Στιγμιότυπο από τον σινοαμερικανικό διάλογο

Με πολύ προσεκτικά και καλά υπολογισμένα βήματα διεξάχθηκε στην Ουάσιγκτον, ο τρίτος - στη θητεία του Πρόεδρου Μπαράκ Ομπάμα - στρατηγικός και Οικονομικός Διάλογος μεταξύ ανώτατων Αμερικανών και Κινέζων αξιωματούχων. Ο διάλογος αυτός, παρά τη σταθερότητά του και το τεχνηέντως καλλιεργημένο πνεύμα συνεργασίας, σημαδεύεται από τις αντιπαραθέσεις και τις αντιθέσεις μεταξύ της μεγαλύτερης ιμπεριαλιστικής δύναμης και της αναδυόμενης υπερδύναμης Κίνας.

Οι πιέσεις που ασκήθηκαν ήταν μεγάλες και από τις δύο πλευρές, καθώς οι αντιθέσεις που ελλοχεύουν προκαλούν μεγάλη ένταση, που μπορεί να ξεσπάσει ανά πάσα στιγμή, όπως έχει συμβεί εξάλλου και στο πρόσφατο παρελθόν. Πάντως, η συμφωνία για την υιοθέτηση ενός «πρωτοκόλλου στρατηγικής ασφάλειας» που πρότειναν οι ΗΠΑ βρήκε σύμφωνη την Κίνα. Ειδικά, όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών και τη συνεργασία σε στρατιωτικά ζητήματα. Επίσης, στις ανησυχίες που εκφράζουν σποραδικά οι Αμερικανοί αξιωματούχοι για τη συνεχώς αυξανόμενη στρατιωτική ισχύ της Κίνας ή τις οργισμένες αντιδράσεις των Κινέζων σε πωλήσεις όπλων εκ μέρους των ΗΠΑ στην Ταϊβάν συμφωνήθηκε να υπάρχει ανταλλαγή πληροφοριών και συνεργασία για θέματα όπως ο πυρηνικός αφοπλισμός ή η «αντιπυραυλική ασπίδα», η στρατιωτική ισχύς της Κίνας. Φυσικά, οι εντάσεις και πάλι θα ελλοχεύουν. Πολλοί αναλυτές τονίζουν ότι η προθυμία της Κίνας να συμφωνήσει δεν είναι άσχετη με την επιχείρηση των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων στο έδαφος του Πακιστάν. Επιχείρηση που αφ' ενός προκαλεί σοβαρούς τριγμούς στις σχέσεις ΗΠΑ - Πακιστάν, αλλά και ενδεχομένως αποτελεί προειδοποίηση και προς την Κίνα, δεδομένης της στενής συνεργασίας της με το Πακιστάν, που του παρέχει πυρηνική τεχνογνωσία με αντάλλαγμα πρώτες ύλες και κυρίως ορυκτά και έξοδο στη θάλασσα.

Στο έτερο ακανθώδες ζήτημα της οικονομικής και χρηματοοικονομικής συνεργασίας, οι πιέσεις ήταν πανταχού παρούσες όσον αφορά την ανατίμηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του γιουάν, όπως και οι κινεζικές πιέσεις μέσω των συναλλαγματικών τους αποθεμάτων για την τιθάσευση του ελλείμματος των ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή ανακοινωνόταν ότι το εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας ανήλθε τον Απρίλη στα 11,4 δισ. δολ, πολύ μεγαλύτερο από το αναμενόμενο, εξαιτίας της μείωσης των εισαγωγών κατά 21,8% τον Απρίλη σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ενώ οι εξαγωγές σημείωσαν αύξηση 29,9%. Ανακοινώσεις που προκάλεσαν την άσκηση ακόμη μεγαλύτερων πιέσεων για την ταχύτερη ανατίμηση του γιουάν.

Εννοείται ότι οι ΗΠΑ δεν περιόρισαν τις πιέσεις μόνο στην ισοτιμία του γιουάν, αλλά τις επέκτειναν και όσον αφορά το ανώτατο όριο του επιτοκίου, ώστε να «κρατήσει» ορισμένα εκ των κεφαλαίων στο εσωτερικό και κατά συνέπεια να ενισχύσουν την αποταμίευση όπερ και την κατανάλωση εσωτερικά και συνάμα θα αυξανόταν το κόστος δανεισμού προς το κινεζικό δημόσιο... Πρόκειται για θέματα που δε λύνονται σε ένα δύο ή πολλούς γύρους σινοαμερικανικού διαλόγου, αφού κοντράρονται συμφέροντα μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων.