Την άρση της αντιπαράθεσης Πλάβσιτς - Κάρατζιτς που οδήγησε τη χώρα στο χείλος του εμφυλίου πολέμου έχει ως στόχο η συμφωνίααντιμαχομένων πλευρών για κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές στις 15 Νοέμβρη και 7 Δεκέμβρη αντίστοιχα.

Η συμφωνία υπεγράφη στο Βελιγράδι, με τη μεσολάβηση του Μιλόσεβιτς, ανάμεσα στην Πλάβσιτς και τον Κράισνικ εκπρόσωπο των Σερβοβοσνίων στη συλλογική προεδρία της Βοσνίας και δεξί χέρι του Dr. Κάρατζιτς. Ταυτόχρονα στο υπογεγραμμένο κείμενο καταγράφεται, εμμέσως πλην σαφώς, η αρνητική τους θέση στο ενδεχόμενο σύλληψης του Κάρατζιτς από τους ΝΑΤΟϊκούς, αφού προέχει: "Η θέληση για ενιαία και αδιαίρετη δημοκρατία και όχι τα ξένα συμφέροντα". Εξίσου σημαντική θεωρείται η συμφωνία για ενιαία ραδιοτηλεόραση που θα εκπέμπει εξίσου από το Πάλε και την Μπάνια Λούκα που θεωρούνται τα στρατηγεία των αντιμαχόμενων πλευρών. Αναμφίβολα, η συμφωνία αυτή αποτελεί προσωπική πολιτική νίκη του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, αφού κατάφερε να πείσει τις δύο πλευρές σε αμοιβαίες υποχωρήσεις, προκειμένου να αρθεί το πολιτικό αδιέξοδο που ταλανίζει τη χώρα. Γνωστό είναι ότι η Πρόεδρος Πλάβσιτς απέρριπτε μετά βδελυγμίας, ιδιαίτερα μετά τις πρόσφατες δημοτικές εκλογές, τη συμβιβαστική πρόταση του Γιουγκοσλάβου Προέδρου για διεξαγωγή προεδρικών και κοινοβουλευτικών εκλογών. Παρά όμως τη συμφωνία αμφίβολο θεωρείται αν θα επέλθει η πολυπόθητη για τη χώρα ομόνοια ακόμα και αν οι δύο πλευρές τιμήσουν την υπογραφή τους. Αυτό, γιατί οι αιτίες της αντιπαράθεσης δεν είναι προσωπικές, αλλά έχουν βαθιά πολιτικό χαρακτήρα. Ας μην ξεχνάμε, άλλωστε, το ρόλο των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στην περιοχή που, αφού διέλυσαν την πάλαι πότε ενιαία Γιουγκοσλαβία επιδιώκουν τώρα την ενδοσερβική σύρραξη με το πρόσχημα της τήρησης της συμφωνίας Ντέιτον. Μια συμφωνία που γνωστό είναι ότι οι Σέρβοι υπέγραψαν με το πιστόλι στον κρόταφο και εδώ είναι η όλη ουσία της σύγκρουσης των δύο εθνικιστών ηγετών. Ο Κάρατζιτς φανατικός εθνικιστής και αρκετά αντικομμουνιστής θεωρεί τη συνθήκη ως επαίσχυντη και την εκλαμβάνει ως προσωρινή ανακωχή για νέα έφοδο προς κατάκτηση των "αλύτρωτων εδαφών". Η δε Πλάβσιτς, αν και αναδείχτηκε με τις ευλογίες του Κάρατζιτς από το σκληρό εθνικιστικό πυρήνα του κόμματος φαίνεται να αλλάζει ρότα και να αποτελεί τον κρυφό άσο στο μανίκι των ιμπεριαλιστών. Η άποψή της ότι οι Σέρβοι πολίτες δεν αντέχουν άλλο τον διεθνή απομονωτισμό και πρέπει να συμμετέχουν ισότιμα στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, αν και ελκυστική για πολλούς κουρασμένους Σερβοβόσνιους αποτελεί, ωστόσο, την πλήρη και χωρίς όρους υποταγή στις ορέξεις των αρπακτικών της Δύσης. Εξαιτίας αυτού άλλωστε την υποστηρίζουν ωμά και απροκάλυπτα. Γνωστό είναι ότι κατά τη διάρκεια των ταραχών τα δολάρια έρεαν άφθονα στην Μπάνια Λούκα και οι υποσχέσεις για επενδύσεις στο μέρος που αυτή κυριαρχεί έδιναν και έπαιρναν. Η υποχώρηση Πλάβσιτς συνίσταται στο γεγονός ότι κυριολεκτικά μπορεί να εξαγοράσει τους ψηφοφόρους με τα βαλάντια των ξένων, θεωρώντας σίγουρη την επανεκλογή της, αλλά ταυτόχρονα αποφεύγει τη μετωπική ρήξη με το Βελιγράδι που αλήθεια είναι τροφοδοτεί τη Σερβική Δημοκρατία. Ο Κάρατζιτς προς το παρόν εξασφάλισε την ασυλία του και περιμένει στη "γωνία του ρινγκ" τις μελλοντικές εξελίξεις. Από το όλο παιχνίδι κερδισμένος βγαίνει και ο Μιλόσεβιτς. Προς το παρόν φοβήθηκε ότι οι ιμπεριαλιστές στο πρόσωπο της Πλάβσιτς βρήκαν τον μοναδικό έμπιστο εγγυητή της Συνθήκης του Ντέιτον. Εκτός αυτού το χαρτί αυτό αποτελεί ατού για το κόμμα του στον ερχόμενο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Σερβία, γιατί με αυτόν τον τρόπο θα δείξει ότι οι ξένοι συνεχίζουν να τον υποστηρίζουν αν και όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό πλέον. Παρά την πύρρεια εκεχειρία, το κομμάτι αυτό της Βαλκανικής συνεχίζει να μυρίζει μπαρούτι που κανείς δεν ξέρει πότε και πού θα εκραγεί...

Α. Μ.