Associated Press

Παλιότερη κινητοποίηση των μεταναστών στη Γαλλία

Κατά την εκτίμηση ορισμένων αξιωματούχων του ΟΗΕ, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, πολλές ευρωπαϊκές χώρες (καθώς και η Ιαπωνία) στις επόμενες δεκαετίες θα έχουν στον πληθυσμό τους περισσότερους ηλικιωμένους κατοίκους και λιγότερα βρέφη, σε σύγκριση με το παρελθόν, πράγμα που θα οδηγήσει σε σημαντικότατη σμίκρυνση των εργατικών τους δυνάμεων και τη διόγκωση του αριθμού των συνταξιούχων κατοίκων τους. Αν, λοιπόν, οι Ευρωπαίοι θέλουν να διατηρηθεί η απόδοση των οικονομιών τους και των κοινωνικών υπηρεσιών τους, θα εξαναγκαστούν να αναζητήσουν ικανούς εργάτες όλων των ειδικοτήτων από άλλες μακρινές γεωγραφικές περιοχές - και όχι απλά ημιειδικευμένων ή ανειδίκευτων εργατών, όπως έκαναν στο παρελθόν για να πληρώσουν τα κενά στις δικές τους εργατικές δυνάμεις.

Ειδικότερα, ο διευθυντής του Τμήματος για Θέματα Πληθυσμού του ΟΗΕ, Τζόζεφ Τσάμιε, δήλωσε ότι αν οι ευρωπαϊκές χώρες δεν αποδεχτούν μετανάστες, θα αντιμετωπίσουν σοβαρές συνέπειες. Και πρόσθεσε: «Το μοντέλο που έχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες -και ο Καναδάς και η Αυστραλία - γίνεται ολοένα πιο ελκυστικό σε ορισμένους σκεπτόμενους ανθρώπους αυτών των ευρωπαϊκών χωρών».

Στελέχη του ΟΗΕ, που ετοιμάζουν μια έκθεση, η οποία δα δοθεί στη δημοσιότητα αργότερα αυτό το χρόνο, είπαν ότι σύμφωνα με τις αρχικές προβλέψεις τους: Η Ιταλία θα χρειαστεί να αποδεχτεί 9 εκατομμύρια μετανάστες έως το έτος 2025 - δηλαδή, περίπου 300.000 κάθε χρόνο - ώστε να διατηρήσει τον πληθυσμό της στα επίπεδα του 1995, η Γερμανία 14 εκατομμύρια - 500.000 κάθε χρόνο - η Γαλλία 2 εκατομμύρια και, γενικότερα, η Ευρωπαϊκή Ενωση γύρω στα 35 εκατομμύρια. Τα ίδια στελέχη ανέφεραν ότι, αν οι Ευρωπαίοι θα ήθελαν να διατηρήσουν την αντιστοιχία των γηραιών ατόμων προς τους ενεργούς εργάτες τους στα επίπεδα του 1995, η ΕΕ θα χρειαζόταν 135 εκατομμύρια μετανάστες έως το 2025.

Σε άρθρο της (2/1) με τον τίτλο «Αυτός είναι ο Αμερικανικός Τρόπος: Η Ευρώπη προσβλέπει σε ένα μέλλον οικοδομημένο από Μετανάστες», η ανταποκρίτρια των «Τάιμς της Νέας Υόρκης» στον ΟΗΕ Μπάρμπαρα Κροσέ, αφού αναφερόταν στην άποψη των πιο πάνω εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ ότι η Ευρώπη, για να επιβιώσει οικονομικά και κοινωνικά, μπορεί να χρειαστεί να χαμηλώσει τα μεταναστευτικά της φράγματα και να αλλάξει το ρατσιστικό και εθνικό πρόσωπό της, διαμέσου μαζικής μετανάστευσης εργατών από όλο τον κόσμο, προσκολλούσε και τη δική της άποψη, που συνέπιπτε ολοφάνερα με αυτήν της επίσημης Ουάσιγκτον: «Με άλλα λόγια (η Ευρώπη) μπορεί να βρει τον εαυτό της να συζητεί μέτρα προς μια κοινωνική δομή, που φαίνεται περισσότερο σαν αυτήν της Αμερικής».

