Η εμβάθυνσητων αλλαγών καιη κατάκτηση της λαϊκής εξουσίας είναιτο κεντρικό ζήτημα που θέτουν οι κομμουνιστές στη Βενεζουέλα

Διεργασίες και συζητήσεις που αφορούν την πρόταση αλλαγών 33 άρθρων του Συντάγματος, που κατέθεσε στα τέλη Αυγούστου ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες, δηλαδή την αναθεώρηση του 10% των άρθρων του Συντάγματος, που υιοθετήθηκε μετά από δημοψήφισμα το 1999 και αναθεώρησε το Σύνταγμα του 1961.

Εξαιρετικά σημαντική και κρίσιμη η συμβολή του Κομμουνιστικού Κόμματος της Βενεζουέλας που στηρίζει την μπολιβαριανή διαδικασία αλλαγών και δεν εξαρτά τη στάση του αυτή από το αν συμπεριληφθούν οι προτάσεις και παρατηρήσεις των κομμουνιστών στο τελικό κείμενο αναθεώρησης των 33 άρθρων του Συντάγματος, που προτείνει ο πρόεδρος της χώρας Ούγκο Τσάβες.

Οι κομμουνιστές της χώρας δημοσιοποίησαν την επιστολή που επέδωσαν στον πρόεδρο Τσάβες, μαζί με το κείμενο 56 συνολικά σελίδων, που αποτελεί την πρόταση του ΚΚ Βενεζουέλας (PCV) για την αναθεώρηση, που καταλήχθηκε στην πρόσφατη 11η Εθνική Συνδιάσκεψη και αφορά σειρά παρατηρήσεων σε 27 εκ των προτεινόμενων 33 άρθρων υπό αναθεώρηση, ενώ προτείνονται και 14 νέα άρθρα, ώστε να ληφθούν υπόψη και να συζητηθούν κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την αναθεώρηση.

Οπως τόνισε σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου ο ΓΓ του PCV Οσκάρ Φιγκέρα, στην επιστολή αυτή μαζί με τη στήριξη της διαδικασίας αλλαγών και του προέδρου, επισημαίνεται η ανάγκη για μια συζήτηση μεταξύ των επαναστατών με δημιουργικό τρόπο, ώστε να δυναμώσει και να εμβαθύνει η επαναστατική διαδικασία και να προσδιορίσει τους στόχους στην πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό και στην ολιγαρχία. Επίσης τονίζεται: «Ο κοινός μας στόχος είναι να προχωρήσουμε στην προοπτική της οικοδόμησης του σοσιαλισμού και πρέπει να υπολογίζετε ότι το ΚΚ Βενεζουέλας, αυτό το ακλόνητο μετερίζι του Μαρξισμού - Λενινισμού, θα είναι πάντα στην πρώτη γραμμή της μπολιβαριανής και της σοσιαλιστικής επανάστασης».

Σήμερα παρουσιάζουμε τα πιο βασικά στοιχεία των προτάσεων αυτών των κομμουνιστών, επικεντρώνοντας σε αυτές που αφορούν κεντρικά ζητήματα, όπως τα σοσιαλιστικά συμβούλια εργαζομένων, η λαϊκή εξουσία, η Παιδεία, η Εργασία και δεκάδες άλλα ζητήματα.

Στο ζήτημα της λαϊκής εξουσίας, εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα για την πορεία της διαδικασίας στη Βενεζουέλα, το PCV προτείνει τη διατύπωση των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 136 της προεδρικής πρότασης ως εξής: «Η κυριαρχία ανήκει στο λαό από όπου πηγάζει όλη η λαϊκή εξουσία. Αυτή ασκείται και εκφράζεται σε όλες τις διαστάσεις του κράτους, άμεσα στις συνελεύσεις των κοινοτικών συμβουλίων των εργαζομένων, των αγροτών, των φοιτητών και άλλων οντοτήτων όπως ορίζει ο νόμος και εμμέσως με το λαϊκό έλεγχο, όπως ορίζει το σύνταγμα, σε όλα τα όργανα και τις εξουσίες του κράτους».

