ΠΟΥΕΡΤΟ ΜΠΑΚΕΡΙΣΟ - ΚΙΤΟ - ΠΑΡΙΣΙ.-

Τα πάντα κρέμονται από μία κλωστή, τουλάχιστον όσον αφορά το εξαιρετικά εύθραυστο οικοσύστημα των νησιών Γκαλαπάγκος, όπου από την Παρασκευή μία γιγάντια πετρελαιοκηλίδα που διέρρευσε από ένα προσαραγμένο δεξαμενόπλοιο, το απειλεί. Ο κίνδυνος είναι μέγιστος και η οικολογική καταστροφή συντελείται αργά στα νησιά που έγιναν αντικείμενο μελέτης από το Δαρβίνο, εξαιτίας της διαβίωσης σε αυτά είδη ζώων και φυτών που δεν μπορούν να βρεθούν σε κανένα άλλο σημείο της υφηλίου, ακόμη και πιγκουίνοι κατορθώνουν να επιβιώνουν σε συνθήκες Ισημερινού, εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τους παγωμένους αρκτικούς κύκλους. Οι παρατηρήσεις του Δαρβίνου σε αυτό ακριβώς το σημείο της υφηλίου, έγιναν η «πρώτη ύλη» της θεωρίας της εξέλιξης...

... όμως η εξέλιξη και κυρίως οι επίκτητες ανάγκες του ανθρώπινου είδους, είναι αυτές που πιθανώς θα προκαλέσουν την καταστροφή αυτού του ιδιόμορφου παράδεισου, του μεγαλύτερου οικολογικού πάρκου του πλανήτη. Ισως τα στοιχεία της φύσης είναι αυτά που θα διασώσουν κάτι, καθώς οι χτεσινοί πολύ δυνατοί άνεμοι και τα θαλάσσια ρεύματα που είχαν κατεύθυνση προς το βορρά, έκαναν την πετρελαιοκηλίδα να αλλάξει κατεύθυνση, όπως δήλωσε χτες προς το Γαλλικό Πρακτορείο, ο Ροντόλφο Ρεντόν, υπουργός Περιβάλλοντος του Ισημερινού, για να συμπληρώσει όμως ότι ο κίνδυνος δεν έχει αποσοβηθεί καθώς τα καιρικά φαινόμενα, ειδικά στον Ειρηνικό, είναι απρόβλεπτα και μπορεί να αλλάξουν κατεύθυνση με αποτέλεσμα η πετρελαιοκηλίδα να πλήξει και τα υπόλοιπα νησιά της συστάδας.

Λίγο νωρίτερα, ο Πρόεδρος του Εκουαδόρ, Γκουστάβο Νομπόα, είχε κηρύξει το αρχιπέλαγος των Γκαλαπάγκος σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Μάλιστα ο ΓΓ Τύπου της Προεδρίας, Αλφρέδο Νεγκρέτε, συνέκρινε στο ανακοινωθέν την καταστροφή, που ήδη έχει προκαλέσει τα πρώτα της θύματα, τέσσερις πελεκάνους που πέθαναν από το μαζούτ, με «έναν καταστροφικό σεισμό». Η κήρυξη των Γκαλαπάγκος, που από το 1832 ανήκουν στο Εκουαδόρ, σε κατάσταση ανάγκης, στόχο έχει να καταστήσει τις νήσους «μία ζώνη εθνικής ασφαλείας προκειμένου να διευκολυνθεί ο αγώνας κατά της οικολογικής καταστροφής τους», δηλαδή να επιταχυνθεί η χρηματοδότηση της διαδικασίας καθαρισμού τους.

Οπως έγινε γνωστό, απορροφητικά υλικά χρησιμοποιούνται για να περιορίσουν τις συνέπειες της μόλυνσης από το πετρέλαιο, το οποίο όμως έχει ήδη φθάσει στο νησί Σάντα Φε, 60 χιλιόμετρα δυτικά του Σαν Κριστομπάλ. Θαλάσσιοι ελέφαντες, πουλιά και 30 πελεκάνοι εντοπίστηκαν με τεράστιους λεκέδες από πετρέλαιο, ενώ εργάτες πιάνουν τα πουλιά και τα καθαρίζουν με ειδικά απορρυπαντικά. Η καταστροφή θα είναι όμως πολύ μεγαλύτερη εάν το πλοίο βυθιστεί στον πυθμένα της θάλασσας καταστρέφοντας τα άλγη που είναι ζωτικής σημασίας για τη διατροφική αλυσίδα της θαλάσσιας ζωής, αφού κάτι τέτοιο θα απειλήσει τα θαλάσσια ιγκουάνα, τους καρχαρίες και πολλά είδη ψαριών.

