Associated Press

Αλαν Γκρίνσπαν. Ο διοικητής της FED «επιστράτευσε»τη μείωση επιτοκίων σε μια απέλπιδα προσπάθεια αποφυγής της ύφεσης

Καθώς συνεχίζεται και διευρύνεται η ύφεση της αμερικανικής οικονομίας, τα πρώτα και κύρια θύματά της είναι οι εργαζόμενοι. Το επιβεβαιώνουν καθημερινά τα άτεγκτα γεγονότα και στοιχεία. Παραθέτουμε εδώ μερικά, για να δώσουμε μια γενικότερη εικόνα αυτού του δυσοίωνου φαινομένου.

Το νέο συγκρότημα κατασκευής αυτοκινήτων «Ντέμλερ-Κράισλερ», που δημιουργήθηκε πρόσφατα από την εξαγορά του δεύτερου από το πρώτο, το οποίο είναι γερμανικό, ανακοίνωσε στις 29/1, ότι θα μειώσει το εργατικό προσωπικό του κατά 26.000. Οι μειώσεις θα περιλαμβάνουν το κλείσιμο έξι εργοστασίων της «Κράισλερ»: Πέντε στο Μεξικό και στη Νότια Αμερική και ένα εργοστάσιο μηχανών στο Ντιτρόιτ. Επίσης, η «Κράισλερ» θα δώσει «άδεια» σε χιλιάδες άλλους εργαζόμενούς της, μετακινώντας έξι εργοστάσιά της στις ΗΠΑ και στον Καναδά.

Αλλά αυτό, όπως επισημάνθηκε ήδη, ήταν η κορυφή του παγόβουνου. Μέσα στους τελευταίους δυο μήνες έγιναν και τα εξής:

• Η σιδηροδρομική εταιρία «Γιούνιον Πασίφικ» ανακοίνωσε, ότι θα απολύσει 2.000 εργαζόμενούς της.
• Η «Μοντγκόμερι Ουάρντ», που χρεοκόπησε, έκλεισε και τα 250 γενικά καταστήματά της, ρίχνοντας στο δρόμο 37.000 υπαλλήλους της.
• Η «Τζένεραλ Μότορς» σταματάει την παραγωγή του αυτοκινήτου Ολντσμομπιλ, με αποτέλεσμα να χάσουν τη δουλιά τους 15.000 άτομα.
• Η «Ουίρλπουλ», εταιρία κατασκευής πλυντηρίων, στεγνωτηρίων, ψυγείων και διαφόρων άλλων οικιακών συσκευών, απέλυσε 6.300 εργαζόμενους.
• Η υγειονομική ασφαλιστική εταιρία «Erva» απέλυσε 5.000 υπαλλήλους της.
• Η τεχνολογική επιχείρηση «Λουσέτ» έχει ανακοινώσει, ότι πρόκειται να μειώσει το προσωπικό της κατά 16.000 άτομα.

Ολα αυτά, ωστόσο, ήταν απλά ένα δείγμα για το τι συμβαίνει ευρύτερα. Στους πρώτους 11 μήνες του 2000 έγιναν συνολικά 480.000 απολύσεις εργατοϋπαλλήλων. Πάνω από 36.000 υπάλληλοι εταιριών dot-com απολύθηκαν στο δεύτερο μισό του 2000. Και ο ρυθμός αυτός επιταχύνθηκε αφότου ο Τζορτζ Μπους τζούνιορ ορκίστηκε Πρόεδρος. Η συνταγή του τώρα, όπως παρατηρούσε σε πρωτοσέλιδο άρθρο του (3/2) ο διευθυντής της εφημερίδας του ΚΚ ΗΠΑ «Πιπλς Ουίκλι Ουόρλντ» (PWW), Τιμ Ουίλερ, είναι η τάχιστη έγκριση της μείωσης της φορολογίας κατά 1,7 τρισεκατομμύριο δολάρια, που κύρια θα ωφελήσει τους πλούσιους, με μια επιδρομή της Ουόλ Στριτ στο αποθεματικό κεφάλαιο της κοινωνικής ασφάλισης, ισχυριζόμενος ότι αυτό είναι αναγκαίο για να κινηθεί παραπέρα η οικονομία.

Και πρόσθεσε: «Ο Μπους, ένας ακόμη πιο φανατικός υποστηρικτής της ελεύθερης αγοράς απ' ό,τι ο Πρόεδρος Κλίντον, προτρέπει για μια εμπορική πολιτική τύπου Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου στη Β. Αμερική, που είχε αποτέλεσμα την εξαγωγή 450.000 θέσεων βιομηχανικής παραγωγής».

