ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ - ΒΑΓΔΑΤΗ .-

Τεταμένη παραμένει η ατμόσφαιρα στον Περσικό Κόλπο καθώς οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις ενισχύουν την παρουσία τους και η ιρακινή ηγεσία εμφανίζεται απρόθυμη να υποχωρήσει από την απόφαση απέλασης των Αμερικανών αξιωματούχων. Πυρετωδώς συνεχίζονται οι διπλωματικές διαβουλεύσεις τόσο ανάμεσα στις χώρες - μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας όσο και με πολλές αραβικές χώρες.

Στο κενό φαίνεται ότι έπεσε η πρόταση του Ιρακινού αναπληρωτή πρωθυπουργού Ταρέκ Αζίζ, που την Κυριακή, σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα "Λε Φιγκαρό", τόνιζε ότι το Ιράκ είναι διατεθειμένο να δεχτεί Αμερικανούς επιθεωρητές στο έδαφός του "αρκεί να μειωθεί ο αριθμός τους". Ο Αζίζ υπογράμμισε ότι η χώρα του επιθυμεί να υπάρχει "ισοδύναμη εκπροσώπηση των χωρών μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας στην ειδική επιτροπή Ελέγχου του Αφοπλισμού του Ιράκ και συνεπώς δε θα υπήρχε πρόβλημα με μια μικρή αμερικανική παρουσία".

Αμερικανός αξιωματούχος, που θέλησε να κρατήσει την ανωνυμία του, απέρριψε την ιρακινή πρόταση τονίζοντας ότι σε πρώτη φάση πρέπει η Βαγδάτη να συμμορφωθεί πλήρως με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και στη συνέχεια μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης της σύνθεσης της UNSCOM. "Απαράδεκτη" χαρακτήρισε την ιρακινή πρόταση και στενός συνεργάτης της Αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών Μαντλίν Ολμπράιτ, που το Σαββατοκύριακο επισκέφθηκε το Μπαχρέιν, τη Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ και το Κατάρ.

Η Ολμπράιτ, ολοκληρώνοντας χτες τον κύκλο των επαφών της με τις αραβικές ηγεσίες, δήλωσε "ικανοποιημένη" και απέφυγε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Από την πλευρά της, η σαουδαραβική ηγεσία, με ανακοίνωσή της, εξέφρασε την ικανοποίησή της για την προτεραιότητα που δίνεται στην εξεύρεση διπλωματικής λύσης και τόνισε ότι το ενδεχόμενο χρήσης σαουδαραβικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε περίπτωση στρατιωτικής επέμβασης στο Ιράκ "θα εξεταστεί όταν καταστεί αναγκαίο". Επιπλέον, στην ανακοίνωσή της, η σαουδαραβική ηγεσία καλεί και πάλι τη Βαγδάτη να συμμορφωθεί με την απόφαση 1137 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Παρά τις θετικές δηλώσεις, όμως, οι αραβικές ηγεσίες δε φαίνεται να συμμερίζονται την άποψη της Ουάσιγκτον για ανάγκη χρήσης στρατιωτικής δύναμης και δε δείχνουν ιδιαίτερη προθυμία στην "παροχή εδάφους και βάσεων" για τις αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις και έτσι τόσο η ηγεσία της Συρίας όσο και του "σύμμαχου" Κουβέιτ κατέστησαν σαφές ότι τάσσονται κατά της ανάληψης στρατιωτικής δράσης.

Πολύωρες, αλλεπάλληλες συσκέψεις με συμβούλους του, έχει ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον. Ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Ουίλιαμ Κοέν επανέλαβε ότι οποιαδήποτε προσπάθεια ρίψης αμερικανικού κατασκοπευτικού αεροσκάφους U - 2 θα λάβει "αποφασιστική και σκληρή απάντηση" και διευκρίνισε ότι η ημερομηνία πραγματοποίησης της πτήσης δεν έχει συγκεκριμενοποιηθεί αλλά αναμένεται "κάποια στιγμή" μέχρι τις 23 Νοεμβρίου. Την ίδια στιγμή, ο Σάντι Μπέργκερ, σύμβουλος σε θέματα εθνικής ασφαλείας του Αμερικανού Προέδρου, υπογράμμιζε ότι οι ΗΠΑ "επιθυμούν τη διπλωματική επίλυση της κρίσης και εργάζονται ακατάπαυστα σε αυτήν την κατεύθυνση, όμως όλα τα ενδεχόμενα παραμένουν ανοιχτά ακόμα και η ανάληψη στρατιωτικής δράσης". Μάλιστα, σε μια προσπάθεια προσέγγισης των διαφωνούντων στο Συμβούλιο Ασφαλείας, η Μαντλίν Ολμπράιτ τόνισε ότι "η Ουάσιγκτον στηρίζεται στη Γαλλία και τη Ρωσία στην προσπάθεια αποκλιμάκωσης της κρίσης".

