Σε καθεστώς παρανομίας και εργασιακής ομηρίας καταδικάζει και η σημερινή κυβέρνηση τους μετανάστες που διαβιούν στη χώρα μας, συνεπής στην ευρωπαϊκή οδηγία για διαχείριση του μεταναστευτικού φαινομένου, ώστε να αποβαίνει σε όφελος των τοπικών οικονομιών και του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Τα κέρδη που αποκομίζει η εθνική οικονομία από την εκμετάλλευση των μεταναστών είναι και το βασικό κριτήριο για την είσοδο ή μη αυτών σε μια χώρα, πολιτική που ο υπουργός Εσωτερικών Π. Παυλόπουλος έχει χαρακτηρίσει ως «επωφελή διαχείριση» και διαπνέει το μεταναστευτικό νομοθετικό έργο των τελευταίων χρόνων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι - σύμφωνα με ομολογία του ίδιου του Ινστιτούτου Μεταναστευτικής Πολιτικής που υπηρετεί την υπάρχουσα πολιτική - «οι μετανάστες έρχονται να καλύψουν τις ανάγκες μιας τμηματοποιημένης, ευέλικτης και συχνά άτυπης αγοράς εργασίας, στην οποία καταλαμβάνουν τις επισφαλείς, υψηλής εκμετάλλευσης και χαμηλών αμοιβών, θέσεις εργασίας». Η είσοδός τους στη χώρα εξαρτάται από λίστα που κρατά το κράτος με τις ανάγκες της εργοδοσίας σε φτηνή εργατική δύναμη. Ανάλογα με αυτές τις ανάγκες, οι μετανάστες είτε συνεχίζουν να αιμοδοτούν το κεφάλαιο είτε απελαύνονται.

Στην υπηρεσία της παραπάνω επιλογής τίθεται και η γραφειοκρατία, που θέτει πολλές φορές ανυπέρβλητα εμπόδια στο δικαίωμα των μεταναστών να ζήσουν μόνιμα στη χώρα μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι διατάξεις της «νέας μεταναστευτικής πολιτικής» του υπουργείου Εσωτερικών οδήγησαν στην κατάθεση μόλις 170.000 αιτήσεων διαμονής. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 1.200.000 μετανάστες ζουν και εργάζονται στη χώρα μας. Από αυτούς πολλοί δεν έχουν τα οικονομικά μέσα να πληρώσουν το παράβολο που απαιτείται για την αίτηση ή ανανέωση της άδειας διαμονής, το οποίο ανέρχεται σε 150 ευρώ το άτομο, για κάθε έτος. Είναι προφανές ότι όταν πρόκειται για οικογένεια το ποσό καθίσταται ακόμα πιο απαγορευτικό.

Το χαράτσι συμπληρώνει η καθιέρωση διοικητικού προστίμου, ύψους 50 ευρώ, σε περίπτωση εκπρόθεσμης αίτησης για την ανανέωση της άδειας διαμονής. Διοικητικού χαρακτήρα είναι και η ρύθμιση που προβλέπει ότι η μη δήλωση απώλειας διαβατηρίου ή άδειας διαμονής αποτελεί λόγο μη χορήγησης, ανάκλησης ή μη ανανέωσης της άδειας διαμονής. Εκτός νομιμότητας παραμένουν στο μεταξύ όσοι αιτούνται άσυλο, όσοι είχαν εισέλθει στη χώρα παράνομα ή για τουρισμό, αλλά και η λεγόμενη δεύτερη γενιά μεταναστών, καθώς παραμένει ως προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας διαμονής η θεώρηση εισόδου.

Επίσης, διατηρείται το καθεστώς ομηρίας από την εργοδοσία, αφού η σύμβαση εργασίας και τα ένσημα αποτελούν βασική προϋπόθεση για την ανανέωση της άδειας διαμονής. Με νέες ρυθμίσεις θεσμοθετήθηκε η δυνατότητα εξαγοράς αριθμού ημερών ασφάλισης μέχρι και 20% του απαιτούμενου αριθμού για την ανανέωση της άδειας.

Ενισχύεται, τέλος, ο κρατικός έλεγχος και διευρύνεται το φακέλωμα, αφού οι αρμόδιες υπηρεσίες υποχρεώνονται να αποστέλλουν στις κατά τόπους αστυνομικές αρχές καταστάσεις με τα ακριβή στοιχεία των αλλοδαπών των οποίων οι άδειες διαμονής ανανεώθηκαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μετανάστες πληρώνουν πρόστιμο αν δεν ενημερώσουν τις αρμόδιες αρχές για τις μεταβολές της προσωπικής τους κατάστασης (π.χ. μεταβολή εργοδότη ή απασχόλησης κλπ.). Το πρόστιμο αυτό ανέρχεται στα 250 ευρώ και διπλασιάζεται σε περίπτωση ...υποτροπής.