Σήμερα το Σουδάν είναι η τρίτη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα της υποσαχάρειας Αφρικής. Κάθε μέρα γεωτρύπανα εταιρειών όπως η κινεζική κρατική πετρελαϊκή εταιρεία «China National Petroleum», η μαλαισιανή «Petronas» και η ινδική «Natural Gas Corp» βγάζουν πάνω από 490.000 βαρέλια αργού πετρελαίου. Απ' αυτά, το 75% παράγεται στον ημιαυτόνομο σουδανικό νότο, καθώς η περιοχή εκτιμάται πως φιλοξενεί στο υπέδαφός της το 70% των συνολικών πετρελαϊκών αποθεμάτων του Σουδάν μεγέθους άνω των 6,3 δισ. βαρελιών...

Γι' αυτή τη χώρα, πριν μερικές βδομάδες, η Παγκόσμια Τράπεζα εξέδωσε έκθεση που ουσιαστικά συνιστά ωμή παρέμβαση στο σχεδιασμό της σουδανικής οικονομίας (και όχι μόνον). Οι συντάκτες της έκθεσης προειδοποίησαν το σουδανικό βορρά ότι εάν δε θέλει να ξαναζήσει τον όλεθρο της πολυετούς εμφύλιας σύρραξης, που έληξε το 2005 με την τότε ειρηνευτική συμφωνία, θα πρέπει να σταματήσει την εξάρτησή της από τα πετρέλαια του νότου. Με αυτόν τον τρόπο η Παγκόσμια Τράπεζα διεμήνυε στην κυβέρνηση του σουδανικού βορρά πως πλησιάζει η ώρα διχοτόμησης της χώρας. Σαν να προεξοφλεί δηλαδή το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που θα διεξαχθεί στις 9 Γενάρη του 2011 και να θεωρεί ως βέβαιο το ότι οι Νοτιοσουδανοί θα αποφασίσουν τη διχοτόμηση της χώρας τους και την ανεξαρτησία του νότου...

Γιατί πώς αλλιώς να ερμηνεύσεις μία τέτοια «συμβουλή» για ανασχεδιασμό της σουδανικής οικονομίας (και...) με κριτήριο τη γεωγραφία από τη στιγμή που το 75% των πετρελαίων του Σουδάν βρίσκονται στο νότο; Τι άλλο εννοούσαν οι συντάκτες της έκθεσης όταν σημείωναν με νόημα πως πενταπλασιάστηκε το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν μέσα σε μία δεκαετία μόνον και μόνον από την παραγωγή πετρελαίου, ξεπερνώντας έτσι τα 53 δισ. δολάρια το 2008 από τα περίπου 10 δισ. δολάρια που ήταν το 1999, οπότε άρχισαν οι πρώτες γεωτρήσεις και εξαγωγές «μαύρου χρυσού»; Χάρη στο πετρέλαιο, σημείωναν με έμφαση, το ετήσιο Κατά Κεφαλήν Εισόδημα στο Σουδάν αυξήθηκε σε 532 δολάρια το 2008 από τα 334 δολάρια που ήταν πριν 11 χρόνια και όχι βεβαίως χάρη στις ικανότητες και στους «επιδέξιους χειρισμούς» του Σουδανού ισλαμιστή προέδρου Ομάρ Αλ Μπασίρ...

Σε άλλο σημείο της έκθεσης «υπενθυμίζεται» ότι απαγορεύεται στις αμερικανικές εταιρείες να κάνουν επιχειρήσεις στο Σουδάν γιατί το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει συμπεριλάβει τη χώρα στη μαύρη λίστα των χωρών που υποθάλπουν την τρομοκρατία. Η χώρα είναι πλέον ένας από τους μεγαλύτερους αποδέκτες άμεσων επενδύσεων από την Κίνα, την Ινδία και τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες του Περσικού Κόλπου στην Αφρική.

Το περιεχόμενο της έκθεσης δε βρήκε καθόλου αντίθετο τον διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας του Σουδάν Σαμπίρ Χασάν που ίσα-ίσα συμφώνησε με τις συμβουλές της Παγκόσμιας Τράπεζας. Οπως είπε σε συνέδριο οικονομίας στο Χαρτούμ εάν το νότιο Σουδάν αποσχιστεί, τότε αυτό θα επηρεάσει την οικονομία αρνητικά εκτός και εάν η κυβέρνηση πάρει αντίμετρα και αναπτύξει στο βορρά περισσότερο τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την εξόρυξη μεταλλευμάτων και το εμπόριο....

Ωστόσο, η διχοτόμηση του Σουδάν δε συμφέρει στην πραγματικότητα το σουδανικό λαό, είτε βρίσκεται στο βορρά, είτε στο νότο. Διότι μπορεί οι μεγαλύτερες ποσότητες πετρελαίου να βρίσκονται στο Νότιο Σουδάν αλλά τα διυλιστήρια, οι πετρελαιοαγωγοί και οι σταθμοί μεταφοράς και εξαγωγής του πετρελαίου προς την Ερυθρά Θάλασσα βρίσκονται στο βόρειο τμήμα της χώρας.

Συνεπώς μία τέτοια χώρα κομμένη στα δύο συμφέρει περισσότερο τα ξένα ισχυρά οικονομικά συμφέροντα και πρώτα από όλα τις αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρείες που εξοβελίστηκαν από τις γεωτρήσεις πετρελαίου στο Σουδάν λόγω της πολιτικής απομονωτισμού και κυρώσεων που πρόβαλε πριν περίπου μία δεκαετία η Ουάσιγκτον με πρόσχημα τις ωμότητες του σουδανικού στρατού και παραστρατιωτικών ομάδων κατά του πληθυσμού του Νταρφούρ.

Γι' αυτό και η Παγκόσμια Τράπεζα δεν είναι η μόνη που ασκεί πιέσεις με κατεύθυνση τη διχοτόμηση του Σουδάν. Είναι και οι ΗΠΑ που μέσω του απεσταλμένου τους στη χώρα, Σκοτ Γκράτιον, και διαφόρων υπηρεσιών «αρωγής» (που ουσιαστικά συνιστούν εργαλεία οικονομικού ιμπεριαλισμού) επιχειρούν να δημιουργήσουν την (προς το παρόν) ψευδαίσθηση της «οικονομικής αυτάρκειας» του νότου ή να προλάβουν οικονομικές - κυρίως... - «εξελίξεις». Τον περασμένο Μάη, η οργάνωση «USAID» που υπάγεται στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε πενταετές πρόγραμμα ύψους 55 εκατ. δολαρίων για την ενίσχυση των μικροκαλλιεργητών γης στο σουδανικό νότο (πρόγραμμα «FARM»).

Τέτοιες κινήσεις από τη μεριά των ΗΠΑ και ενδεχομένως αργότερα και της ΕΕ πρόκειται να ενταθούν καθώς αναμένεται περαιτέρω όξυνση του διεθνούς ενεργειακού ανταγωνισμού για τον έλεγχο πόρων και οδών. Εξίσου βέβαιο είναι το γεγονός πως ο σουδανικός λαός θα βρεθεί για πολλοστή φορά στο επίκεντρο ισχυρών πιέσεων και θα κληθεί να αντιπαλέψει τις νέες ιμπεριαλιστικές παρεμβάσεις.