Η ζημιά μπορεί να είναι πολύ σοβαρή για εκατοντάδες θαλάσσιους ελέφαντες και χιλιάδες ιγκουάνα στη Σάντα Φε, δήλωσε ο Κάρλος Βάλε, συντονιστής του προγράμματος «Παγκόσμιο Ταμείο για την Προστασία της Αγριας Φύσης των Νησιών Γκαλαπάγκος» του Ισημερινού και συμπλήρωσε ότι μεγάλες αποικίες θαλασσίων χελωνών μπορεί να απειληθούν. Ομως είδη που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, όπως ο μικρός πιγκουίνος «Γκαλαπάγκος» και ο κορμοράνος, δεν κινδυνεύουν γιατί ζουν στο δυτικό άκρο του αρχιπελάγους. Επίσης δεν κινδυνεύουν οι τεράστιες χερσαίες χελώνες, κι αυτό γιατί ζουν στις ψηλότερες περιοχές του αρχιπελάγους.

Πάντως, τόσο το «Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση», η «Γκρίνπις» όσο και άλλες περιβαλλοντολογικές οργανώσεις κατηγόρησαν την κυβέρνηση του Εκουαδόρ ότι δεν προσπάθησε να αντιμετωπίσει τη μόλυνση έγκαιρα, να λάβει μέτρα και να τα κηρύξει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, γεγονός που προκάλεσε αυτή την οικολογική καταστροφή σε μεγάλη κλίμακα. Παράλληλα, ο γενικός διευθυντής της ΟΥΝΕΣΚΟ, Κοϊσίρο Ματσουούρα κάλεσε σε «διεθνή κινητοποίηση για να σωθούν τα νησιά Γκαλαπάγκος από την τεράστια πετρελαιοκηλίδα» που απειλεί το οικοσύστημά τους.

Βέβαια, η ρύπανση που απειλεί το σπάνιο και εύθραυστο οικοσύστημα δεν αφορά μόνο τα ζώα και τα φυτά αλλά κατ' αρχήν και τους 16.000 κατοίκους που διαβιούν σε αυτά και κατ' επέκταση τους κατοίκους του Εκουαδόρ αλλά και όμορων χωρών που ασχολούνται αποκλειστικά με την αλιεία. Η καταστροφή είναι μέγιστη, αν αναλογιστεί κανείς ότι πρόκειται για διαρροή 547.000 λίτρων καύσιμου πετρελαίου και μαζούτ, που διαρρέει σταδιακά από τις δεξαμενές του φορτηγού πλοίου «Jessica», σημαίας Εκουαδόρ, που ναυάγησε την περασμένη Παρασκευή μπροστά στο Σαν Κριστομπάλ, το ανατολικότερο από τα δεκατρία νησιά των Γκαλαπάγκος. Μία κηλίδα που συνεχίζει να κινείται από τη νύχτα της Δευτέρας, σε μια επιφάνεια 1.250 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Οι τοπικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί δε σταματούν να προειδοποιούν τους κατοίκους να μην τρώνε ψάρια και να μην κολυμπούν στα νερά και κάτοικοι, ήδη έκαναν αναφορές για ξεβρασμένα νεκρά ψάρια. Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια διαμάχη ανάμεσα στους ψαράδες και στους οικολόγους καθώς η μετανάστευση από τον Ισημερινό αποτελεί μεγάλη απειλή για το εύθραυστο οικοσύστημα των νησιών. Ενώ το 1950 στα νησιά κατοικούσαν λιγότεροι από 1.000 άνθρωποι, σήμερα ο πληθυσμός τους φθάνει τις 16.000. Για να εξασφαλίσουν τροφή και δουλιά όλοι αυτοί οι άνθρωποι, οι ψαράδες ζητούν να χαλαρώσουν οι κανονισμοί που αφορούν την αλιεία.