Χρυσοφόρα χρονιά, για τα κέρδη των βιομηχανικών επιχειρήσεων, ήταν και το 1994, χάρη στη συγκεκριμένη αντιλαϊκή οικονομική πολιτική, που εφάρμοσε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Αυτό προκύπτει από την ετήσια έρευνα της εταιρίας ICAP HELLAS AE με θέμα "ελληνική βιομηχανία, εκτιμήσεις για το 1994 και προοπτικές για το 1995", που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα. Η έρευνα αυτή, που πραγματοποιήθηκε στο 2ο 15ήμερο του Μάρτη 1995, σε δείγμα 250 βιομηχανιών, είναι αποκαλυπτική καθώς, τεκμηριώνει την άποψη, ότι η συγκεκριμένη οικονομική πολιτική, διασφαλίζει μόνο τη σταθεροποίηση και ανάκαμψη των κερδών των μεγάλων επιχειρήσεων, όχι όμως και σε αύξηση των επενδύσεων, που αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, που παραμένει για πολλοστή χρονιά στο τέλμα του στασιμοπληθωρισμού.

Σύμφωνα με την έρευνα της ICAP, η γενική εικόνα που παρουσιάζει η ελληνική βιομηχανία είναι η εξής:

• Το 1994, εκτιμάται ότι ανακόπηκε η καθοδική τάση του όγκου πωλήσεων που χαρακτήριζε επί σειρά ετών τη βιομηχανία, σημειώθηκε μικρή άνοδος της βιομηχανικής παραγωγής και η απασχόληση παρέμεινε "στάσιμη". Την ίδια χρονιά, "υπήρξε εντυπωσιακή βελτίωση της κερδοφορίας των βιομηχανικών επιχειρήσεων", που αποδίδεται στο γεγονός ότι το 1994 "οι κερδοφόρες διεύρυναν τα κέρδη τους και οι ζημιογόνες πέτυχαν αναστροφή του αρνητικού τους αποτελέσματος ή περιόρισαν τις ζημιές τους". Ωστόσο, η παραπέρα αύξηση των κερδών των βιομηχανικών επιχειρήσεων δε δικαίωσε εκείνους που υποστηρίζουν ότι για να αυξηθούν οι επενδύσεις πρέπει να αυξηθούν τα κέρδη των επιχειρήσεων. Οπως επισημαίνεται στην έρευνα της ICAP, "η επενδυτική ροπή εξακολούθησε να είναι χαμηλή", καθώς από τις απαντήσεις που έδωσαν οι βιομήχανοι "εκτιμάται ότι ο όγκος των επενδύσεων πάγιου κεφαλαίου, ήταν μειωμένος έναντι του 1993"! Με βάση τις παραπάνω εξελίξεις στη βιομηχανία το 1994, θεωρείται ότι "είναι πρόωρο να γίνει λόγος για ανάκαμψη" της οικονομίας, έστω και αν το 1994 διαφάνηκε μια "τάση αντιστροφής της καθοδικής πορείας".
• Το 1995, οι βιομήχανοι, δηλώνουν "αισιόδοξοι", καθώς η πλειοψηφία τους προσδοκά αύξηση και στον όγκο πωλήσεων και στα κέρδη, ενώ ταυτόχρονα προγραμματίζουν επενδύσεις με την προϋπόθεση ότι θα εξασφαλιστούν "ευχερέστερες συνθήκες χρηματοδότησης". Ενας από τους όρους που θέτουν οι βιομήχανοι, για να κάνουν επενδύσεις, είναι να μη θιγεί το "μακροοικονομικό κλίμα". Στην ουσία, δηλαδή, αξιώνουν συνέχιση της πολιτικής σκληρής λιτότητας για τους εργαζόμενους, που διασφαλίζει τα προνόμια και την αύξηση των κερδών τους. Οσον αφορά τις προβλέψεις των βιομηχάνων για την πορεία του πληθωρισμού, αυτές είναι "διχασμένες", καθώς - όπως επισημαίνεται στην έρευνα της ICAP - "μια σημαντική μερίδα δεν προβλέπει υποχώρησή του, ενώ ένα άλλο μεγάλο τμήμα των βιομηχάνων είναι περισσότερο αισιόδοξο και προσδοκά μονοψήφιο πληθωρισμό".

Σχετικά με την εκτίμηση του όγκου πωλήσεων βιομηχανικών προϊόντων το 1994, από την έρευνα προκύπτει ότι αυτή οφείλεται στη μικρή ανάκαμψη της εγχώριας ζήτησης για ελληνικά βιομηχανικά προϊόντα, στις εξαγωγικές ευκαιρίες που υπήρξαν σε διάφορες ξένες αγορές καθώς και στο γεγονός ότι δεν περιλήφθηκαν στο δείγμα μεγάλες προβληματικές επιχειρήσεις, οι οποίες δε δημοσίευσαν το 1993 και 1994 ισολογισμούς. Οι κλάδοι της βιομηχανίας, που παρουσίασαν το 1994 αύξηση πωλήσεων πάνω από τον πληθωρισμό, ήταν η βασική μεταλλουργία, τα τρόφιμα - ποτά - καπνός και τσιγάρα, καθώς και οι βιομηχανίες ένδυσης - υπόδησης και δέρματος. Οι άλλοι κλάδοι της βιομηχανίας, εκτιμάται ότι σημείωσαν στασιμότητα ή και πτώση του όγκου πωλήσεων.

