Το σχέδιο τριών φάσεων που ενέκρινε την περασμένη βδομάδα η γιουγκοσλαβική κυβέρνηση για την εκτόνωση της κρίσης στην κοιλάδα του Πρέσεβο, που προτείνει μεταξύ άλλων τη «βελτίωση των δικαιωμάτων του αλβανικού πληθυσμού» υπό την προϋπόθεση πως η διαδικασία εκεχειρίας και συνομιλιών, που θα τεθεί υπό διεθνή μεσολάβηση, θα έπεται της οριστικής εγκατάλειψης διεκδικήσεων ανεξαρτησίας ή προσάρτησης της νότιας Σερβίας στο λεγόμενο ανατολικό Κοσσυφοπέδιο, φαίνεται να προκαλεί κατ' αρχήν τη θετική αντίδραση της Ουάσιγκτον, του Βερολίνου και της Μόσχας. Και δικαίως... οι ΗΠΑ, η Γερμανία και η Ρωσία εκφράζονται θετικά απέναντι στις προτάσεις του Βελιγραδίου για την εκτόνωση της κρίσης στο Πρέσεβο. Εχουν κάθε λόγο να επιχαίρουν...

Κυρίως, επειδή πλέον δίχως καμία ιδιαίτερη αντίσταση, το Βελιγράδι θέτει τη διαδικασία εκεχειρίας και έναρξης συνομιλιών «υπό τη διαδικασία διεθνούς μεσολάβησης ή εποπτείας» και άρα οι υπερδυνάμεις διαθέτουν νομότυπα το πράσινο φως για την ανοιχτή επέμβασή τους στην κοιλάδα του Πρέσεβο.

Οι βάσεις για ένα τραπέζι διαλόγου, (ενός άλλου τύπου Ραμπουγέ), έχει κιόλας στηθεί. Οι άμεσοι πρωταγωνιστές (Γιουγκοσλάβοι και Σέρβοι αξιωματούχοι, «διοικητές» των ανταρτών του UCPMB) φαίνονται αρχικά πρόθυμοι να πάρουν θέσεις για την εξεύρεση τρόπων ειρήνευσης στην περιοχή. Μόνον που ο καθένας εκλαμβάνει διαφορετικά τον τρόπο, με τον οποίο θα πρέπει να επιχειρηθεί η λεγόμενη ειρήνευση στο Πρέσεβο...

Το μεν Βελιγράδι θεωρεί πως οι φλόγες των συγκρούσεων θα κατασβεστούν αποτελεσματικά με την παροχή οικονομικής βοήθειας, κινήτρων απασχόλησης και ενσωμάτωσης των ντόπιων Αλβανών στους διοικητικούς θεσμούς της περιοχής, αποκλείοντας επί του παρόντος κατηγορηματικά την αλλαγή των σημερινών συνόρων στην περιοχή...

Αντίθετα, οι Αλβανοί αυτονομιστές του UCPMB, (που προέρχονται είτε από την Αλβανία, είτε από το Κοσσυφοπέδιο και ελαχιστότατοι από τους περίπου 70.000 Αλβανούς κατοίκους της σερβικής κοιλάδας του Πρέσεβο) επιφυλάσσονται προς το παρόν να πάρουν θέση στο σχέδιο ειρήνευσης που προτείνει το Βελιγράδι. Εμμεσα όμως και μόλις λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση του γιουγκοσλαβικού ειρηνευτικού σχεδίου από τον αντιπρόεδρο της σερβικής κυβέρνησης Νεμπόιτσα Τσόβιτς (περασμένη Κυριακή) απάντησαν, εξαπολύοντας επιθέσεις με όλμους και αυτόματα πυροβόλα όπλα κατά των σερβικών δυνάμεων στο Μπουγιάνοβατς. Επιπλέον, έχουν από καιρό διακηρύξει απερίφραστα πως στόχος της ένοπλης δράσης τους είναι η «απελευθέρωση» της κοιλάδας του Πρέσεβο και η προσάρτησή της στο λεγόμενο ανατολικό και μελλοντικά ανεξάρτητο Κοσσυφοπέδιο! Εντούτοις, έχουν ήδη προνοήσει και πετύχει να μη συρθούν στο τραπέζι του διαλόγου για το Πρέσεβο «μόνοι», αλλά έχοντας την κάλυψη των πολιτικών ηγετών του Κοσσυφοπεδίου και ίσως της πολιτικής ηγεσίας της Αλβανίας. Ο πολιτικός διοικητής του UCPMB Σεφκέτ Μουσλίου, είχε άλλωστε την περασμένη Τρίτη ανακοινώσει πως μετά την πραγματοποίηση «ευρείας σύσκεψης με Αλβανούς πολιτικούς» συμφωνήθηκε να εκπροσωπηθούν στο τραπέζι των όποιων συνομιλιών για το Πρέσεβο οι στρατιωτικοί διοικητές του UCPMB...

Βέβαια, σ' όλα αυτά, δεν μπορεί κανείς να μη διαπιστώσει μία ενδιαφέρουσα διαφορά ανάμεσα στο επικείμενο τραπέζι διαλόγου που πρόκειται να στηθεί για το μέλλον της κοιλάδας του Πρέσεβο και το άλλο «αμαρτωλό» τραπέζι τού κατ' επίφαση διαλόγου που στήθηκε το Φλεβάρη του 1999 στο Ραμπουγέ της Γαλλίας και οδήγησε στους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς κατά της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας τον επόμενο Μάρτη. Σε αντίθεση με το Ραμπουγέ του 1999, το Βελιγράδι όχι μόνον διατίθεται να αναγνωρίσει τους αυτονομιστές Αλβανούς αντάρτες του UCPMB αλλά και προτίθεται να συνομιλήσει άμεσα «εάν χρειαστεί με τους Αλβανούς εξτρεμιστές» (όπως δήλωσε στις αρχές της βδομάδας ο Σέρβος πρωθυπουργός Τζόραν Τζίντζιτς)... Βέβαια, κανείς δεν εκπλήσσεται για όλα αυτά μετά τις γνωστές πολιτικο-στρατιωτικές αλλαγές που έχουν σημειωθεί στην περιοχή από την αιματηρή άνοιξη του 1999...

Και κάτι άλλο... Κανείς σήμερα δεν είναι τόσο αφελής για να πιστεύει πως η ειρήνη στην κοιλάδα του Πρέσεβο θα επέλθει διά της οδού των διαπραγματεύσεων. Πολύ πιθανό το επικείμενο τραπέζι διαλόγου για το Πρέσεβο να αποτελεί έναν «ευρηματικό» τρόπο πίστωσης χρόνου προς τους αυτονομιστές εξτρεμιστές που εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται ανεμπόδιστα παρά τις κατά καιρούς ανακοινώσεις των αξιωματούχων του ΝΑΤΟ και της «ΚΦΟΡ» περί λήψης «έκτακτων μέτρων, όπως διάφορες επιχειρήσεις σύλληψης Αλβανών ενόπλων αυτονομιστών, συμβολικές κατασχέσεις σύγχρονου οπλισμού και πυρομαχικών, ή σφράγισμα των συνόρων προς τη μεριά της τάχα αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης των πέντε χιλιομέτρων...