Ακούσαμε καλά; Τι ερώτημα είναι αυτό; Σιγά που δεν ξέρουμε τι είναι αγορά. Τι είναι αγορά; ξαναρώτησε... Πλάκα κάνει. Αλήθεια, τι είναι αγορά και μάλιστα ελεύθερη; Να δεις που θ' αρχίσουμε να μιλάμε για δύσκολα πράγματα και θα φανεί ότι δεν τα ξέρουμε. Περνούσε η ώρα και δεν απαντούσαμε. Πονοκέφαλος. Εμείς που νομίζουμε ότι όλα τα ξέρουμε, όλα τα καταλαβαίνουμε, βρεθήκαμε μετέωροι.

Στην αγορά γιατί πάμε; Mπήκε στην κουβέντα το τετράγωνο μυαλό, όπως τον λέμε. Οι μεν να πουλήσουν, οι δε ν' αγοράσουν. Ετσι; Κουνήσαμε το κεφάλι. Αυτός που πουλάει, τι θέλει; Να κερδίσει. Ναι, να κερδίσει. Κι ο άλλος, που αγοράζει, δε θέλει να κερδίσει; Θέλει, αλλά πού το πας; ρώτησε ένας. Εγώ, πουθενά. Μόνο του πάει. Πουλητές, αγοραστές μάχονται ο ένας τον άλλο. Η χασούρα του ενός, κέρδος του άλλου. Σαν να μην έχεις άδικο, μονολογήσαμε. Αυτή είναι η αγορά.

Για στάσου. Και το μέτρο; παρατήρησε κάποιος. Μέτρο και αγορά, και μάλιστα ελεύθερη, δεν πάνε μαζί. Το μέτρο είναι λιγότερο ορυκτέλαιο στο ηλιέλαιο; Ποσοτικό είναι το ζήτημα; συνέχισε ο τετράγωνος. Σιωπήσαμε. Να πούμε την αλήθεια, κάπως έτσι καταλαβαίνουμε την αγορά. Μπορεί, όμως, να έχουμε πρόοδο από τότε που ανταμώναμε στα παζάρια. Ξερόβηξε. Τον κοιτάξαμε. Κάτι θέλει να πει. Ο πιο νέος από εμάς, που αγαπάει τη γη, όπως τη γυναίκα του, και τα γεννήματα, όπως τα παιδιά του. Δεν μπορεί να 'ναι τόσο χαλασμένοι οι άνθρωποι, είπε, να ρίχνουν ορυκτέλαιο στο ηλιέλαιο. Είναι έγκλημα. Για σένα, τον κόψαμε. Για κείνον που κερδίζει, όχι.

Ξαναπήρε το λόγο ο τετράγωνος. Είναι έγκλημα, είπε. Για τον καταναλωτή. Και για την πολιτεία, συμπλήρωσε ο δίπλα του. Γι' αυτήν δεν είναι έγκλημα. Αμα δέχεσαι την ελεύθερη αγορά, τίποτε δεν είναι έγκλημα. Δε βλέπετε που είναι μόνο λόγια και κανένα έργο; Το μαγάρισμα των τροφίμων είναι ζήτημα ποσότητας. Τόσο επιτρέπεται, περισσότερο όχι. Γιατί τόσο και όχι λιγότερο ή περισσότερο; Εσάς ρωτώ, φωστήρες της Ε.Ε. Εμπόρευμα και έλεγχος δε γίνεται. Αντίκειται στην ελεύθερη αγορά, η οποία, λένε, έχει τη δύναμη της αυτορρύθμισης και τέτοια κουραφέξαλα. Θυμάστε τις τρελές αγελάδες; Τις διοξίνες στα κοτόπουλα; Τα ιχθυάλευρα; Γιατί δε γίνεται κάτι;

Εγώ κατέληξα, είπε ο άνθρωπος με το τετράγωνο μυαλό. Δε γίνεται, λέω, όλοι να κερδίζουν. Και ο έμπορας και ο αγοραστής. Και καλά στα παζάρια. Τον είχες απέναντί σου. Με τα μονοπώλια; Αυτό είναι το ηλιέλαιο, κύριοι, θες, δε θες, θα το πάρεις. Πόσο αστραφτερά και όμορφα το διαφημίζει η τηλεόραση. Η ελεύθερη αγορά είναι ο εφιάλτης μου. Ολα εμπόρευμα τα έκαναν. Αισθάνομαι παγιδευμένος. Πώς να βγω, δεν ξέρω. Μιλάνε, βέβαια, για λαϊκή οικονομία, λαϊκή εξουσία. Ακούω, έχοντας, ξεκαθαρίσει ότι τούτο το σύστημα δε διορθώνεται.