Το εργατικό και φοιτητικό κίνημα του Παναμά πραγματοποίησε, το πρώτο δεκαήμερο του Μάη, μεγάλες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας με αφορμή τις αυξήσεις στα εισιτήρια των μέσων μαζικής μεταφοράς, όμως οι αιτίες είναι βαθύτερες όπως η ύφεση της οικονομίας, η αυξανόμενη ανεργία και κατά συνέπεια το αυξανόμενο κόστος ζωής.

Ολα άρχισαν όταν εκατοντάδες φοιτητές συγκρούστηκαν με μέλη των ΜΑΤ. Το υπουργείο Παιδείας, μόλις ξέσπασαν οι βίαιες συγκρούσεις μεταξύ φοιτητών και αστυνομίας, έδωσε εντολή να κλείσουν τα δημοτικά και τα γυμνάσια στην πρωτεύουσα της χώρας Τεγκουσιγουάλπα, ενώ το Εθνικό Πανεπιστήμιο, απ' όπου ξεκίνησε η πορεία χιλιάδων διαδηλωτών ανέστειλε όλες τις δραστηριότητές του.

Στο μεταξύ, και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις προετοίμαζαν μαχητικές κινητοποιήσεις κατά της κυβερνητικής πολιτικής. Μετά από μία βδομάδα φοιτητικών διαδηλώσεων, το Υπουργικό Συμβούλιο με επικεφαλής τον πρώτο αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Αρτούρο Βαλιαρίνο, κάλεσε τους ηγέτες των συνδικάτων σε μία συνάντηση σε στρογγυλό τραπέζι η οποία οργανώθηκε με τη μεσολάβηση της Καθολικής Αρχιεπισκοπής, που στόχο είχε την εκτόνωση της έντασης.

Τουλάχιστον 13 τραυματίες, πέντε εκ των οποίων από σφαίρες, και 150 συλληφθέντες ήταν ο απολογισμός των συγκρούσεων μεταξύ αστυνομίας και χιλιάδων διαδηλωτών που με το σύνθημα «Ενότητα για να νικήσουμε το νεοφιλελευθερισμό» πορεύτηκαν, στις 8 του Μάη, μέχρι το Προεδρικό Μέγαρο.

Στην κινητοποίηση, που οργάνωσε η Εθνική Κίνηση Υπεράσπισης της Κυριαρχίας (Monadeso) στην οποία εντάσσονται συνδικαλιστικές και φοιτητικές οργανώσεις, καθηγητές και δημόσιοι λειτουργοί, συγκεντρώθηκαν πάνω από 10.000 άτομα που απαίτησαν την αναστολή των αυξήσεων στα εισιτήρια των δημοσίων μέσων μεταφοράς που ψηφίστηκε με νόμο τον περασμένο Απρίλη.

Το Εθνικό Κίνημα των Νεολαιών του Παναμά κατήγγειλε την αντιδραστική κυβερνητική πολιτική, τονίζοντας ότι από τον περασμένο Γενάρη ο λαός του Παναμά πλήττεται από σειρά αυξήσεων στις τηλεφωνικές επικοινωνίες, στο ηλεκτρικό ρεύμα, στα φάρμακα, στα παράγωγα του πετρελαίου και πρόσφατα στα εισιτήρια των δημοσίων μέσων μεταφοράς.

Τους τελευταίους μήνες, συμπληρώνει το νεολαιίστικο κίνημα, η κυβέρνηση υπό τη Μιρέια Μοσκόσο αντιμετώπισε τις κοινωνικές κρίσεις επανειλημμένα με καταστολή, και εμείς συμπεραίνουμε ότι στον Παναμά η δημοκρατική ανοχή έχει τελειώσει και ότι η ισχύουσα αστική δημοκρατία είναι στην πραγματικότητα μία δικτατορία ολιγαρχικού χαρακτήρα».

