Μία ημέρα μετά την έναρξη του «κοινωνικού διαλόγου», το υπουργείο Απασχόλησης έδωσε στη δημοσιότητα τη λεγόμενη αναλογιστική μελέτη του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας για το ΙΚΑ και τον ΟΓΑ, η οποία είχε ανατεθεί από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή, η οποία απεστάλη ταυτόχρονα στα κόμματα και στους «κοινωνικούς εταίρους». Για την ακρίβεια, πρόκειται για ένα προσχέδιο της «μελέτης», η οποία σύμφωνα με τους αναλογιστές θα παραδοθεί ολοκληρωμένη στο τέλος του Νοέμβρη.

Ακόμα όμως και με τη μορφή προσχεδίου, το κείμενο αυτό δείχνει καθαρά τις στοχεύσεις του. Ακολουθεί το «πνεύμα» των Αναλογιστών της Μ. Βρετανίας, όταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2001 αποπειράθηκε να περάσει το πακέτο Γιαννίτση. Όπως και να 'χει, οποια μελέτη παρουσιάζει η κυβέρνηση προσπαθώντας να πείσει για «ελλείμματα» και δήθεν «χρεωκοπημένα ταμεία» για τα οποία πρέπει να πληρώσουν οι εργαζόμενοι, είναι για τα σκουπίδια. Γιατί οι μόνοι που δε χρωστάνε τίποτα -αντίθετα τους χρωστούν- για το σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης, είναι οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα. Αυτοί που πρέπει να πληρώσουν είναι μόνο οι εργοδότες και οι κυβερνήσεις τους.

Κύρια αποστολή της μελέτης, η κατατρομοκράτηση των εργαζομένων μέσα από την ανάδειξη του «δημογραφικού προβλήματος», της «βιωσιμότητας» και των «ελλειμμάτων» του ΙΚΑ. Οι παραδοχές του, σε πολλά ζητήματα, είναι πέρα για πέρα αβέβαιες - ιδιαίτερα όσο απομακρυνόμαστε χρονικά από το παρόν - και καταντούν σκέτες κατασκευές, ιδιαίτερα όσον αφορά τις προβλέψεις για το 2045 μέχρι και το ...2055 (!), χρονικό σημείο στο οποίο επεκτείνεται η εν λόγω έρευνα.

Ακόμα όμως πιο εξωφρενικές κάνει τις εκτιμήσεις αυτές το γεγονός ότι η εξέταση των οικονομικών δεδομένων του ΙΚΑ και του ΟΓΑ δεν περιλαμβάνει ούτε την κρατική χρηματοδότηση, ούτε την εισφοροδιαφυγή, ούτε και την εισφοροαποφυγή (σημείωση 1, σελίδα 21 της μελέτης). Και μόνο αυτή η παραδοχή, στην οποία βασίζεται η εν λόγω μελέτη, τη μετατρέπει σε ένα κουρελόχαρτο για τους εργαζόμενους. Γιατί αφού δεν υπολογίζεται ούτε η κρατική χρηματοδότηση, που φέτος για το ΙΚΑ ξεπερνάει τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ, ούτε τα 2 και πλέον δισεκατομμύρια της εισφοροδιαφυγής, ούτε τα 3,2 δισεκατομμύρια των βεβαιωμένων εισφορών, οι οποίες δεν καταβάλλονται, τότε η «μελέτη» χάνει και το παραμικρό ίχνος αξιοπιστίας.

Σημειώνουμε ότι αν οι μελετητές υπολόγιζαν τουλάχιστον την κρατική χρηματοδότηση, που είναι δεδομένη, τότε π.χ. το 2007 το ΙΚΑ δε θα είχε έλλειμμα 1.447 εκατομμύρια ευρώ όπως εμφανίζεται (Πίνακας 2.3, Χρηματοοικονομικές προβλέψεις 2005-2055), αλλά θα είχε πλεόνασμα τουλάχιστον 643 εκατομμύρια ευρώ! Εννοείται ότι αντίστοιχα πλεονάσματα θα εμφανίζονταν τουλάχιστον μέχρι το έτος 2025, που σωρευτικά και ανατοκιζόμενα θα δημιουργούσαν ένα τεράστιο απόθεμα. Απόθεμα που σε κάθε περίπτωση θα έφτανε όχι μόνο για να ενισχυθούν οι συντάξεις, αλλά και να καλυφθούν τυχόν μελλοντικά ελλείμματα μετά το 2035. Που και αυτά όμως δεν είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν, ακόμα και αν γίνουν αποδεκτές οι υπόλοιπες παραδοχές.