Χαμηλούς τόνους συνεχίζει να τηρεί η γαλλική διπλωματία. Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ιμπέρ Βεντρίν, που συναντήθηκε το Σάββατο με τον Ταρέκ Αζίζ, απέφυγε να αποκαλύψει το περιεχόμενο της συζήτησής τους και αρκέστηκε να επαναδιατυπώσει την προσήλωση της χώρας του στη διπλωματική οδό. Ο Βεντρίν, βέβαια, παραδέχτηκε ότι η ανάληψη στρατιωτικής δράσης είναι πιθανή αφού εξαρτάται από τα αποτελέσματα των διπλωματικών προσπαθειών αλλά δεν αποσαφήνισε τη θέση που προτίθεται να τηρήσει η Γαλλία σε κάθε ενδεχόμενο. Λίγες ώρες αργότερα η Αν Γκεσό - Σεκρέ, εκπρόσωπος του γαλλικού υπουργείου Εξωτερικών, σχολίασε την ιρακινή πρόταση για επανασύνθεση της επιτροπής ελέγχου λέγοντας ότι "δεν μπορεί μια χώρα που βρίσκεται υπό έλεγχο να υπαγορεύει όρους στο Συμβούλιο Ασφαλείας, άλλωστε η σύνθεση της επιτροπής είναι ένα θέμα που μπορεί να αποφασιστεί μόνο από τον επικεφαλής της και το Συμβούλιο Ασφαλείας".

Ανοιχτή γραμμή με τη Βαγδάτη έχει η Μόσχα, η οποία, όπως ανακοίνωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Γεβγκένι Πριμακόφ, έχει αλλεπάλληλες συνομιλίες με Ιρακινούς αξιωματούχους σε μια προσπάθεια επίλυσης της κρίσης. Ο Ρώσος αξιωματούχος επανέλαβε ότι πριν από οποιαδήποτε ενέργεια "πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι προτεραιότητα παραμένει η επανάληψη του έργου της επιτροπής ελέγχου και τίποτε άλλο".

Σε κατάσταση ετοιμότητας βρίσκονται τόσο οι στρατιωτικές δυνάμεις όσο και οι πολίτες του Ιράκ. Τα αντιαεροπορικά του συστήματα είναι σε επιφυλακή ενώ την Κυριακή δόθηκε εντολή εκκένωσης των νοσοκομείων από όλα τα μη επείγοντα περιστατικά προκειμένου να είναι δυνατή η περίθαλψη τραυματιών σε περίπτωση αμερικανικής επίθεσης. Εκατοντάδες Ιρακινοί παραμένουν στις ανθρώπινες αλυσίδες στην περίμετρο των κυβερνητικών κτιρίων ενώ καθημερινά πραγματοποιούνται αντιαμερικανικές διαδηλώσεις. Σε κοινή τους συνεδρίαση το Συμβούλιο Επαναστατικής Διοίκησης και η ηγεσία του καθεστωτικού κόμματος Μπάαθ, εξέτασαν χτες την "τρέχουσα κατάσταση" ενώ ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Ταρέκ Αζίζ ξεκίνησε από την Κυριακή το βράδυ περιοδεία στις βορειοαφρικανικές χώρες με στόχο να εξασφαλίσει τη διπλωματική τους υποστήριξη. Πάντως, φαίνεται ότι το Ιράκ έχει "κερδίσει τις εντυπώσεις", τουλάχιστον στα μάτια των Αράβων καθώς σε πολλές αραβικές χώρες αυξάνεται το κύμα υποστήριξης της Βαγδάτης και πραγματοποιούνται αντιαμερικανικές διαδηλώσεις.

Ανησυχία έχει επικρατήσει στο Ισραήλ, όπου εκατοντάδες ήταν εκείνοι που έσπευσαν να προμηθευτούν μάσκες οξυγόνου και συσκευές προστασίας των κλειστών χώρων από χημικά και βιολογικά όπλα καθώς η πλειοψηφία των Ισραηλινών μοιάζει να θεωρεί πιθανή μια επίθεση του Ιράκ με πυραύλους κατά του Ισραήλ, σε περίπτωση που πραγματοποιηθεί αμερικανική επιδρομή. Στο περιθώριο των εξελίξεων έχει τεθεί, σε αντίθεση με το 1991, η τουρκική ηγεσία γεγονός που, σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, έχει προκαλέσει βαθιά δυσαρέσκεια στην Αγκυρα. Χτες η τουρκική κυβέρνηση συνεδρίασε για να εξετάσει τις πρόσφατες εξελίξεις και το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι το εμπάργκο στο Ιράκ έχει στοιχίσει στην τουρκική οικονομία περισσότερα από 30 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο Τούρκος πρωθυπουργός Μεσούτ Γιλμάζ διευκρίνισε ότι δεν υπάρχει επίσημο αμερικανικό αίτημα για χρήση της αεροπορικής βάσης του Ιντσιρλίκ.