Με τον νομπελίστα Αιγύπτιο συγγραφέα Ναγκίμπ Μαχφούζ, που έχει γράψει κάπου 40 μυθιστορήματα, κάποια από αυτά γυρίστηκαν και ταινίες, από καιρό ασχοληθήκαμε, κυρίως με το βιβλίο του "Τα παιδιά του Γκεμπελάουι",που δεν ήταν ένα απλό μυθιστόρημα. Ο εθνικός αυτός συγγραφέας συνθέτοντάς το έφτασε πολύ βαθιά, στην αφετηρία του μύθου, της δημιουργίας των κοινωνικών και πολιτικών χαρακτηριστικών των Αιγυπτίων που έζησαν στο Κάιρο και που οι ποιητές τους, όπως οι τροβαδούροι, γυρνούσαν από καπηλειό σε καπηλειό και διηγόντουσαν τα θαυμαστά συμβάντα και γεγονότα του Γενάρχη τους Γκεμπελάουι. Αυτός ζούσε βασιλικά στην ονειρεμένη κατοικία του, αιώνες και αιώνες, όμως τα παιδιά του είχαν εκπέσει σιγά σιγά και τα εγγόνια του ακολούθησαν τη μοίρα των γονιών τους. Κάποιοι μόνο χαρισματικοί απόγονοι ξέφευγαν από τα συνηθισμένα, προσπαθώντας ν' ανορθώσουν τη γενιά τους από το βόρβορο, την αθλιότητα, τη μιζέρια.

Μέσα από τα πλούσια μυθικά στοιχεία αναπαράγεται η καθημερινή ζωή, οι ασχολίες και οι συνήθειες των Αιγυπτίων. Οι καταχραστές και οι μπράβοι να καταδυναστεύουν και ο λαός να πένεται γεμάτος ανημπόρια, αρρώστιες, βάσανα, χαμένος στους καπνούς των ναρκωτικών ουσιών και τη λήθη του αλκοόλ. Η εισβολή του δυνατού στο ζενίθ του.

Μοναδικές προσωπογραφίες σ' έντονα σκιαγραφημένο ψυχογραφικό τοπίο, που έχει καταγραφεί επικά, άλλοτε κυριαρχώντας η γυμνή σκληρότητα του ρεαλισμού κι άλλοτε να ζεσταίνονται τα λόγια, οι πράξεις και οι ψυχές από έναν ποιητικότατο λυρισμό.

Είναι ο Ναγκίμπ Μαχφούζ από τις μορφές της λογοτεχνίας που μόνο μια λέξη τις καθορίζει απόλυτα: Μεγάλες.

Η μετάφραση από τα αραβικά του Πέτρου Κουμούτση βοήθησε πάρα πολύ στην προσέγγιση της ιδιοφυίας αυτής, που ανάγεται στην παγκόσμια λογοτεχνία.

(Εκδόσεις "Ψυχογιός").

Ευγενία ΖΩΓΡΑΦΟΥ