ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ - ΒΑΓΔΑΤΗ.-

Αέρα απόλυτου και αδιαμφισβήτητου κυριάρχου έχει, μετά και από την - στην ύστατη στιγμή - αποσόβηση της αμερικανικής στρατιωτικής επιδρομής σε βάρος του Ιράκ, η Ουάσιγκτον. Οι ΗΠΑ παραμένουν "με το δάκτυλο στη σκανδάλη" μπροστά στο ενδεχόμενο του οποιουδήποτε "ολισθήματος", ενώ ταυτόχρονα δηλώνουν απροκάλυπτα ότι επιδιώκει την αλλαγή της πολιτικής κατάστασης στο Ιράκ.

"Ολοκληρωτική παράδοση του Ιράκ" χαρακτήριζε, χτες, τις τελευταίες εξελίξεις, κατά τη διάρκεια των περιοδειών που πραγματοποιούσε σε όλα τα αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα, ο Σάντι Μπέργκερ, σύμβουλος του Αμερικανού Προέδρου σε θέματα εθνικής ασφαλείας. Ο Μπέργκερ εξήρε τη στάση που τήρησε η αμερικανική ηγεσία, τονίζοντας ότι είναι ο μόνος τρόπος που εξασφάλιζε στις ΗΠΑ το διττό προνόμιο να δώσουν "μια ευκαιρία ακόμα στο Ιράκ και συγχρόνως να έχουν, πάντα, ανοιχτή την προοπτική πραγματοποίησης ενός στρατιωτικού πλήγματος". Μάλιστα, ο Αμερικανός αξιωματούχος εξέφρασε την εκτίμηση ότι στην παρούσα φάση η Ουάσιγκτον έχει "την πλήρη υποστήριξη σχεδόν όλου του κόσμου" και δε δίστασε να επαναλάβει, με κατηγορηματικότητα, ότι "η αμερικανική ηγεσία ελπίζει και προσπαθεί για μια νέα κυβέρνηση στο Ιράκ". Με τις αλλεπάλληλες συνεντεύξεις του ο Μπέργκερ ανέλυσε τη λακωνική και ιδιαίτερα προκλητική δήλωση του Αμερικανού Προέδρου Μπιλ Κλίντον, την Κυριακή το βράδυ, στην οποία τονίζεται ότι "οι αμερικανικές δυνάμεις θα παραμείνουν στον Κόλπο σε πλήρη ετοιμότητα για να βεβαιώσουν τη συμμόρφωση του Ιρακινού Προέδρου με τις αποφάσεις του ΟΗΕ" και συμπλήρωσε ότι η Ουάσιγκτον θα εντείνει τη συνεργασία και τη βοήθεια που παρέχει στην ιρακινή αντιπολίτευση.

Την πλήρη συμφωνία της με την αμερικανική τακτική επαναδιατύπωσε, χτες, η Βρετανία τόσο διά στόματος του πρωθυπουργού της Τόνι Μπλερ όσο και του υπουργού Εξωτερικών Ρόμπιν Κουκ. Ο Βρετανός πρωθυπουργός,με γραπτή του δήλωση, αφού υπογράμμιζε ότι η Βρετανία είχε απευθύνει και "κατ' ιδίαν προειδοποίηση στο ιρακινό καθεστώς", εμφανιζόταν "βασιλικότερος του βασιλέως", εκτιμώντας ότι στο "πρώτο ολίσθημα της ιρακινής ηγεσίας θα ακολουθήσει στρατιωτικό πλήγμα, χωρίς να προηγηθεί καμία προειδοποίηση και καμία διαπραγμάτευση", εκτίμησε που προτιθόταν να αναλύσει, αργά χτες το βράδυ, και στο βρετανικό Κοινοβούλιο.Από την πλευρά του, ο Ρόμπιν Κουκ υιοθέτησε την αμερικανική θέση περί ενίσχυσης των δυνάμεων ανατροπής του ιρακινού καθεστώτος. Μάλιστα, σύμφωνα με ανώτερους Βρετανούς κυβερνητικούς αξιωματούχους, ο Βρετανός πρωθυπουργός εκτιμά ότι η παρούσα κρίση με το Ιράκ δημιούργησε την κατάλληλη διπλωματική πλατφόρμα για μια στρατιωτική επιδρομή, όταν αυτό παραστεί αναγκαίο.