Και ίσως δεν είναι τυχαίο ότι οι συντάκτες της «μελέτης» κρίνουν σκόπιμο να σημειώσουν στην εισαγωγή τους πως: «Είναι σημαντικό να έχει κανείς υπόψη του τον εγγενή υψηλό βαθμό αβεβαιότητας όταν η προβολή αφορά στο μακροχρόνιο ορίζοντα που σε αυτή την περίπτωση είναι τα 50 έτη»! Αλλωστε, ποια πρόβλεψη μπορεί να γίνει με κάποιο βαθμό σοβαρής εκτίμησης όχι μόνο για την επόμενη δεκαετία και εικοσαετία, για την ανεργία, τον πληθωρισμό, την απασχόληση και τη δομή της, τους μισθούς... αλλά πολύ περισσότερο για μετά από 40 και 50 χρόνια;

Η «μελέτη» είναι πέρα από κάθε αμφιβολία κατασκευασμένη και επιδιώκει εκ των προτέρων να δικαιώσει συγκεκριμένες επιδιώξεις. Δεν μπορεί αλλιώς να εξηγηθεί το γεγονός γιατί ένα βασικό μέγεθος της μελέτης, όπως είναι το ΑΕΠ της χώρας, είναι πέρα για πέρα ψεύτικο. Γιατί το μέγεθος αυτό σχετίζεται ευθέως με το συμπέρασμα για τη βιωσιμότητα ή μη του ΙΚΑ, για το ύψος του κόστους των παροχών σε σχέση με τα οικονομικά δεδομένα της χώρας.

Αρκεί να αναφέρουμε ότι το ΑΕΠ της χώρας συστηματικά και από σήμερα μειώνεται στη μελέτη, έτσι ώστε οι δαπάνες του ΙΚΑ για συντάξεις να εμφανίζονται ως ποσοστό του ΑΕΠ όσο γίνεται πιο ψηλά. Ετσι για το 2007 το ΑΕΠ της χώρας εκτιμάται στα 198 δισεκατομμύρια ευρώ, όταν είναι γνωστό ότι το ΑΕΠ της χώρας φέτος είναι τουλάχιστον 209 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ μετά την αναθεώρηση κατά 9,6% του ΑΕΠ, αυτό θα διαμορφωθεί στα 229 δισ. ευρώ και όχι στα 198 δισ. που υπολογίζει η μελέτη. Και βέβαια όσο η προβολή του ΑΕΠ προχωρά προς το μέλλον χάνεται κάθε σοβαρότητα.

Ετσι π.χ. το 2025 το ΑΕΠ της χώρας εκτιμάται στα 395,5 δισ. ευρώ και οι δαπάνες του ΙΚΑ θα αντιστοιχούν στο 5,03% του ΑΕΠ. Ομως η αντίστοιχη μελέτη του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας το 2002 - που σημειωτέον και αυτή έχει αποδειχθεί συντηρητική - εκτιμά ότι το ΑΕΠ την ίδια χρονιά θα είναι 441,5 δισ. ευρώ. Δηλαδή εξαφανίζονται τουλάχιστον 54 δισεκατομμύρια ευρώ μόνο και μόνο για να εμφανίζονται μεγαλύτερες οι δαπάνες για τις συντάξεις και έτσι να «θεμελιώνεται» το μεγάλο κόστος των συντάξεων που δεν αντέχει δήθεν η οικονομία.

Παρά τις αλχημείες, η κινδυνολογία καταντά άσφαιρη στην περίπτωση του ΙΚΑ, αφού η ίδια μελέτη με τις ίδιες παραδοχές και παρά την ανυπαρξία αποθεματικών στον Οργανισμό δείχνει ότι το έλλειμμά του περιορίζεται το 2025 στα 1,2 δισ. ευρώ. Αλλά γι' αυτό έχει φροντίσει η πολιτική της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ που από τη μια έχουν καθηλώσει τις αγροτικές συντάξεις σε εξευτελιστικά επίπεδα, ενώ οι ίδιοι οι αγρότες από το 1997 επιβαρύνθηκαν με επιπλέον εισφορές προς τον ΟΓΑ.