Το «Μάαστριχτ της εκπαίδευσης» είναι πλέον εδώ, μαζί με όλα τα δεινά που φέρνει. Το ζήτημα αφορά τη στάση των φοιτητών και σπουδαστών μπροστά σ΄' αυτές τις εξελίξεις, τη θέση που παίρνουν, αφού οι αλλαγές αφορούν τόσο το παρόν αλλά κυρίως το μέλλον που σχεδιάζεται γι' αυτούς χωρίς αυτούς. Χωρίς να μπορεί να πει κανείς πως υπάρχουν μαζικές αντιστάσεις στους φοιτητές - σπουδαστές, ωστόσο έχει αξία να εκτιμήσουμε κάποια στοιχεία.

Δεν υπάρχει λόγος να υπερβάλλουμε ή να ευλογάμε τα γένια μας, αλλά πρέπει να πούμε πως όλη η προσπάθεια ενημέρωσης, αποκάλυψης των στόχων της Συνόδου της Μπολόνια και της εφαρμογής της με το νομοσχέδιο για τα «μεταπτυχιακά και την έρευνα», που ήδη υπάρχει, αλλά και αυτό περί «ανωτατοποίησης» των ΤΕΙ, έγινε στα ΑΕΙ - ΤΕΙ της χώρας από τις δυνάμεις ΚΝΕ και της ΠΚΣ.

Την ίδια περίοδο, από το Σεπτέμβρη μέχρι σήμερα, οι παρατάξεις ΔΑΠ - ΠΑΣΠ έκαναν τον ανήξερο στην καλύτερη («δε γνωρίζουμε») ή στη χειρότερη περίπτωση δεν έλεγαν την αλήθεια («δεν υπάρχουν νομοσχέδια για ΑΕΙ - ΤΕΙ»). Επίσης και οι «υπερεπαναστάτες» ΕΑΑΚ δεν έκαναν νύξη για την εν λόγω εξέλιξη -και πώς άλλωστε- από τη στιγμή που στο νομοσχέδιο για τα μεταπτυχιακά και την έρευνα έχουν ενσωματωθεί πλήρως οι θέσεις τους (ειδίκευση έξω από το πτυχίο κτλ.).

Ετσι, στο χώρο των ΑΕΙ από την αρχή της χρονιάς πραγματοποιήθηκαν τουλάχιστον τέσσερις κύκλοι Γενικών Συνελεύσεων των συλλόγων, που στη συντριπτική πλειοψηφία τους εκφράστηκαν αρνητικά στις αλλαγές που προωθούνται. Πολλοί, επίσης, φοιτητές πήραν μέρος στα φοιτητικά συλλαλητήρια που διοργανώθηκαν, προειδοποιώντας την κυβέρνηση για τη στάση που θα κρατήσουν οι φοιτητές.

Το ουσιαστικά νέο ποιοτικό στοιχείο αφορά στη συγκρότηση συντονιστικού αγώνα των Φοιτητικών Συλλόγων από 33 Συλλόγους σ' αυτή τη φάση, που σηματοδοτεί την ανάγκη συντονισμού, οργάνωσης της δράσης των φοιτητών.

Μπροστά στις σαρωτικές αλλαγές που προωθούνται, με στόχο την υποβάθμιση της αξίας και της ποιότητας των πτυχίων, τους κύκλους σπουδών, την αποσύνδεση πτυχίου - επαγγέλματος, την εφαρμογή της οδηγίας 89/48 και την προσπάθεια πλήρους αντιστοίχισης των αλλαγών με τις νέες ελαστικές εργασιακές σχέσεις, το ωράριο, την κατάργηση της ασφάλισης, η δική μας ευθύνη είναι η ένταση της ενημέρωσης, αποκάλυψης, εναντίωσης.

Η χειροτέρευση των όρων μόρφωσης και δουλιάς των φοιτητών - σπουδαστών, αφού σ' αυτό το φόντο πάει η κατάσταση, μας βάζει μπροστά σε νέα αυξημένα καθήκοντα.

Η προσπάθεια που έγινε, με τα όποια θετικά ή αρνητικά στοιχεία χρειάζεται να συνεχιστεί τώρα με μεγαλύτερη ένταση, καλύτερους όρους, δηλαδή μαζικούς σ' όλους τους φοιτητές σπουδαστές, ώστε να ενταθούν οι διεργασίες, οι αντιστάσεις. Η συστηματική αποσιώπηση μέχρι τώρα των αλλαγών, αλλά και η προσπάθεια πλέον που γίνεται για να «χωνευτούν» οι εξελίξεις ως μεγάλη αναβάθμιση θα είναι νέο στοιχείο στην αντιπαράθεση. (Ηδη έγινε διημερίδα για τη Διακήρυξη της Μπολόνια σε μια προσπάθεια απορρόφησης των κραδασμών που προκαλεί τόσο στους φοιτητές - σπουδαστές όσο και στο διδακτικό προσωπικό).

Αρα η προσπάθεια συζήτησης της δικής μας πρότασης, της δικής μας αντίληψης για το ρόλο του επιστήμονα, των πανεπιστημίων είναι αναγκαία, ώστε να μπει στο επίκεντρο των διεργασιών στα ΑΕΙ - ΤΕΙ η συζήτηση για την πολιτική που εφαρμόζεται σε αντίθεση μ' αυτή που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των νέων και του λαού μας. Γιατί αυτό που σήμερα είναι αναγκαίο αλλά και δυνατό, δεν είναι η μείωση του χρόνου σπουδών για τη μεγάλη πλειοψηφία των φοιτητών, αλλά η διεύρυνση ποιοτική και ποσοτική της ανώτατης εκπαίδευσης για όλους ενιαία τους φοιτητές. Οι σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες και το σημερινό επίπεδο εξέλιξης της επιστήμης σε αντίθεση με την προωθούμενη διάσπαση της ενότητας των επιστημονικών αντικειμένων σε κύκλους και αποσπασματικές καταρτίσεις, επιβάλλουν πανεπιστημιακές σπουδές που θα συνδέουν την πλατιά αντίληψη με την εμβάθυνση, τη μόρφωση με την υψηλού επιπέδου επιστημονική ειδίκευση, την κατάκτηση της παραγμένης γνώσης με τις μεθόδους παραγωγής νέας. Προπαντός σπουδές συνδεδεμένες όχι με τις ανάγκες και τα συμφέροντα μιας μικρής μειοψηφίας αλλά με τις απαιτήσεις του «συνόλου» της κοινωνίας μας για πρόοδο και κοινωνική εξέλιξη. Μια εκπαίδευση που αντιμετωπίζει τη μόρφωση σαν κοινωνικό δικαίωμα και όχι εμπόρευμα, δεν μπορεί παρά να είναι αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν. Να χρηματοδοτείτε για το σύνολο των διευρυμένων σήμερα αναγκών της από τον κρατικό προϋπολογισμό και το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.

Η συγκρότηση της Ενιαίας Ανώτατης Εκπαίδευσης μπορεί να λύσει το ζήτημα του αναχρονιστικού διαχωρισμού ΑΕΙ - ΤΕΙ, αλλά στη βάση της προς τα πάνω εξίσωσης όσων τμημάτων των ΤΕΙ έχουν επιστημονικό αντικείμενο και όχι στη βάση της υποβάθμισης των ΑΕΙ και των ΤΕΙ στο επίπεδο μέσων επαγγελματικών σχολών.

Σε κάθε περίπτωση το πρόβλημα της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης δεν είναι στενά εκπαιδευτικό. Μαζί με τις εξελίξεις στην υγεία, στην εργασία, στην κοινωνική ασφάλιση συγκλίνει σε έναν κοινό παρονομαστή. Στο ότι ο αγώνας για Πανεπιστήμια στην υπηρεσία του λαού μας χρειάζεται να υπαχθεί στο γενικότερο αγώνα για μια πολιτική που αντί να υπηρετεί τα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό θα έρθει σε πλήρη αντίθεση με αυτά.