Το ζήτημα του λεγόμενου δημοσιονομικού κενού για το 2015, το οποίο σηματοδοτεί τα «συμπληρωματικά» αντιλαϊκά μέτρα, πέρα από αυτά που ήδη ενσωματώνονται στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού, αναμένεται να συζητηθεί στο πλαίσιο του αυριανού συμβουλίου Γιούρογκρουπ. Ταυτόχρονα, ξεκινά και η επίσημη συζήτηση για τη μεταβατική φάση, τη διαμόρφωση της «προληπτικής» γραμμής χρηματοδότησης προς το ελληνικό κράτος και τη «νέα σχέση» ως προς το ρόλο της τρόικας.

«Θα έχουμε μια πρώτη συζήτηση στο Γιούρογκρουπ της Πέμπτης ενώ οι αποφάσεις θα ληφθούν στις 8 Δεκέμβρη» (σ.σ. στο επόμενο Γιούρογκρουπ), σημείωσε, χτες, ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων, Π. Μοσκοβισί. Σύμφωνα με τον ίδιο, θα αξιολογηθούν τα προγράμματα μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα, η οποία «έχει κάνει τεράστιες προσπάθειες μεταρρυθμίσεων τα τελευταία χρόνια και θα πρέπει να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις». Στόχος, όπως είπε, είναι να «διατηρηθεί η ακεραιότητα της Ευρωζώνης», να «βοηθήσουμε την Ελλάδα στις μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να εξέλθει με συντονισμένο τρόπο από το πρόγραμμα» και όλα αυτά με «ανοικτό και φιλικό τρόπο αλλά με σεβασμό στους κανόνες μας». Πρόκειται για τους κανόνες της ενισχυμένης δημοσιονομικής εποπτείας, που ισχύουν για όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ, είτε αυτά υπάγονται σε μνημόνια είτε όχι.

Τόσο ο Π. Μοσκοβισί, όσο και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Γ. Κατάινεν, προγραμματίζεται να επισκεφθούν την Αθήνα, πριν από την επόμενη συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ, στις 8 Δεκέμβρη, στην οποία αναμένεται να τεθεί και το ζήτημα της «διευθέτησης» του ελληνικού κρατικού χρέους.

Από την πλευρά της, η Γερμανίδα καγκελάριος, Α. Μέρκελ, σημείωσε πως οι Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία και Ελλάδα έχουν ολοκληρώσει τα προγράμματα για τη στήριξή τους ή «βρίσκονται κοντά στην έξοδο από αυτά», αλλά η «κατάσταση στην Ευρωζώνη παραμένει ακόμη εξαιρετικά εύθραυστη» και σε ορισμένες χώρες χρειάζεται να εφαρμοσθούν «δομικές μεταρρυθμίσεις».

Στο αυριανό Γιούρογκρουπ αναμένεται να τεθούν οι βασικές παράμετροι του αντιλαϊκού προγράμματος στην Ελλάδα, όπως η τρέχουσα «αξιολόγηση», η επόμενη μέρα και η ρύθμιση του κρατικού χρέους. Πέρα από τη διαμόρφωση των μεγεθών του κρατικού προϋπολογισμού για το 2015, σύμφωνα με πληροφορίες, η τρόικα θεωρεί πως οι προτάσεις που κατέθεσε η κυβέρνηση για το Ασφαλιστικό και τα Εργασιακά δεν καλύπτουν πλήρως τις «υποχρεώσεις», ενώ ειδικά για το Ασφαλιστικό εκτιμάται ότι υπάρχει δρόμος ακόμα που θα πρέπει να διανυθεί.

Υπενθυμίζουμε ότι από την πλευρά του ο ΣΕΒ επανέφερε στο προσκήνιο τις αξιώσεις για νέες ανατροπές στο Ασφαλιστικό, παραπέρα μείωση του λεγόμενου «μη μισθολογικού κόστους», «θωράκιση» του νέου συστήματος απελευθέρωσης των απολύσεων μέσω του ΑΣΕΠ, ανατροπές στο συνδικαλιστικό νόμο, οριστικό παραμερισμό του ΟΜΕΔ, αναβάθμιση του «κοινωνικού διαλόγου» και παραπέρα επέκταση της «μαθητείας».

Από το αυριανό Γιούρογκρουπ, τέλος, αναμένεται να διαφανεί και η ημερομηνία επιστροφής των υψηλόβαθμων κλιμακίων της τρόικας στην Αθήνα, με παράγοντες της συγκυβέρνησης να κάνουν λόγο για τις αρχές της επόμενης βδομάδας.