Η βιομηχανία αυτοκινήτου είναι ο κύριος πελάτης της βιομηχανίας ατσαλιού. Ετσι, η μεγάλη μείωση της πώλησης αυτοκινήτων πλήττει πολύ σκληρά το ατσάλι. Η Ενωση Εργατών Ατσαλιού Αμερικής (USWA) προειδοποίησε πριν λίγες μέρες, ότι 41 εταιρίες ατσαλιού κήρυξαν χρεοκοπία και ότι άμεση ομοσπονδιακή ενέργεια είναι αναγκαία για τη διάσωση των εργασιών και των κοινοτήτων ατσαλιού από μια κατάρρευση της βιομηχανίας αυτής. Η προειδοποίηση αυτή έγινε σε μια πεντασέλιδη δήλωση σε συνεδρίαση της Συνδιάσκεψης Βασικής Βιομηχανίας Ατσαλιού (BSIC) της USWA στις 23/1 στην πόλη Πίτσμπουργκ. Στη BSIC μετέχουν οι πρόεδροι τοπικών οργανώσεων της Ενωσης Ατσαλιού, που αντιπροσωπεύουν τα 130.000 μέλη της USWA.

Ανέφερε η δήλωση αυτή: «Καθώς συνερχόμαστε σήμερα, η αμερικανική βιομηχανία ατσαλιού αντιμετωπίζει μια κρίση εκρηκτικών διαστάσεων. Χωρίς άμεσες και περιεκτικές δράσεις, θα μπορούσαμε αναμφίβολα να δούμε την απώλεια μια για πάντα εκατομμυρίων τόνων στην ικανότητα παραγωγής ατσαλιού, δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας και συνταξιοδοτικών και ασφαλιστικών επιδομάτων για εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους και τις χήρες τους».

Η δήλωση υπενθύμιζε την «κτηνώδη» δεκαετία του 1980, όταν δεκάδες εργοστασίων ατσαλιού έκλεισαν και 380.000 εργάτες έχασαν τη δουλιά τους.

Η USWA υπέδειχνε την έγκριση της Πράξης Αναζωογόνησης του Ατσαλιού με την παροχή ενός δανείου 15 δισ. δολαρίων από το υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ. Το κεφάλαιο αυτό να επιβλέπεται από μια επιτροπή, που να περιλαμβάνει την USWR, ώστε να είναι σίγουρο πως το ποσόν αυτό θα χρησιμοποιείται για τη διαφύλαξη των θέσεων εργασίας και των κοινοτήτων ατσαλιού και όχι να βάζει πούπουλα στις φωλιές των κεφαλαιούχων της Ουόλ Στριτ.

Παράλληλα, η δήλωση της USWA τόνιζε, ότι μετά την ασιατική οικονομική κρίση στα τέλη του 1997, 14 εταιρίες ατσαλιού υπέβαλαν αίτηση χρεοκοπίας, από τις οποίες έξι μέσα στους τελευταίους τρεις μήνες, ενώ η κρίση όλο χειροτερεύει. Μέσα στην τελευταία βδομάδα του 2000, η βιομηχανία ατσαλιού λειτουργούσε σε ποσοστό κάτω του 65% της αποδοτικότητάς της, που σημαίνει το χαμηλότερο επίπεδό της μέσα σε 14 χρόνια.

Πάνω στο θέμα των συλλογικών συμβάσεων, η δήλωση απέρριπτε τις αξιώσεις για παραχωρήσεις εκ μέρους των εργατών. Εξηγούσε σχετικά: «Από καιρό σε καιρό, τα μέλη μας καλούνται από αυτή τη βιομηχανία να κάνουν θυσίες. Αλλά η πραγματικότητα είναι, ότι μέσα στο σημερινό περιβάλλον παραπέρα πτώση του βιοτικού μας επιπέδου δε θα σώσει τη βιομηχανία ατσαλιού. Οι δικές μας παραχωρήσεις απλά θα γεμίσουν τις τσέπες των κεφαλαιούχων της Ουόλ Στριτ και των γιγαντιαίων εταιριών, που αγοράζουν ατσάλι».

Η ίδια δήλωση κατάγγειλε ως «εγκληματικές» δολοπλοκίες των εταιριών το να χρησιμοποιούν τη χρεοκοπία για να σταματούν τις συντάξεις και άλλα επιδόματα προς τους συνταξιούχους εργάτες ατσαλιού. «Απλά, δεν υπάρχει κανένα θέμα - νομικό, ηθικό, πολιτική ή οτιδήποτε άλλο - για την τοποθέτηση των συμφερόντων των κεφαλαιούχων και κερδοσκόπων πάνω από αυτά των συνταξιούχων. Η ένωσή μας ποτέ δε θα εγκαταλείψει αυτούς που ήρθαν πριν από εμάς».