Για το 1995, υπάρχει αρκετή αισιοδοξία. Η πλειοψηφία των βιομηχάνων προβλέπει πραγματική άνοδο των πωλήσεών τους, ενώ υπάρχει και ένα μεγάλο ποσοστό που προβλέπει ότι ο όγκος των πωλήσεών τους θα μείνει στάσιμος ή και θα μειωθεί. Πάντως, οι μεγάλες και πολύ μεγάλες επιχειρήσεις, παρουσιάζονται περισσότερο αισιόδοξες για τις πωλήσεις τους σε σχέση με τις επιχειρήσεις μεσαίου μεγέθους.

Το καθαρό αποτέλεσμα (δηλαδή τα καθαρά κέρδη) της βιομηχανίας για το 1994, εκτιμάται ότι ήταν "εντυπωσιακά βελτιωμένο" συγκριτικά με το 1993, καθώς τη χρονιά αυτή διευρύνθηκαν τα κέρδη των κερδοφόρων βιομηχανιών και βελτιώθηκαν τα αποτελέσματα των ζημιογόνων.Είναι αξιοσημείωτη η επισήμανση της ICAP, σύμφωνα με την οποία "μεταξύ των κερδοφόρων τη μεγαλύτερη αύξηση κερδών πέτυχαν οι πολύ μεγάλες βιομηχανίες".Η αυξημένη κερδοφορία των βιομηχανικών επιχειρήσεων, αποδίδεται στη μικρή αύξηση της ζήτησης, στη συγκράτηση του κόστους (πρώτων υλών, χρήματος κλπ.). Τις καλύτερες επιδόσεις στην αύξηση κερδών, παρουσιάζουν για το 1994 οι κλάδοι της βιομηχανίας χημικά - πλαστικά - φάρμακα - επεξεργασία πετρελαίου, των τροφίμων - ποτών - καπνού και της κλωστοϋφαντουργίας.

Οι προβλέψεις για την εξέλιξη στα κέρδη των βιομηχανιών το 1995, χωρίζονται σε δυο κατηγορίες. Η πρώτη, που είναι και η πολυπληθέστερη, "στοχεύει είτε σε διατήρηση των κερδών του 1994 είτε σε αύξησή τους με ρυθμό όμως χαμηλότερο του αναμενόμενου πληθωρισμού". Η δεύτερη κατηγορία, είναι πιο αισιόδοξη καθώς "αναμένει αύξηση κερδών, υψηλότερη του πληθωρισμού".

Σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις στη βιομηχανία, είναι αξιοσημείωτο ότι απαντήσεις έδωσαν μόνο 155 επιχειρήσεις, από τις 250 που περιλήφθηκαν στο δείγμα. Από τις απαντήσεις - που δεν αποτελούν ασφαλή βάση εκτιμήσεων - προκύπτει ότι "υπήρξε μείωση του όγκου των βιομηχανικών επενδύσεων το 1994.Προς το παρόν και με προϋποθέσεις, εμφανίζεται μεγαλύτερος ο αριθμός των βιομηχάνων, που δηλώσει την πρόθεση ότι το 1995 θα κάνουν επενδύσεις, με την αίρεση όμως ότι θα συνεχιστεί η ίδια πολιτική και δε θα θιγεί το "κλίμα", δηλαδή το "κεκτημένο δικαίωμα" των βιομηχάνων να δρουν ασύδοτα και να μεγιστοποιούν σε βάρος των εργαζομένων τα κέρδη τους. Ανάμεσα στους όρους και προϋποθέσεις, που θέτουν οι βιομήχανοι στην κυβέρνηση, για να κάνουν επενδύσεις, είναι να μη θιγεί το καθεστώς που εξασφάλισε την υψηλή κερδοφορία των επιχειρήσεών τους, να συνεχιστεί η μείωση των επιτοκίων, κλπ.

Το 1994, εκτιμάται ότι η απασχόληση στη βιομηχανία παρέμεινε στάσιμη, καθώς σημειώθηκε μικρή αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων στις κερδοφόρες βιομηχανίες και ταυτόχρονα κάμψη στις ζημιογόνες. Για το 1995, η απόλυτη πλειοψηφία των βιομηχάνων δηλώνει ότι "δε σκοπεύει να μεταβάλει το μέγεθος της απασχόλησης".

Οσον αφορά τον πληθωρισμό, το 51,4% των βιομηχάνων που μετέχουν στο δείγμα, θεωρεί ότι φέτος ο πληθωρισμός θα τρέχει με ρυθμό πάνω 10%. Συγκεκριμένα το 47,3% των βιομηχάνων εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα τρέχει με ρυθμό μεταξύ 10 - 12%, το 4,1% των βιομηχάνων προβλέπει πληθωρισμό μεταξύ 13 - 15% και το υπόλοιπο κάτω από 10% ή αρνήθηκαν να κάνουν πρόβλεψη.

Λάμπρος ΤΟΚΑΣ