Μια νομιμόφρων κυβέρνηση προς τις "δυνάμεις της αγοράς", όπως η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί παρά να επιδεικνύει το δέοντα σεβαστό και προς τα φορολογικά προνόμια και "κίνητρα" που αυτές έχουν κατά καιρούς κατοχυρώσει. Και αυτή τη συμπεριφορά επέδειξε με το νομοσχέδιο κατάργησης των φορολογικών απαλλαγών. Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι το καθεστώς των προκλητικών φορολογικών απαλλαγών, οι οποίες επιτρέπουν σε επιχειρήσεις, τράπεζες, ξενοδοχειακές μονάδες να εκπίπτουν έσοδα εκατοντάδων δισ. δραχμών κατ' έτος παρέμεινε ουσιαστικά αναλλοίωτο. Οι δε τροποποιήσεις που εισάγονται είναι δευτερεύουσας και επουσιώδους σημασίας. Οι κυριότερες από τις τροποποιήσεις αυτές είναι η κατάργηση του αφορολόγητου της δαπάνης για ομαδική ασφάλιση των εργαζομένων από την επιχείρηση, ορισμένες επιφανειακές αλλαγές στο καθεστώς έκπτωσης των δαπανών για τα ΙΧ αυτοκίνητα, που είναι κατοχυρωμένα στο όνομα της εταιρίας (εύσχημος τρόπος αποφυγής του τεκμηρίου από την πλευρά των επιχειρηματιών), καθώς και η μείωση στο 50% των δαπανών χωρίς δικαιολογητικά (πρόκειται για τις μίζες) των επιχειρήσεων. Αν και το σκανδαλώδες αυτό καθεστώς έληγε στις 13/12/96, η κυβέρνηση το παρατείνει για μία ακόμη τριετία. Αυτές είναι όλες και όλες οι παρεμβάσεις στο άβατο των επιχειρηματικών προνομίων.

Σύμφωνα με τις ρυθμίσεις που η κυβέρνηση αποφάσισε, διατηρούνται σχεδόν άθικτα προκλητικά φορολογικά προνόμια των επιχειρήσεων, όπως:

1. Τα αφορολόγητα ποσά για την αγορά των ιδρυτικών τίτλων, οι τόκοι που καταβάλλονται στους κατόχους προνομιούχων μετοχών, καθώς και οι αμοιβές και αποζημιώσεις των μελών του ΔΣ.

2. Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται για δωρεές σε δημόσιο, δήμους, κοινότητες, αθλητικά σωματεία, η αξία των ιατρικών μηχανημάτων και των ασθενοφόρων αυτοκινήτων. Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι το συνολικό ποσό των δωρεών που μπορεί να εκπέσει από τα ακαθάριστα έσοδα μία επιχείρηση δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από αυτό των καθαρών της κερδών!!

3. Η έκπτωση 60% των δαπανών για συντήρηση επιβατικών αυτοκινήτων ΙΧ μέχρι 1.400 κυβικών και 25% για αυτοκίνητα άνω των 1.400 κυβικών. Η παρουσίαση των ΙΧ αυτοκινήτων που χρησιμοποιούν οι μέτοχοι και τα στελέχη σαν περιουσιακό στοιχείο της επιχείρησης αποτελεί μία από τις διόδους φοροδιαφυγής. Οταν το αυτοκίνητο παρουσιάζεται στο όνομα της επιχείρησης, ο επιχειρηματίας απαλλάσσεται από το τεκμήριο διαβίωσης του πολυτελούς συνήθως αυτοκινήτου, ενώ μεταφέρει τις δαπάνες συντήρησης στις δαπάνες της επιχείρησης, κάτι που μειώνει - λογιστικά - τα καθαρά επιχειρηματικά κέρδη. 4. Οι δαπάνες για τη συντήρηση και επισκευή των επαγγελματικών χώρων και εγκαταστάσεων, μηχανημάτων και αυτοκινήτων οχημάτων.

5. Οι κάθε είδους δεδουλευμένοι τόκοι δανείων ή πιστώσεων της επιχείρησης.

6. Τα ποσά κάθε είδους φόρων, τελών και δικαιωμάτων που βαρύνουν την επιχείρηση, με εξαίρεση το φόρο εισοδήματος.