Και συνέχιζε χαρακτηριστικά: «Λεγόταν συχνά ότι αν και κατά πολύ συμμερίζονται τις δημοκρατικές αξίες, οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί εξακολουθούν να διαφέρουν πάνω σε κάτι θεμελιακό: Στην Αμερική, η όλη ιδέα της υπηκοότητας είναι ότι οποιοσδήποτε και από οπουδήποτε προερχόμενος μπορεί να πολιτογραφηθεί. Στην Ευρώπη, από το άλλο μέρος, η ιδέα της υπηκοότητας στα περισσότερα μέρη εξακολουθεί να συνδέεται με την εθνική κληρονομιά, ή τουλάχιστον με τη γλώσσα και τον πολιτισμό. Είναι αλήθεια, οι Αμερικανοί έχουν περιορίσει τη μετανάστευση και οι Ευρωπαίοι έχουν προσκαλέσει ξένους εργάτες να πάρουν δουλιές στην οικονομία τους. Ομως, σε μεγάλη κλίμακα, μετανάστευση και πολιτογράφηση εξακολουθούν να είναι ένα αμερικανικό ιδεώδες, ενώ οι Ευρωπαίοι παραμένουν προσκολλημένοι στη γλωσσική και ρατσιστική βάση στο θέμα της υπηκοότητας».

Ας δούμε, όμως, τι λέει η άτεγκτη πραγματικότητα. Σε αντίθεση με το πιο πάνω υμνολόγιο για την υποδοχή και τη μεταχείριση των μεταναστών στον υπερατλαντικό παράδεισο, η ιστορία λέει - για να περιοριστούμε σε ορισμένα, αλλά αναντίρρητα τραγικά γεγονότα - τα εξής, σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε σε σχετικό άρθρο του στην εβδομαδιαία δεξιά εφημερίδα «New York Press» (12.1.2000), ο συνεργάτης της, Τζορτζ Ζαμουέλι: Το 1941 ζούσαν στις ΗΠΑ περίπου 600.000 Ιταλοί, που δεν είχαν γίνει ακόμα Αμερικανοί πολίτες. Μετά την επίθεση των Ιαπώνων κατά των ΗΠΑ στο λιμάνι του Περλ Χάρμπορ (7.12.1941), η Ουάσιγκτον κατέταξε τους Ιταλούς αυτούς στην κατηγορία «ξένων εχθρών» και τους επέβαλε μια σειρά απαγορευτικά μέτρα. Σε ορισμένους δεν επιτρεπόταν να μετακινηθούν παραπάνω από 5 μίλια από τις κατοικίες τους, χωρίς άδεια. Σε άλλους απαγορεύτηκε η νυχτερινή κυκλοφορία. Αλλοι φυλακίστηκαν. Και άλλων κατασχέθηκε η περιουσία. Αλλοι, που ζούσαν σε παραθαλάσσια μέρη, εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Και όλα αυτά, παρά το ότι δεν υπήρχε εναντίον τους καμιά ένδειξη ή υπόνοια, πως ήταν υποστηρικτές του φασισμού και του δικτάτορα Μουσολίνι.

Ανάλογα συνέβησαν και στους Γερμανο-Αμερικανούς. Μετά το 1914, το αντιγερμανικό αίσθημα έγινε τόσο έντονο, πριν ακόμα οι ΗΠΑ πάρουν μέρος στον πόλεμο, που γερμανικά βιβλία αφαιρέθηκαν από τις βιβλιοθήκες και τα δημόσια σχολεία σταμάτησαν να παραδίδουν γερμανικά μαθήματα, ενώ ταυτόχρονα οξύνθηκαν οι καθημερινές αντιγερμανικές επιθέσεις. Στη διάρκεια του Β` Παγκοσμίου Πολέμου, ρίχτηκαν στις φυλακές 11.000 Γερμανο-Αμερικανοί. Καμιά υπονομευτική ενέργεια, προδοσία ή κατασκοπία αποδείχτηκε ποτέ εναντίον οποιουδήποτε. Οι Γερμανοί παρέμειναν φυλακισμένοι σε όλη τη διάρκεια του πολέμου, και ορισμένοι ακόμα και μετά. Η κράτηση, όπως σημειώνει ο Ζαμουέλι, έναν μόνο σκοπό είχε: Να τρομοκρατήσει τον γερμανο-αμερικανικό πληθυσμό.

Κατά τον ίδιο δημοσιογράφο, ακόμα σκληρότερη ήταν η μεταχείριση κατά των Ιαπωνο-Αμερικανών. Το Εκτελεστικό Διάταγμα 9066, που υπέγραψε το Φλεβάρη 1942 ο Πρόεδρος Φραγκλίνος Ρούσβελτ, χαρακτήριζε «εχθρικούς ξένους» άτομα γερμανικής, ιταλικής και ιαπωνικής καταγωγής και τα διέτασσε να εκκενώσουν τη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ, με το αιτιολογικό ότι απειλούσαν την εθνική ασφάλεια, ενδέχεται να κατασκοπεύουν ή να διαπράξουν σαμποτάζ κατά των στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Μπορούσαν, ακόμα, να σκοτώσουν Αμερικανούς στρατιώτες. Γι' αυτό έπρεπε να φύγουν από τις κατοικίες τους και να μεταβούν στο εσωτερικό της χώρας. Ωστόσο, το αντιιαπωνικό αίσθημα ήταν τόσο ισχυρό, που οι Ιάπωνες δεν ήξεραν πού να πάνε. Ετσι, κατέληξαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, διοικούμενα από το στρατό, τα οποία σύντομα μετατράπηκαν σε κέντρα κράτησης. Από το 120.000 άτομα ιαπωνικής προέλευσης, που κατέληξαν σ' αυτά τα στρατόπεδα, 77.000 ήταν Αμερικανοί πολίτες. Στο σημείο αυτό, ο αρθρογράφος παρατηρεί: Τουλάχιστον, οι κρατούμενοι Ιταλοί και Γερμανοί, αν και προφανώς δεν αποτελούσαν κίνδυνο στην εθνική ασφάλεια, δεν ήταν Αμερικανοί πολίτες.

Κατόπιν ο Ζαμουέλι υπογραμμίζει ότι η επίσημη καθιερωμένη δίωξη μη φιλικών εθνικών μειονοτήτων συνεχίζεται και σήμερα. Επί χρόνια, η κυβέρνηση Κλίντον και τα κολακευτικά της μέσα δημοσιότητας εξάπτουν αδιάντροπα την υστερία κατά των Σέρβων. Σαν συνέπεια, οι Αμερικανοί σερβικής καταγωγής αντιμετώπισαν πανάθλιες συνθήκες. Και παραθέτει την είδηση μιας άλλης εφημερίδας, σύμφωνα με την οποία μια 13χρονη Αμερικανιδούλα μαθήτρια σερβικής καταγωγής, έχοντας επανειλημμένα αγνοηθεί από το δάσκαλό της, αν και ήταν η μόνη που σήκωνε το χέρι της, τον ρώτησε: «Ξέρω την απάντηση. Γιατί δε μου δίνετε την ευκαιρία;» Απάντησε ο καλός δάσκαλος: «Λοιπόν, γιατί εσείς δε δίνετε την ευκαιρία στους Κροάτες;»...

Και όχι μόνο αυτό. Υπάρχουν και χειρότερα. Ενώ οι ΗΠΑ, συμπληρώνει ο Ζαμουέλι, κονιορτοποιούσαν νωρίτερα το Βελιγράδι, το FBI (η μυστική ασφάλεια) έσπευσε να ανακοινώσει τη δραματική ανακάλυψη μιας ανυπόγραφης και αχρονολόγητης «επιστολής», που είχε σταλθεί στις σερβικές ορθόδοξες εκκλησίες. Η «επιστολή», κατά το FBI, βέβαια, «καλούσε όλους τους Σέρβους εθνικιστές να αρχίσουν δράση... σκοτώνοντας όσους Αμερικανούς στρατιώτες στις ΗΠΑ είναι απαραίτητο». Πρόκειται εδώ, εξηγεί ο αρθρογράφος, για μια γελοία ιστορία, αν υπήρξε ποτέ μια τέτοια. Ομως, η απειλή κατά των Σερβο-Αμερικανών ήταν πολύ σαφής. «Καθώς συνεχίζεται ο πόλεμος», εξήγησε ένας εκπρόσωπος του FBI, «παίρνουμε πολλές απειλές εδώ... Αυτή (η επιστολή) δεν είναι απλά μια μεμονωμένη κατάσταση. Βλέπουμε τις απειλές, τις παίρνουμε όλες στα σοβαρά».

