Η πρόταση είναι απλή και σαφής: «Ο κομμουνισμός απέτυχε»... Στην πλατεία του Κοινοβουλίου, σε κάθε χώρα, συνήθως, υπάρχει και κάποιο «μνημείο πεσόντων». Στη Βουδαπέστη, σε μια γωνιά της ομώνυμης πλατείας, μια τρύπια σημαία της Ουγγαρίας, μπηγμένη στο χώμα, κυματίζει. Ο ανυποψίαστος επισκέπτης θα απορήσει - ο υποψιασμένος, τουλάχιστον, θα ανησυχήσει. Φτάνοντας κοντά στο, είναι αλήθεια εξαιρετικά... διακριτικό και απλό, «μνημείο», μια μικρή πλάκα πληροφορεί - σε ουγγρικά και αγγλικά, ώστε όλοι να καταλαβαίνουν - πως πράγματι πρόκειται για «μνημείο πεσόντων» και αφορά την «εξέγερση του '56», όπως την αποκαλούν. Στο κέντρο της σημαίας, εκεί που βρισκόταν το σύμβολο της Λαϊκής Δημοκρατίας, τώρα υπάρχει μια τρύπα, ένα κενό.

Αναμενόμενο γεγονός. Η Ιστορία, γράφεται από τους νικητές, όπως αυτοί θέλουν. Δεν μπορεί να περιμένει κάποιος «αντικειμενικότητα», αυτή είναι για τους αδαείς, είναι σαν τα ωραία παραμύθια, που, όμως, δεν έχουν δράκο. Τα όσα γράφονται στην «τιμητική πλάκα», απλά για να επιβεβαιωθούν τα λεγόμενα, υπερθεματίζουν την επικινδυνότητα του κομμουνισμού. «Ο κομμουνισμός απέτυχε». Οσοι τον υπερασπίζονται είναι οπισθοδρομικοί. Σε άλλο σημείο, καλεί σε εγρήγορση, ώστε να μην ξανάρθουν τέτοιες εποχές. Τα γράμματα είναι μικροσκοπικά - ο αναγνώστης πρέπει να προσηλωθεί για να τα διαβάσει - σε πράσινο και κόκκινο χρώμα, πράσινο για τα ουγγρικά, κόκκινο για τα αγγλικά. Είναι από αυτά τα «μνημεία» που έγιναν «για να μην ξεχνάμε»... 'Η, μήπως, είναι από κείνα που, ο νικητής θέλει να κλειδαμπαρώσει, όσο γίνεται πιο γρήγορα, στο χρονοντούλαπο της ιστορίας τον ηττημένο; Από κείνα που, το μίσος και ο φόβος πια δεν κρύβονται, ξεχύνονται και λασπώνουν «τις λεωφόρους του μέλλοντος»;

Οταν ο νικητής φοβάται τον ηττημένο τόσο, που σπεύδει να τον θάψει, σημαίνει πως ο τελευταίος είναι υπερβολικά επικίνδυνος. Τόσο, που μπορεί να επιστρέψει. Τόσο, που πρέπει να ξορκίζεται, σα φάντασμα του παλιού καιρού. Γι' αυτό και πρέπει να ξεκαθαριστεί πως όσοι τον υπερασπίζονται είναι οπισθοδρομικοί και, φυσικά, επικίνδυνοι. Η ιστορία τους, είναι αλήθεια, δε θα μπορούσε να γραφτεί διαφορετικά.

Κάποιοι, μίλησαν για όνειρα που έγιναν τρύπιες σημαίες. Κάποιοι άλλοι, για τέλος της Ιστορίας. Και κάποιοι τρίτοι για προσαρμογή στις νέες συνθήκες. Τις είδαμε τις τρύπιες σημαίες τους. Είδαμε το «τέλος» της Ιστορίας. Είδαμε την προσαρμογή τους. Τα είδαμε και τα «μνημεία» τους. Οπως, ακριβώς, βλέπουμε και τον Ηλιο, πίσω από τον κατάμαυρο ορίζοντα, ν' ανατέλλει. Οπως βλέπουμε «τα πιο όμορφα παιδιά» που «δεν έχουν γεννηθεί ακόμα». Οπως βλέπουμε και «τους νικητές του σήμερα, να γίνονται οι ηττημένοι του αύριο» (Α. Φρανς). Ε, το λοιπόν, γι' αυτούς, είμαστε «οπισθοδρομικοί». Βλέπουμε μπροστά...