Την ικανοποίησή τους για την αποσόβηση ενός στρατιωτικού πλήγματος σε βάρος του Ιράκ εξέφρασαν με ανακοινώσεις τους τόσο ο Ρώσος υφυπουργός Βίκτορ Ποσοβαλιούκ, όσο και ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ιμπέρ Βεντρίν. Ο Γάλλος αξιωματούχος, όμως, σχολιάζοντας τις δηλώσεις Κλίντον, κατέστησε σαφές ότι η οποιαδήποτε απόφαση ανάληψης στρατιωτικής δράσης πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας και ότι "η Γαλλία δεν έχει τις διπλωματικές παραδόσεις να παρεμβαίνει στα εσωτερικά ζητήματα μιας χώρας, όπως έχουν αναθέσει στον εαυτό τους να πράττουν οι ΗΠΑ". Την ανακούφισή τους εξέφρασαν, επίσης, η Ιορδανία, αλλά και ο ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, που δεν παρέλειψε να πλέξει το εγκώμιο του Μπιλ Κλίντον.

Ολοένα και περισσότερες λεπτομέρειες για τις κρίσιμες και αλλεπάλληλες διαπραγματεύσεις που έλαβαν χώρα το Σαββατοκύριακο και οδήγησαν στην, έστω και προσωρινή, αποκλιμάκωση της κρίσης στον Περσικό έρχονταν, χτες, στο φως της δημοσιότητας από Αμερικανούς αξιωματούχους. Οι ανώνυμες αυτές πηγές υποστήριζαν ότι η εντολή πραγματοποίησης επιδρομής είχε δοθεί από τον Αμερικανό Πρόεδρο, ήδη, από την Παρασκευή το πρωί. Από το πρωί του Σαββάτου, όμως, άρχισαν να φτάνουν στην Ουάσιγκτον αναφορές από τη Βαγδάτη, που μιλούσαν για διάθεση συμβιβασμού της ιρακινής ηγεσίας. Η στρατιωτική επιδρομή αναβλήθηκε, για κάποιες ώρες, παρότι οι αμερικανικές δυνάμεις είχαν τεθεί σε θέση μάχης καθώς έντονες ήταν και οι αντιρρήσεις στους κόλπους του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Σε αυτό το χρονικό διάστημα έφτασε στην έδρα του ΟΗΕ επιστολή της ιρακινής ηγεσίας, στην οποία ανακοινωνόταν η απόφαση της Βαγδάτης για άμεση επανάληψη των επιθεωρήσεων. Ο Αμερικανός Πρόεδρος είχε πολύωρες διαβουλεύσεις με τους συμβούλους του, αλλά και με τον Βρετανό πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ και τον Γάλλο Πρόεδρο Ζακ Σιράκ. Παρά τις αντίθετες γνώμες της Ρωσίας, της Κίνας, της Γαλλίας, αλλά και αξιωματούχων του ΟΗΕ, η Ουάσιγκτον και το Λονδίνο εκτίμησαν ως "ανεπαρκή" την ιρακινή επιστολή και διατήρησαν σε επιφυλακή τις στρατιωτικές τους δυνάμεις στον Κόλπο. Ακολούθησαν άλλες δύο ιρακινές επιστολές προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, στις οποίες καθίστατο σαφές ότι "η επανάληψη των επιθεωρήσεων θα γίνει χωρίς να τεθεί καμία προϋπόθεση".

Μετά και από αυτήν την εξέλιξη, το Συμβούλιο Ασφαλείας αποστέλλει εκ νέου τους επιθεωρητές της Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου του ιρακινού αφοπλισμού - UNSCOM στη Βαγδάτη, ενώ επιστρέφουν οι εμπειρογνώμονες της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας και οι υπάλληλοι των ανθρωπιστικών προγραμμάτων. Οι πρώτες αφίξεις αξιωματούχων του ΟΗΕ στην ιρακινή πρωτεύουσα αναμένονταν, ήδη, από αργά χτες το βράδυ, ενώ σήμερα έχει ανακοινωθεί η επανέναρξη των επιθεωρήσεων.

Ως μεγάλη νίκη της ιρακινής ηγεσίας χαρακτηρίζονται οι τελευταίες εξελίξεις από τον, ελεγχόμενο από το καθεστώς, Τύπο. "Πετύχαμε αυτό που θέλαμε, προωθήσαμε τους στόχους μας" δήλωσε, χωρίς περισσότερες διευκρινίσεις, ο αντιπρόεδρος Ταχά Γιασίν Ραμαντάν, ενώ ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Ταρέκ Αζίζ εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για τις αμερικανικής δηλώσεις περί ανατροπής της ιρακινής ηγεσίας, τονίζοντας ότι παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και ότι η Βαγδάτη δεν υποχρεούται να κάνει τίποτε άλλο εκτός από τους όρους που θέτει ο ΟΗΕ. Ανάλογες δηλώσεις έκανε και πρεσβευτής το Ιράκ στον ΟΗΕ Νιζάρ Χαμντούμ, ο οποίος υπογράμμιζε ότι "το Ιράκ δεν επιθυμούσε αντιπαράθεση, αλλά δημοσιοποίηση των απόψεών του, κάτι που επιτεύχθηκε".