7. Μια άλλη μέθοδος νόμιμης φοροδιαφυγής είναι αυτή των αυξημένων αποσβέσεων που αυξάνουν τεχνητά τις δαπάνες. Ετσι, εκπίπτουν από τις δαπάνες τα ποσά των αποσβέσεων για την κάλυψη της φθοράς κάθε είδους μηχανημάτων ή εγκαταστάσεων ή φθαρτών υλικών και, γενικά, κάθε ακίνητης ή κινητής αξίας της επιχείρησης. Πάγια στοιχεία μέχρι 200.000 δραχμές μπορούν να αποσβαίνονται στη διάρκεια μιας και μόνο χρήσης. Επίσης, τα καινούρια μηχανήματα, από 1/1/93, μπορούν να αποσβαίνονται με τη μέθοδο της φθίνουσας απόσβεσης (αυξημένα ποσοστά απόσβεσης τα πρώτα χρόνια). Τέλος, μπορούν να ενεργούν συνολική απόσβεση με οποιοδήποτε συντελεστή θέλουν σε μηχανήματα που έχουν αποκτήσει μέχρι 31/12/92 για τα δύο επόμενα έτη.

8. Τα μαθηματικά αποθέματα των ασφαλιστικών εταιριών και τα αποθέματα για την αποκατάσταση του ενεργητικού, που με βάση σύμβαση θα περιέλθει μετά την πάροδο ορισμένου χρόνου στο δημόσιο ή σε τρίτους.

Επίσης, από τον τζίρο των επιχειρήσεων εκπίπτει:

• Η ζημιά από φθορά ή απώλεια ή υποτίμηση κεφαλαίου, τα δικαιώματα που καταβάλλονται για ευρεσιτεχνίες και έρευνα, τα ποσά των διαφημίσεων, τα ποσά για αποζημίωση του προσωπικού που συνταξιοδοτείται.
• Το ποσό των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις, ίσο με το 0,5% των τιμολογίων πώλησης ή παροχής υπηρεσιών.
• Τα ποσά των εξόδων πρώτης εγκατάστασης και κτήσης ακινήτων.
• Οι δαπάνες επισκευής και συντήρησης σε μισθωνόμενα ακίνητα της επιχείρησης κατά το χρόνο της πραγματοποίησης.

Στο χτεσινό "Ρ" δημοσιεύσαμε επίσης κατάλογο με δεκάδες φοροαπαλλαγές των επιχειρηματιών που τους αναγνωρίζεται το δικαίωμα φοροεκπτώσεων για δαπάνες που δηλώνουν πως έχουν κάνει, αλλά για τις οποίες... δεν έχουν δικαιολογητικά. Εκτός από τις φοροαπαλλαγές ..."γενικής φύσης", υπάρχουν και οι λεγόμενες φοροαπαλλαγές για "αναπτυξιακούς σκοπούς", που προβλέπουν κατά περίπτωση φορολογικές εκπτώσεις από 40 μέχρι και 100%!.

Στο "πανόραμα" των φοροαπαλλαγών, περιλαμβάνεται ακόμη το δικαίωμα απαλλαγής:

1. Στα κέρδη των εταιριών παροχής επιχειρηματικού κεφαλαίου (πρόκειται για εταιρίες επιστέγασμα της συνεργασίας του βιομηχανικού και του τραπεζικού κεφαλαίου) από τη μερική ή ολική πώληση των μετοχών ή των εταιρικών μεριδίων τους.

2. Στο φόρο εισοδήματος, από κάθε τέλος, εισφορά ή ανταποδοτική κράτηση ή τέλος υπέρ του δημοσίου, οι αλλοδαπές τεχνικές εταιρίες. Από την καταβολή φόρου εισοδήματος απαλλάσσονται και οι ελληνικές τεχνικές εταιρίες, που αποκτούν εισόδημα στο εξωτερικό.

3. Από κάθε φόρο, τέλος χαρτοσήμου ή άλλη επιβάρυνση, στα δάνεια ή πιστώσεις που χορηγούν οι ελληνικές τράπεζες ή τα υποκαταστήματα των ξένων τραπεζών στην Ελλάδα στα ειδικά πιστωτικά ιδρύματα (ΑΤΕ, ΕΤΒΑ, ΕΤΕΒΑ, ΕΚΤΕ κλπ.).

4. Από κάθε φόρο στα μακροπρόθεσμα δάνεια ή πιστώσεις που χορηγούνται από ελληνικές ή ξένες τράπεζες, σε βιομηχανικές και μεταλλευτικές επιχειρήσεις για παραγωγικές επενδύσεις.

5. Από το φόρο εισοδήματος στους τόκους των δανείων ή πιστώσεων που παρέχονται από ξένες τράπεζες ή οίκους του εξωτερικού.

Θ. Κ.