Ηρθε η ώρα της Αριστεράς. Ηρεμα το είπε. Την ελπίδα του εξωτερίκευσε. Μπάφιασε με όλα αυτά που γίνονται και με μισόλογα λέγονται. Κι απότομα. Εσείς τι θα κάνετε; Στράφηκε στον κομμουνιστή του χωριού μας. Εμείς δεν είμαστε Αριστερά, του απάντησε. Κοιταχτήκαμε. Ακούσαμε καλά; Τι είπε; Θα στο πω απλά. ΚΚΕ. Αυτό είμαστε. Τους αριστερούς δεν κυνηγούσαν; ρώτησε ένας. Οι νόμοι δίωξης μιλάνε για κομμουνιστές και συνοδοιπόρους, απάντησε.

Με την άδειά σας. Τι σημαίνει Αριστερά; Στραφήκαμε και τον κοιτάξαμε. Ο ξένος ρώτησε. Τον λέμε έτσι, γιατί είναι ξενοτοπίτης. Γαμπρός στο χωριό μας. Εργάτης γης. Αλήθεια, τι σημαίνει Αριστερά; Αναρωτηθήκαμε κι εμείς. Μπήκε στην κουβέντα ο δάσκαλος. Κάθε λέξη έχει νόημα. Δηλώνει κάτι. Με βάση εμένα, οι απ' εδώ είναι στ' αριστερά μου και οι από κει στα δεξιά μου. Εγώ, όμως, σε σχέση με σας, που είστε στ' αριστερά μου, είμαι στα δεξιά σας και για σας, που είστε στα δεξιά μου, είμαι στ' αριστερά σας. Αντιλαμβάνεστε ότι πρόκειται για θέση με αναφορά μια σταθερά. Πολιτικά δε δηλώνει τίποτε.

Τίποτε; ρωτήσαμε οι πιότεροι. Τίποτε, απάντησε ο κομμουνιστής. Στη Βουλή, το ΚΚΕ έχει ως θέση τα έδρανα που είναι στ' αριστερά του Προεδρείου. Εντάξει, είναι θέση. Γιατί, όμως, λέμε αριστερός, δεξιός, κεντρώος, κεντροδεξιός, κεντροαριστερός; ρώτησε ο διπλανός μου. Είναι παλιά ιστορία, ξαναμίλησε ο δάσκαλος. Αρχίζει από τα χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης. Οι Γιακωβίνοι του Ροβεσπιέρου κάθονταν στην αίθουσα των συνεδριάσεων ψηλά κι αριστερά. Τους ονόμασαν ορεινούς. Αλλοι κάθονταν στα δεξιά και άλλοι στο κέντρο. Οι Γιακωβίνοι πάλευαν για το βάθεμα της Επανάστασης. Το πλήρωσαν με το κεφάλι του Ροβεσπιέρου. Αρα, διέκοψε ένας, οι αριστεροί είναι επαναστάτες.

Εγώ, μίλησε ο κομμουνιστής, εννοώ τον όρο Αριστερά ως την πολιτική δύναμη, που έχει στο πρόγραμμά της την ανατροπή ενός κοινωνικοπολιτικού συστήματος και την αντικατάστασή του με άλλο. Με αυτήν την έννοια, το ΚΚΕ είναι Αριστερά. Δεν είναι Αριστερά ο ΣΥΝ, ούτε, βέβαια, το ΠΑΣΟΚ. Να 'χετε υπ' όψη ότι τα κομμουνιστικά κόμματα προέκυψαν μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά την προδοσία των σοσιαλιστικών κομμάτων, που συμμάχησαν με την αστική τάξη της χώρας τους, στέλνοντας τους εργάτες στον πόλεμο.

Εγώ επιμένω. Ηρθε η ώρα της Αριστεράς, έφερε την κουβέντα στην αρχή της, εκείνος που πρωτομίλησε. Μάρτυράς μου το συνέδριο του ΣΥΝ. Μπορεί, μίλησε ο κομμουνιστής, να ήρθε η ώρα της αριστερής διεξόδου του συστήματος. Οχι της ανατροπής του. Να γίνει, δηλαδή, ό,τι έγινε στην Ιταλία, στη Γαλλία και σε άλλες χώρες. Λέω μπορεί, διότι εδώ, σε μας, υπάρχει Κομμουνιστικό Κόμμα και τα πράγματα δεν είναι απλά. Δεν είναι βέβαιο ότι το εγχείρημα θα πετύχει. Αν πάντως πετύχει, να το θυμάστε, ζημιωμένοι θα συνεχίσουμε να είμαστε εμείς. Η αδικία δεν είναι από τους ανθρώπους. Είναι από την πολιτική που επιβάλλει το σύστημα να εφαρμόζουν οι άνθρωποι, θα το ανατρέψει το σύστημα ο ΣΥΝ;