Η δήλωση καλούσε να παρθούν αυστηρότερα μέτρα στις αναλογίες εισαγωγών, για να ανακοπούν οι εισαγωγές ξένου ατσαλιού, που σήμερα φτάνει το 25% του καταναλωνόμενου ατσαλιού στις ΗΠΑ. Ζητούσε, επίσης, «ρύθμιση των ξένης ιδιοκτησίας» εργοστασίων ατσαλιού στις ΗΠΑ, που δημιουργεί έντονες διαμάχες, όπως η εκστρατεία της, ιαπωνικών συμφερόντων, FK Steel να «εξοντώσει» το εργατικό συνδικάτο στο εργοστάσιό της στο Μάνσφιλντ της Πολιτείας Οχάιο. Αλλη παρόμοια περίπτωση, σύμφωνα με το πιο πάνω άρθρο του «PWW», είναι και η αγορά τον περσινό Νοέμβρη από την εταιρία USX ενός μοντέρνου εργοστασίου στην πρώην σοσιαλιστική Κοζίτσε της Σλοβακίας, που, όπως προβλέπει η ίδια η USX, στη διάρκεια του 2001 θα εξαγάγει 3,6 εκατομμύρια τόνους ατσαλιού. Οι εργάτες σ' αυτό πληρώνονται μόλις 2 δολάρια την ώρα! Μια άλλη αμερικανική εταιρία, η «Μπέθλχεμ», είναι ιδιοκτήτρια ενός εργοστασίου και ναυπηγείου στη Σιγκαπούρη, με παρόμοιες πανάθλιες «αμοιβές».

Το κακό, όμως, δε σταματάει εδώ. Επεκτείνεται και σε άλλους τομείς. Για παράδειγμα, η γνωστή εταιρία «Τζένεραλ Ελέκτρικ» (GE), σύμφωνα με δημοσίευμα στο τεύχος της 12/2 του περιοδικού «Μπίζνες Ουίκ», που κυκλοφόρησε την 1/2, σχεδιάζει να μειώσει κατά 75.000 το προσωπικό της μέσα στα επόμενα 2 χρόνια. Το περιοδικό έλεγε, ότι από τις περικοπές 50.000 περίπου θα γίνουν ως αποτέλεσμα της συγχώνευσής της με την αντίστοιχη εταιρία «Χόνιγουελ Ιντερνάσιοναλ», την οποία εξαγόρασε καταβάλλοντας 45 δισ. δολάρια.

Ανάλογο άρθρο δημοσίευσε στις 2/2 και η εφημερίδα «USA Today». Αναφερόμενη σε αναλυτές της Ουόλ Στριτ, σημείωνε ότι η GE αναμένεται να απολύσει μέχρι 80.000 άτομα μετά την ολοκλήρωση της συγχώνευσής της με τη «Χόνιγουελ», που θα πραγματοποιηθεί στο τέλος του Μάρτη. Ας σημειωθεί, ότι η «Χόνιγουελ Ιντερνάσιοναλ», που συγκροτήθηκε το 1999, έχει γύρω στους 120.000 υπαλλήλους διεθνώς, ενώ η GE έχει και αυτή κοντά στους 340.000 υπαλλήλους, επίσης διεθνώς.

Οσον αφορά στο γενικό ποσοστό ανεργίας στις ΗΠΑ, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εργασίας, έχει φτάσει ήδη τα 4,2%. Παράλληλα, η οικονομία των ΗΠΑ αναπτύχθηκε μέσα στο τελευταίο τέταρτο του 2000 μόνο κατά 1,4%, που ήταν το χαμηλότερο τέτοιο ποσοστό μέσα σε πάνω από πέντε χρόνια, υποσκάπτοντας, έτσι, την εμπιστοσύνη του καταναλωτικού κοινού για το μέλλον. Μέσα σ' αυτό το κλίμα απαισιοδοξίας, ο διευθυντής του Ομοσπονδιακού Αποθεματικού Συμβουλίου, Αλαν Γκρίνσπαν, έσπευσε έκδηλα ταραγμένος να μειώσει στις 31/1 κατά 0,5% τα επιτόκια δανεισμών, για δεύτερη φορά μέσα σε έναν μήνα. Επρόκειτο, όπως χαρακτηρίστηκε, για μια απεγνωσμένη προσπάθεια αντιμετώπισης της ύφεσης, που ολοένα βαθαίνει.