Με βασικό κριτήριο την εμπιστοσύνη των εργαζομένων προς τα διευθυντικά στελέχη μιας επιχείρησης και το αίσθημα περηφάνιας των εργαζομένων για την επιχείρηση και τα προϊόντα της, ανακοινώθηκαν για 8η συνεχή χρονιά οι επιχειρήσεις με το «καλύτερο εργασιακό περιβάλλον» (Best Workplaces) σύμφωνα με την έρευνα αξιολόγησης από το Great Place to Work Institute Hellas και το ALBA Graduate Business School.

Πρόκειται ένα ακόμα εργαλείο στα χέρια των επιχειρήσεων, για να παρουσιάζουν ένα υποτιθέμενο «ανθρώπινο» πρόσωπο και για να ενσωματώνουν τους εργαζόμενούς τους - που καλούνται να απαντήσουν σε σχετικά ερωτηματολόγια - στη λογική της «οικογένειας» μέσα στην επιχείρηση. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι τα αποτελέσματα της αξιολόγησης ήδη αξιοποιούνται σε περίοδο καπιταλιστικής κρίσης για να πουν οι εργοδότες ότι «οι 20 εταιρείες» που βραβεύτηκαν «προσπάθησαν να βρουν λύσεις μείωσης κόστους με τη μικρότερη δυνατή αρνητική επίδραση στο εργασιακό τους κλίμα». Στη φετινή έρευνα αξιολογήθηκαν 49 εταιρείες από ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που απασχολούν στο σύνολό τους πάνω από 28.700 εργαζομένους. Το ποσοστό ανταπόκρισης των εργαζομένων στην έρευνα ανήλθε στο 75% περίπου.

Ας δούμε μερικές ενδεικτικές περιπτώσεις επιχειρήσεων που βραβεύτηκαν για το εργασιακό τους περιβάλλον:

• Η φαρμακευτική εταιρεία GlaxoSmithKline Pharma, που το 2007 κατάργησε θέσεις εργασίας οι οποίες, όπως ανακοίνωσε η πολυεθνική, «θα συνεισφέρουν στη βελτίωση της κερδοφορίας της GSK». Το Φλεβάρη του 2010 ο βρετανικός φαρμακευτικός κολοσσός ανακοίνωσε άλμα κερδών τετάρτου τριμήνου κατά 66% στα 1,87 δισ. ευρώ, κάνοντας ταυτόχρονα λόγο για περικοπές θέσεων εργασίας, οι οποίες ενδέχεται να ανέλθουν στις 4.000 σε διάφορες χώρες. Αυτή η ανακοίνωση γνωστοποιήθηκε και στους εργαζόμενους στην Ελλάδα.
• Η φαρμακoβιομηχανία Abbott Laboratories Hellas, η οποία είχε βραβευτεί και το 2007. Ηταν εκείνη η χρονιά που είχε απαιτήσει από τους εργαζόμενους να «συλλέγει, χρησιμοποιεί και γνωστοποιεί προσωπικές πληροφορίες σχετιζόμενες με εσάς για μια σειρά σκοπών συνδεόμενων με την εργασία, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά την απασχόλησή σας στην Εταιρεία». Ορισμένα από τα στοιχεία που ζητούσε η επιχείρηση ήταν ακόμα και προσωπικές οικονομικές πληροφορίες, πληροφορίες που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, όπως φυλή, εθνικότητα, υγεία και ασθένεια.
• Το Club Hotel Casino Loutraki, που τον Νοέμβρη του 2009 προχώρησε σε 21 «αναγκαστικές» - όπως τις ονόμαζε - απολύσεις. Μάλιστα, η εργοδοσία στο καζίνο του Λουτρακίου εκβίαζε τους εργαζόμενους, ότι αν δεν αποδεχτούν διετή σύμβαση σύμφωνη με την προστασία των κερδών της εταιρείας, θα γίνουν απολύσεις.

Είναι αποκαλυπτικές των επιδιώξεων των εργοδοτών από τέτοιες βραβεύσεις, οι αντιλήψεις που καλλιεργούνται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μέσα σε κάθε επιχείρηση: «Η εταιρεία αυτή ενδιαφέρεται πάνω απ' όλα για τους ανθρώπους της. Προφανής μας στόχος είναι να βγάλουμε λεφτά, αλλά οι άνθρωποι προηγούνται των κερδών. Η εταιρεία φροντίζει πρώτα τους ανθρώπους και αυτοί με τη σειρά τους φροντίζουν να έρθουν τα κέρδη» είναι π.χ. απάντηση που αποσπάστηκε σε σχετικό ερωτηματολόγιο και αναφέρεται μεταξύ άλλων στην ιστοσελίδα του Great Place to Work Institute Hellas.

Πουθενά δεν αναφέρεται βέβαια γιατί, όταν μια εταιρεία βλέπει τους δείκτες της κερδοφορίας της να παίρνουν τον κατήφορο πάει περίπατο και το «ενδιαφέρον» και η «φροντίδα» της για τους εργαζόμενους, προχωρά σε απολύσεις, επιβολή εκ περιτροπής απασχόληση. Μήπως γιατί καμιά γέφυρα δε θα ενώσει ποτέ τα διαμετρικά αντίθετα συμφέροντα εκμεταλλευτών και εκμεταλλευομένων;...