ΒΑΓΔΑΤΗ - ΒΟΝΝΗ - ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ - ΠΑΡΙΣΙ.-

Διχασμό, επιφυλακτικότητα και έντονες αντιδράσεις, όχι μόνο στον αραβικό κόσμο, προκάλεσαν οι αμερικανο-βρετανικές επιδρομές, το βράδυ της Παρασκευής, εναντίον της ιρακινής πρωτεύουσας. Το ιρακινό καθεστώς απειλεί με εκδίκηση τις χώρες που παρέχουν διευκολύνσεις στις συμμαχικές δυνάμεις ενώ χιλιάδες λαού ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα για καθημερινές αντιαμερικανικές διαδηλώσεις. ΗΠΑ και Βρετανία, λακωνικά, επιμένουν στη «σκλήρυνση» της στάσης τους απέναντι στο Ιράκ. Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Κολίν Πάουελ σκοπεύει να υπερθεματίσει της αμερικανικής τακτικής κατά τη διάρκεια της περιοδείας που αρχίζει, στα τέλη της βδομάδας, στην περιοχή με κεντρικούς σταθμούς την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ, τη Συρία, την Ιορδανία, το Ισραήλ και τα Παλαιστινιακά Εδάφη.

Εντούτοις, πολλές είναι οι χώρες που διαφωνούν για την επιλογή της συγκεκριμένης τακτικής, αρκετές αυτές που εκφράζουν επιφυλάξεις ενώ σύγχυση φαίνεται να επικρατεί στους κόλπους της ΕΕ. Την ίδια στιγμή, «εντελώς τυχαία» Ισραήλ και ΗΠΑ άρχισαν, χτες, τις κοινές στρατιωτικές τους ασκήσεις με κύριο αντικείμενο τον καλύτερο συντονισμό της αντιαεροπορικής άμυνάς τους.

Δεκάδες χιλιάδες Ιρακινοί ανταποκρίθηκαν, χτες, για δεύτερη συνεχόμενη μέρα στην έκκληση του κυβερνώντος κόμματος Μπαάθ και πραγματοποίησαν ογκώδεις διαδηλώσεις ενάντια στις ΗΠΑ και στο Ισραήλ. Οπως επισημαίνουν δημοσιογραφικές πηγές, παρά το γεγονός ότι οι συμμαχικές επιδρομές είναι καθημερινές και, συνήθως, έχουν πολύ περισσότερες ανθρώπινες απώλειες, οι βομβαρδισμοί της Παρασκευής προκάλεσαν οργή γιατί, για πρώτη φορά μετά από την επιχείρηση «Αλεπού της Ερήμου» το Δεκέμβρη του 1998, οι στόχοι των επιδρομών ήταν εκτός των ζωνών απαγόρευσης πτήσεων και μάλιστα χωρίς προειδοποίηση. Διαδηλώσεις κατά των επιδρομών πραγματοποιήθηκαν και στα παλαιστινιακά εδάφη αλλά και στη Νέα Υόρκη.

«Οι ΗΠΑ και η Βρετανία υπερασπίζονται εαυτούς βομβαρδίζοντας την πρωτεύουσα μιας ξένης χώρας;», αναρωτήθηκε ειρωνικά ο αντιπρόεδρος του Ιράκ Ταρέκ Αζίζ. Την καταδίκη του εξέφρασε και ο Βρετανός βουλευτής Τζορτζ Γκάλοουεϊ, ο οποίος πραγματοποιεί ολιγοήμερη περιοδεία στη Βαγδάτη, και χτες επισκέφτηκε νοσοκομεία, όπου νοσηλεύονται τραυματίες από τους βομβαρδισμούς της Παρασκευής. Τα ιρακινά ΜΜΕ φιλοξενούσαν χτες εκτεταμένα «κατηγορώ» σε βάρος και της Σαουδικής Αραβίας και του Κουβέιτ, των δύο χωρών που παρέχουν τις αεροπορικές τους βάσεις στα αμερικανικά και στα βρετανικά μαχητικά, απειλώντας με «αντίποινα τους προδότες».

Αξιωματούχοι της ιρακινής αεράμυνας διέψευδαν κατηγορηματικά τους αμερικανο-βρετανικούς ισχυρισμούς ότι το Ιράκ έχει αναβαθμίσει το σύστημα της αεράμυνάς του. Εντούτοις, προφανώς μέσα στο πλαίσιο της διαμόρφωσης «κλίματος», η βρετανική εφημερίδα «Τάιμς» υποστήριζε, χτες, ότι μετά τις επιδρομές της Παρασκευής έχουν σταματήσει οι επιθέσεις της ιρακινής αεράμυνας εναντίον των συμμαχικών αεροσκαφών που συνεχίζουν τις περιπολίες ρουτίνας, γεγονός που συνεπάγεται ότι οι επιδρομές ήταν αποτελεσματικές και επιπλέον επιβεβαιώνει τους αμερικανο-βρετανικούς ισχυρισμούς περί αναβάθμισης των ιρακινών αντιαεροπορικών συστημάτων.

Η ηγεσία της Βαγδάτης ανακοίνωσε, πάντως, ότι, για τη Νέα Υόρκη αναχωρεί πολυμελής υψηλόβαθμη ιρακινή αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον υπουργό Εξωτερικών Μοχάμαντ Σαΐντ αλ Σάχαφ, προκειμένου να συναντηθεί, όπως είναι προγραμματισμένο, με τον ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν. Η συνάντηση θα γίνει κανονικά και η ιρακινή αντιπροσωπεία αναμένεται να ζητήσει, και πάλι, την άμεση κατάργηση των ζωνών απαγόρευσης πτήσεων αλλά και την άρση των οικονομικών κυρώσεων.