Παράλληλα, όπως επισημαίνει το PCV, στην παράγραφο 2 της προεδρικής πρότασης διαβεβαιώνεται ότι «ο λαός είναι θεματοφύλακας της κυριαρχίας», πράγμα όμως που αντιβαίνει σε αυτό που εκφράζεται στο άρθρο 5, αφού εάν «η κυριαρχία ανήκει στο λαό και δε μεταβιβάζεται», δεν είναι δυνατόν ο λαός να είναι ο θεματοφύλακας αυτού που προκύπτει από τον ίδιο. Επιπλέον, καταδεικνύεται ότι η λαϊκή εξουσία δεν είναι μέρος της εξουσίας του κράτους: Είναι βασική πηγή από την οποία απορρέει όλη η εξουσία σε μία επαναστατική δημοκρατία.

Οσον αφορά τα «συμβούλια εργαζομένων», όπως τουλάχιστον αυτά παρουσιάζονται στο άρθρο 70 και στην απαρίθμηση των Συμβουλίων της Λαϊκής Εξουσίας, το PCV προτείνει την αντικατάστασή τους ως όρο, που φυσικά εμπεριέχει και την ουσία τους, από «σοσιαλιστικά συμβούλια εργαζομένων». Η πρόταση αντικατάστασης του όρου εκ μέρους του PCV βασίζεται σε δύο κυρίως επιχειρήματα: Καταρχήν να αποφευχθεί οποιαδήποτε τυχόν ερμηνεία που μπορεί να θέτει περιορισμούς της πάνδημης συμμετοχής όλων των εργαζομένων στη διαδικασία ανάπτυξης μίας εκ των εκφάνσεων της λαϊκής εξουσίας και της δημοκρατικής επανάστασης. Επίσης η κατηγορία «εργαζόμενοι και εργαζόμενες» περιλαμβάνει όλους τους μισθωτούς και τις μισθωτές σε κάθε εργοστάσιο ή επιχείρηση (εργάτες, διοικητικοί υπάλληλοι, τεχνικοί, επαγγελματίες και επιστήμονες) και δεν περιορίζεται στους εργαζόμενους και τους εργάτες.

Κατά δεύτερο το PCV θεωρεί ότι ο όρος «σοσιαλιστικά» συμβάλλει στο στόχο να ενισχυθεί η σοσιαλιστική κατεύθυνση αυτής της αναθεώρησης.

Το PCV προτείνει σε αυτό το πλαίσιο επίσης την αντικατάσταση του όρου «δημοκρατική διαχείριση» με τον όρο «σοσιαλιστική διαχείριση» των εργαζομένων και να προστεθεί μία περιγραφή όλων των μορφών, καθώς και των απαιτήσεων για την πραγμάτωση αυτής της διαχείρισης.

Οσον αφορά την κοινωνική ασφάλιση, όπως αυτή προτείνεται αναθεωρημένη στο άρθρο 87, το PCV προτείνει την επαναδιατύπωσή του όπου να διαβεβαιώνεται ότι «κάθε εργοδότης θα πρέπει να εξασφαλίζει στους εργαζόμενους που απασχολεί συνθήκες ασφάλειας, υγιεινής και αξιοπρεπούς εργασίας» και αυτό διότι μεταξύ άλλων «θα πρέπει ρητώς να υπάρχει η δέσμευση της εργοδοσίας όσον αφορά την εξασφάλιση αυτών των συνθηκών και να μην παρερμηνευτεί η διατύπωση της αναθεώρησης περί "συνυπευθυνότητας"».