«Η σχέση με τους δανειστές θα διαρκέσει πολλά χρόνια, έως ότου ξεχρεώσουμε το 75% των δανεικών, αλλά δεν θα είναι η ίδια σχέση με τώρα. Είναι άλλο η μετά προγράμματος αξιολόγηση και άλλο η αξιολόγηση εντός προγράμματος». Αυτό επισήμανε ο υπουργός Οικονομικών, Γκ. Χαρδούβελης, στο πλαίσιο συνέντευξής του σε τηλεοπτικό σταθμό.

Σημειωτέον, σε καθεστώς «ειδικής εποπτείας» θα παραμένουν τα κράτη - μέλη που βρίσκονται σε προγράμματα χρηματοδότησης από την ΕΕ, εφόσον παραμένει ανεξόφλητο το 75% της οικονομικής βοήθειας που τους δόθηκε, όπως δηλαδή στην περίπτωση της Ελλάδας και άλλων κρατών που εντάχτηκαν στους μηχανισμούς στήριξης. Η «ενισχυμένη οικονομική εποπτεία» προβλέπει, μεταξύ άλλων, την καθήλωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων κάτω από το 3% του ΑΕΠ και τη μείωση του κρατικού χρέους στο 60% του ΑΕΠ, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και ετήσιους ρυθμούς. Προβλέπονται επίσης μια σειρά από κριτήρια για την παρακολούθηση και αξιολόγηση διαφόρων δημοσιονομικών μεγεθών, όπως τα εμπορικά και άλλα ελλείμματα ή πλεονάσματα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών. Από την «κρησάρα» της Κομισιόν περνάνε επίσης και οι προβλεπόμενες δαπάνες όλων των κρατικών προϋπολογισμών. Το «Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης» προβλέπει ότι ο ετήσιος ρυθμός αύξησης των κρατικών δαπανών δεν μπορεί να υπερβαίνει το ρυθμό του ΑΕΠ. «Εναλλακτικά», παρέχεται η δυνατότητα αύξησης των δαπανών πάνω από το ρυθμό του ΑΕΠ, αλλά με την αυστηρή προϋπόθεση ότι θα «αντισταθμιστούν» με τα κατάλληλα ισοδύναμα μέτρα, «όπως με τις αυξήσεις των δημοσίων εσόδων», δηλαδή με τη διόγκωση των φόρων που επιβάλλουν στους λαούς. Ειδικά για τους «18» της Ευρωζώνης προβλέπονται και χρηματικές κυρώσεις, μέχρι και 0,5% του παραγόμενου ΑΕΠ, καθώς επίσης και αφαίρεση των προβλεπόμενων χορηγήσεων μέσω του ΕΣΠΑ και των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ, κεφάλαια για τα οποία διαγκωνίζονται και οι ισχυροί επιχειρηματικοί όμιλοι.

Σύμφωνα με τον Γκ. Χαρδούβελη, «θα υπάρξει περίοδος προσαρμογής, ίσως έξι μήνες, ίσως ένας χρόνος, έως ότου βγούμε εντελώς από το μνημόνιο, όπως για παράδειγμα η Πορτογαλία», λέγοντας ότι «στην Ιρλανδία, στην Πορτογαλία, πάει το ΔΝΤ μια φορά κάθε έξι μήνες (...) Θα έχουμε μία νέα σχέση με τους Ευρωπαίους». Η «νέα σχέση είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης», ενώ «το ΔΝΤ δεν θα φύγει εντελώς, θα είναι παρατηρητής».

Σε ό,τι αφορά το κρατικό χρέος σημείωσε: «Εχουν υποσχεθεί ότι κάτι θα μας δώσουν. Ελπίζουμε ότι θα το πάρουμε». Σχετικά με τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς για τη σύναψη νέων δανείων από τις χρηματαγορές εκτίμησε ότι «όταν η αβεβαιότητα θα φύγει τον Φεβρουάριο, τότε το Χρηματιστήριο θα ανεβαίνει και τα σπρεντς των ομολόγων θα πέφτουν»... Σχετικά με πιθανές μειώσεις των φόρων, ανέφερε ότι «εάν η οικονομία συνεχίσει να τρέχει με ρυθμούς 3%, 3,5%, 4%, θα έχουμε το περιθώριο για φοροελαφρύνσεις και αυτές θα είναι στοχευμένες», προφανώς στις ανάγκες του εγχώριου κεφαλαίου.