ΣΟΦΙΑ - ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.-

Μέσα στις πέντε βδομάδες των ΝΑΤΟικών επιδρομών στη Γιουγκοσλαβία, τρεις ΝΑΤΟικοί πύραυλοι έπεσαν "κατά λάθος" στο έδαφος της Βουλγαρίας, προκαλώντας τους φόβους και τις φραστικές διαμαρτυρίες της κυβέρνησης Κοστόφ. Το θέμα "ξεχάστηκε"... έως ότου αργά το βράδυ της Τετάρτης, ΝΑΤΟικό "βλήμα" έπεσε σε σπίτι προαστίου της Σόφιας (15 χλμ. από το κέντρο!), μη προκαλώντας αδικοχαμένα θύματα από καθαρή τύχη και μόνον... Αυτή τη φορά, οι φόβοι της Βουλγαρίας (που αντανακλούν τα ανάλογα συναισθήματα και άλλων Βαλκάνιων γειτόνων) πήραν εντονότερη μορφή και χρειάστηκε να "επιστρατευτεί" για παροχή διευκρινίσεων και δικαιολογιών ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Χαβιέ Σολάνα.

Μετά από καθυστέρηση, το ΝΑΤΟ παραδέχτηκε ένα ακόμη "τυχαίο" (;) σφάλμα του. Οχι, δεν επρόκειτο για έναν ακόμη βομβαρδισμό αστικής περιοχής στη Γιουγκοσλαβία αλλά για ρίψη πυραύλου σε σπίτι που απείχε μόλις 15 χιλιόμετρα από το κέντρο της πρωτεύουσας της Βουλγαρίας, Σόφια!

Ο ΓΓ του ΝΑΤΟ, Χαβιέ Σολάνα, κλήθηκε να δώσει διαβεβαιώσεις και εξηγήσεις στη βουλγαρική κυβέρνηση ενώ αργότερα ο επίσημος ΝΑΤΟικός εκπρόσωπος, Τζέιμι Σι, επιχειρούσε να δικαιολογήσει... τα αδικαιολόγητα.

Πώς έγινε; Σύμφωνα με τον Σι, ο πύραυλος εκτοξεύτηκε όταν συμμαχικό αεροπλάνο απειλήθηκε από τα γιουγκοσλαβικά αντιαεροπορικά πυρά, δε βρήκε το στόχο του και έπεσε, "χωρίς να υπάρχει πρόθεση" (!) στη Βουλγαρία. Ο ίδιος πρόσθεσε πως οι στρατιωτικοί διοικητές του ΝΑΤΟ εξετάζουν τις συνθήκες υπό τις οποίες σημειώθηκε το επεισόδιο και θα μελετήσουν τρόπους για να μειώσουν περαιτέρω τις πιθανότητες για επανάληψη ανάλογων επεισοδίων στο μέλλον.

Ο υπουργός Εσωτερικών, Μπογκομίλ Μπόνεφ, δήλωσε πως η Βουλγαρία θα υποβάλλει μήνυση κατά του υπεύθυνου πιλότου για την καταφορά υλικών και ψυχικών ζημιών που προκάλεσε η ενέργειά του στους ιδιοκτήτες του σπιτιού.

"Δεν έχουν γίνει τέτοιες δραστικές παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου μας έως τώρα", είπε στη συνέχεια ο Μπόνεφ.

Ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας, Πέταρ Στογιάνοφ και η υπουργός Εξωτερικών Ναντέζντα Μιχαϊλοβα άσκησαν πιέσεις σε αξιωματούχους του ΝΑΤΟ να εφοδιάσουν τη Σόφια με εξειδικευμένο εξοπλισμό ραντάρ τελευταίας τεχνολογίας ώστε να μπορεί να αναγνωρίζει την ταυτότητα όσων αεροσκαφών διαπερνούν τον εθνικό εναέριο χώρο. Είπαν μάλιστα πως η Σόφια θα σηματοδοτήσει τις δυτικές μεθοριακές περιοχές της με σκοπό τον καλύτερο προσανατολισμό... των ΝΑΤΟικών πιλότων!

Πάντως, χαρακτηριστικό της επίδρασης που προκάλεσε αυτός ο "τυχαίος" ΝΑΤΟικός πύραυλος, αποτελεί το γεγονός πως ο Βούλγαρος Πρόεδρος έφθασε αμέσως στο προάστιο Γκόρνα Μπάνια (που επλήγη), βλέποντας πως ευτυχώς είχε καταστραφεί η στέγη ενός σπιτιού δίχως να υπάρξουν θύματα. Κάλεσε, μάλιστα, τους κατοίκους της περιοχής να μην πανικοβάλλονται, ενώ διέταξε να γίνει βαλλιστική εξέταση προκειμένου να διαπιστωθεί το είδος του βλήματος.

"Η κατάσταση είναι άσχημη... Κανείς δεν περίμενε τέτοιες εξελίξεις", σημείωσε προχτές βράδυ ο Στογιάνοφ, προσθέτοντας ότι ζήτησε αλλά δεν έλαβε άμεσα εξηγήσεις από ΝΑΤΟικούς αξιωματούχους.

Πάντως, αυτό το επεισόδιο δεν απέτρεψε τις προσπάθειες της βουλγαρικής κυβέρνησης να στείλει προς έγκριση στο Κοινοβούλιο, σχέδιο συμφωνίας που θα επιτρέπει σε ΝΑΤΟικά αεροπλάνα να χρησιμοποιούν το βουλγαρικό εναέριο χώρο (και συγκεκριμένα μία λωρίδα πλάτους από 70 έως 90 ναυτικά μίλια στη μεθόριο με τη Γιουγκοσλαβία) για τους βομβαρδισμούς στη Γιουγκοσλαβία.

Το βουλγαρικό Κοινοβούλιο αναμένεται να εξετάσει και να εγκρίνει το σχέδιο αυτό στις αρχές της προσεχούς βδομάδας.

Τη μεγάλη της ανησυχία εξέφρασε χτες η ρωσική κυβέρνηση σε σχέση με την κατά λάθος ρίψη ΝΑΤΟικών πυραύλων σε γειτονικές με τη Γιουγκοσλαβία χώρες. Σε ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών σημειώνεται, πως "η συστηματική, δήθεν τυχαία πτώση πυραύλων από το ΝΑΤΟ στο έδαφος γειτονικών χωρών, είναι ένα ζήτημα που προκαλεί μεγάλη ανησυχία. Ο κύκλος των κρατών, στα οποία έχουν πέσει πύραυλοι του ΝΑΤΟ που έχουν ξεφύγει από την πορεία τους, διευρύνεται σταθερά... Η βουλγαρική πρωτεύουσα περιελήφθη χθες το βράδυ στον κατάλογο, μαζί με την Αλβανία και την ΠΓΔΜ".

Στην ίδια ανακοίνωση επισημαίνεται ο κίνδυνος που υπάρχει, ένας τέτοιος πύραυλος ο οποίος έχει ξεφύγει από την πορεία του, να πλήξει έναν πυρηνικό αντιδραστήρα στη Γιουγκοσλαβία ή σε κάποιο γειτονικό κράτος.