Την καταδίκη τους για τις επιδρομές σε βάρος της Βαγδάτης εξέφρασαν, από την πρώτη στιγμή, ο Αραβικός Σύνδεσμος, η Αίγυπτος, η Ιορδανία, η Συρία, η Μαλαισία, η Ινδονησία, το Ιράν, η Ρωσία, η Κίνα, η Τουρκία αλλά και οι Γαλλία - Ισπανία. Ολες οι χώρες ανεξαιρέτως επανέλαβαν ότι οι κυρώσεις αλλά και οι βομβαρδισμοί βλάπτουν αποκλειστικά τον ιρακινό λαό και έχει αποδειχτεί ότι δε βοηθούν στην ανατροπή του ιρακινού καθεστώτος.

Την πιο δριμεία επίθεση κατά των επιδρομών εξέφρασε το Παρίσι διά στόματος του υπουργού Εξωτερικών Ιμπέρ Βεντρίν. «Δεν τίθεται μόνο ζήτημα για το αν ρωτηθήκαμε ή έστω ενημερωθήκαμε, κάτι, που ούτως ή άλλως, δεν έγινε. Το ζήτημα είναι ότι οι βομβαρδισμοί αυτοί δεν έχουν καμία βάση διεθνούς δικαίου, δεν εξυπηρετούν κανένα σκοπό, και ήδη έχουν προκαλέσει ένα ευρύ φάσμα αντιδράσεων από την καταδίκη μέχρι την αμφιβολία». Ο Βεντρίν τόνισε ότι η χώρα του, όπως η Ρωσία και η Κίνα, θα θέσουν και πάλι το αίτημα της άμεσης άρσης των κυρώσεων σε βάρος του Ιράκ στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Αμφιλεγόμενη στάση επέλεξε να τηρήσει η Βόννη, όπου η κυβέρνηση του Γκέρχαρντ Σρέντερ, δέχτηκε σφοδρή κριτική από τη χριστιανοδημοκρατική αντιπολίτευση για την «ατολμία της να στηρίξει ξεκάθαρα τις αμερικανικές επιδρομές». Ο Σρέντερ αρκέστηκε να δηλώσει ότι ο υπουργός Εξωτερικών Γιόσκα Φίσερ, που μετέβη χτες στην Ουάσιγκτον, θα ζητήσει διευκρινίσεις από την αμερικανική ηγεσία στην οποία θα «εκθέσει τον προβληματισμό της Βόννης περί συσπείρωσης του αραβικού κόσμου γύρω από τον Σαντάμ ενώ στόχος παραμένει πάντα η ειρήνη στην περιοχή». Η Ιαπωνία, από την άλλη, αρκέστηκε να τονίσει ότι παραμένει επιφυλακτική και εξετάζει το θέμα.

Βαθιά διχασμένη εμφανίζεται και η ΕΕ. Ο Τζόναθαν Φάουλς, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, απέφυγε επισταμένα να απαντήσει συγκεκριμένα στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων, καταλήγοντας στην παραδοχή ότι «υπάρχουν διαφωνίες και το θέμα θα συζητηθεί από το συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών» στην τακτική μηνιαία συνεδρίασή του. Την ίδια στιγμή, πάντως, ο Φάουλς παρουσίασε στους δημοσιογράφους σχετική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπου υπογραμμίζεται ότι η ανθρωπιστική κατάσταση στο Ιράκ έχει δυσχεράνει σοβαρά τον τελευταίο χρόνο.

Ο Φάουλς υπενθύμισε ότι η ΕΕ έχει εκχωρήσει, ως ανθρωπιστική βοήθεια προς το Ιράκ 258,6 δισ. ευρώ από το 1991 ως σήμερα. Στην έκθεση χαρακτηρίζεται «αποτυχία» το ανθρωπιστικό πρόγραμμα του ΟΗΕ «Πετρέλαιο έναντι Τροφίμων» καθώς, όπως αναφέρεται, ενώ έχουν συγκεντρωθεί 24 δισ. δολάρια, μόνο τα 6,9 έχουν αποδοθεί στο Ιράκ, τα 2,6 έχουν παρακρατηθεί για τις αποζημιώσεις στο Κουβέιτ, και όσον αφορά στα υπόλοιπα «για ποικίλους λόγους δεν έχουν αποδοθεί». «Αλλωστε, καταλήγει η έκθεση, το πρόγραμμα δεν μπορεί να αποτρέψει τη σταδιακή διάλυση των βασικών υποδομών του Ιράκ, υδροδότησης, αποχέτευσης, ηλεκτροδότησης κλπ.».

Αρχισαν, χτες, σε ερημική περιοχή του νοτίου Ισραήλ, οι πενθήμερες ισραηλινο-αμερικανικές στρατιωτικές ασκήσεις με την επωνυμία «Jumper Copra». Βασικός στόχος των ασκήσεων, είναι ο καλύτερος συντονισμός των δύο χωρών στην αεράμυνά τους και κατά τη διάρκεια των ασκήσεων αναμένεται να κυριαρχήσει η δοκιμή των πυραύλων εδάφους - αέρος «Πάτριοτ», γνωστών για τη χρήση τους κατά των ιρακινών «Σκουντ» κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κόλπου. Η ηγεσία του ισραηλινού στρατού, που εκτίμησε ότι δεν υπάρχει, προς το παρόν, κίνδυνος ιρακινής επίθεσης, επέμεινε ότι «είναι καθαρή σύμπτωση» η έναρξη των συγκεκριμένων ασκήσεων, τρεις μέρες μετά το βομβαρδισμό της Βαγδάτης, καθώς είχαν προγραμματιστεί εδώ και ένα χρόνο.