Επίσης όσον αφορά το ζήτημα της μείωσης των ωρών εργασίας σε 6 την ημέρα, το PCV διαπιστώνει πως «φαίνεται ότι συνιστά μεγάλη πρόοδο» καθώς δίνει τη δυνατότητα ενεργούς ενσωμάτωσης των εργαζομένων και των συναφών τους ομάδων σε μόνιμους σχηματισμούς με πολιτικούς, κοινωνικούς και οργανωτικούς δεσμούς. «Οι εργοδότες δεν πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να εξαναγκάζουν τους εργαζόμενους σε εξαντλητικές εργασίες ή υπερωρίες». Πρέπει να εξασφαλιστεί η τήρηση του ωραρίου της εργασίας σε σταθερό σε καθημερινή βάση και όχι με εβδομαδιαία διευθέτηση. Σημειώνεται ότι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι πρέπει να είναι αυτοί που θα καθορίζουν πώς θα αξιοποιούν τον ελεύθερο χρόνο τους και μέσω των κοινωνικών τους οργανώσεων, πράγμα που θα συμβάλλει στη διαμόρφωσή τους και συμμετοχή τους στη διαδικασία αλλαγών.

Για την ιδιωτική ιδιοκτησία, το PCV σημειώνει ότι το «Κόμμα μας ερμηνεύει πως το προεδρικό σχέδιο ήδη εμπεριέχει μία εκ των προγραμματικών μας θέσεων όσον αφορά τον έλεγχο της ποικιλίας των μορφών ιδιοκτησίας κατά τη διάρκεια μεταβατικής περιόδου της επαναστατικής διαδικασίας προς το σοσιαλισμό». Εντούτοις, πρέπει να προσδιοριστεί με ακρίβεια ότι «η κοινωνική ιδιοκτησία» στα μέσα παραγωγής δεν μπορεί να εκχωρηθεί, να μεταβιβαστεί η κυριότητά τους ή να απαλλοτριωθεί ολοκληρωτικά ή μέρος αυτής προς όφελος ιδιωτικών συμφερόντων.

Επίσης, επάνω σε αυτό, είναι απολύτως αναγκαίο να προσδιοριστούν οι διάφορες μορφές ιδιοκτησίας («δημόσια ιδιοκτησία», «κοινωνική ιδιοκτησία» και «κοινοτική ιδιοκτησία») των μέσων παραγωγής. Η προεδρική πρόταση αναγνωρίζει ότι απαιτείται ο προσδιορισμός «σε αυτά» που είναι «ιδιωτική ιδιοκτησία».

Στα νέα άρθρα για την αναθεώρηση του Συντάγματος, το PCV προτείνει στο άρθρο 59 για το ζήτημα της Παιδείας να συμπεριληφθεί ως νέα πρόταση ότι «η Παιδεία που παρέχεται από το κράτος είναι λαϊκή», με στόχο το κράτος να εγγυάται τα δικαιώματα όλων των πολιτών ανεξαρτήτως πολιτικών και θρησκευτικών πεποιθήσεων και ταξικής προέλευσης.

Στις προτάσεις που αναφερόμαστε σήμερα περιλαμβάνεται και ένα ακανθώδες ζήτημα που απαιτεί επίλυση. Το θέμα των αμβλώσεων που άπτεται του άρθρου 76, ώστε να προστεθεί στα δικαιώματα της πατρότητας και της μητρότητας «η άδεια προσφυγής σε νόμιμες και ασφαλείς διαδικασίες για την ολοκλήρωση της εγκυμοσύνης». Το PCV θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να υπάρξει ένα νομικό πλαίσιο ούτως ώστε να απαλείψει τις παράνομες αμβλώσεις, που μέχρι σήμερα αποτελούν πρακτική που εκθέτει σε τεράστιους κινδύνους χιλιάδες γυναίκες στη Βενεζουέλα, ενώ προκαλεί το θάνατο στο 30% όσων γυναικών καταφεύγουν σε αυτές. Η απουσία νομοθεσίας σε αυτό το ζήτημα δημιουργεί τις συνθήκες για την άσκηση άμβλωσης χωρίς αιτιολογημένο λόγο, το οποίο συνιστά αδίκημα, ενώ η υφιστάμενη κατάσταση ευνοεί την ύπαρξη κυκλωμάτων που ασκούν την πρακτική των παράνομων αμβλώσεων ως εμπορική δραστηριότητα και κάνοντας χρήση σε πολλές περιπτώσεις επικίνδυνων πρακτικών.