Σύμφωνα με τον πολιτειολόγο Συμεών Εμίλιο Γκονσάλες «όλα δείχνουν ότι οι στιγμές που περνάει ολόκληρη η ήπειρος καθώς και η χώρα μας φαίνεται να είναι ένα σημείο καμπής στην ανάπτυξη του μαζικού κινήματος και της κοινωνικής διαμαρτυρίας. Οι κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας ευρέων λαϊκών στρωμάτων ενάντια στη νεοφιλελεύθερη πολιτική που ασκούν οι Φαρισαίοι της ηπείρου είναι πια το κυρίαρχο, καθημερινό, κοινωνικό κλίμα των μαζών που λόγω αυτής της πολιτικής οδηγούνται σε όλο και μεγαλύτερη φτώχεια.

Οι οικονομικές και κοινωνικές αιτίες για τα παραπάνω δε χρειάζονται και πολλές εξηγήσεις: στη λεγόμενη χαμένη δεκαετία του '80, θα πρέπει να προστεθεί η δεκαετία της πτώχευσης του '90 και μπορούμε να προβλέψουμε ότι η πρώτη δεκαετία του τρέχοντος αιώνα θα είναι η δεκαετία της προσπάθειας απορρόφησης της ηπείρου από τις ΗΠΑ και του αγώνα των λατινοαμερικανικών μαζών για την οριστική κυριαρχία και ελευθερία».

Οσον αφορά τις εργατικές και φοιτητικές κινητοποιήσεις στη χώρα του, συμπληρώνει: «Συνειδητοποιούμε τους κινδύνους αυτής της κατάστασης, την κοινωνική βία που αντικειμενικά προκαλεί, την άγρια καταστολή εκ μέρους της κυβέρνησης που ήδη έχει προκαλέσει και συνεπώς την αστάθεια που όλα αυτά επιφέρουν στη σταθεροποίηση της δημοκρατίας για την οποία πολλοί πολιτικοί μιλούν αλλά λίγοι πιστεύουν». Ο αναλυτής υποστηρίζει ότι οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας του τελευταίου μήνα «είναι η κρυσταλλοποιημένη έκφραση μιας μεγαλύτερης βίας, την οποία δε φαίνεται να λαμβάνει κανείς υπόψη. Αναφερόμαστε στην κοινωνική βία που σημαίνει ότι το 20% των πλουσιοτέρων του πληθυσμού έχει έσοδα 49% μεγαλύτερα από το μέσο εισόδημα του 20% των φτωχότερων... είναι η κοινωνική βία της ανεπάρκειας έως και των, εξ ολοκλήρου, ελλείψεων στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στην εκπαίδευση, στην κατοικία και τον πολιτισμό για την πλειοψηφία του λαού. Τελικά, γίνεται αφαίμαξη της κοινωνίας από τη λεηλασία μερικών και την αδιαφορία κάποιων άλλων».

Και ο πολιτειολόγος Σ. Εμίλιο Γκονσάλες καταλήγει: «Είναι αλήθεια ότι δεν έχουμε φτάσει ακόμα στην κοινωνική βία άλλων περιοχών. Ομως, δε θέλει πολύ ακόμα. Οι κοινωνικοί δείκτες φαίνεται να οδηγούν σε μία καθόλου επιθυμητή κατεύθυνση και σίγουρα δε θα είναι η κυβερνητική καταστολή εκείνη που θα μπορούσε να οδηγήσει τη χώρα σε ένα δρόμο ειρήνης και εθνικής ομοψυχίας. Ούτε, φυσικά, ο νεοφιλελευθερισμός που έχει οδηγήσει μεγάλες μάζες στην εξαθλίωση, αλλά ούτε και οι σειρήνες του ALCA (Ζώνη Ελευθέρου Εμπορίου για την Αμερική) που θέλει να μετατρέψει τις χώρες της λατινοαμερικανικής υποηπείρου, απλά, σε αγορές του ιμπεριαλισμού».