Ας έρθουμε τώρα στη γενικότερη κατάσταση των μεταναστών στις ΗΠΑ. Είναι γεγονός γνωστότατο ότι η άρχουσα αμερικανική τάξη ποτέ δεν παραδέχεται δημόσια, πως οφείλει τον πλουτισμό της στο σταθερό εφοδιασμό φτηνής εργατικής δύναμης. Στους νεοφερμένους λέγεται πάντα ότι θα ακολουθήσουν το δρόμο προηγούμενων μεταναστών. Θα ξεπεράσουν τις προκαταλήψεις του γηγενούς πληθυσμού - οι πρόγονοι των οποίων ήταν και αυτοί μετανάστες - και μέσα σε μια ή δύο γενεές θα αποτελέσουν μέρος του κύριου αμερικανικού ρεύματος, αποκομίζοντας τεράστια χρηματικά ποσά και αποκτώντας μεγάλη πολιτική επιρροή.

Ωστόσο, σύμφωνα με δημοσιευμένα στοιχεία, μέσα στα τελευταία 30 χρόνια, ο πλούτος επισωρευόταν στους πλούσιους. Το 1968, το μερίδιο από το αμερικανικό εθνικό εισόδημα, που είχε το φτωχότερο πέμπτο του πληθυσμού ήταν 4,2%, ενώ το μερίδιο του ανώτατου πέμπτου ήταν 16,6%. Το 1998, το μερίδιο του φτωχότερου πέμπτου έπεσε στο 3,6%, ενώ αυτό του ανώτατου πέμπτου ανέβηκε στο 21,4%. Και πιο συγκεκριμένα: Το 1968, το εισόδημα του φτωχότερου πέμπτου ήταν 7.921 δολάρια, ενώ αυτό του ανώτατου πέμπτου έγινε 125.592 δολάρια. Το 1998, η αντιστοιχία ήταν: 9.223 δολάρια για το φτωχότερο πέμπτο, 222.283 δολάρια για το ανώτατο πέμπτο. Που σημαίνει ότι το εισόδημα των πλουσίων σχεδόν διπλασιάστηκε.

Για τις αγεφύρωτες διαφορές που υπάρχουν σε βάρος των φτωχότερων και πιο ιδιαίτερα των εθνικών μειονοτήτων, ανάγλυφη εικόνα δίνει η καθημερινή ζωή. Να και εδώ ένα τέτοιο παράδειγμα. Στις 5/1, οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» δημοσίευσαν έρευνα γύρω από την καθημερινή καταπιεστική κατάσταση, που αντιμετωπίζουν οι ισπανόφωνοι μετανάστες εγκαταστημένοι στην Κομητεία Ουετσέστερ της Πολιτείας της Νέας Υόρκης. Μεταξύ άλλων, αναφερόταν η περίπτωση του ζεύγους Γκλάντις και Πέδρο Ρουέντα, που κατάγονται από το Περού, ζουν επί έντεκα χρόνια στην περιοχή αυτή και εργάζονται σαν καθαριστές σε πολυτελή οικήματα γηγενών Αμερικανών. Πρόσφατα, η κ. Ρουέντα πήγε σε ένα τοπικό κατάστημα για να αγοράσει κινητό τηλέφωνο. Οπως κατήγγειλε η ίδια στην εφημερίδα αυτή: «Ο ιδιοκτήτης του καταστήματος με κοίταξε πάνω - κάτω και μου είπε: Χρειάζεσαι πολύ χρήμα. Εχεις χρήμα; Γιατί μου έκανε αυτές τις ερωτήσεις;».

Η κ. Ρουέντα, εξηγούσε η εφημερίδα, ήξερε η ίδια την απάντηση. Είναι ένα πρόσωπο από τις 140.000 περίπου ισπανόφωνους μετανάστες στην Κομητεία αυτή, που κάνουν εργασία, την οποία κανένας άλλος δε θέλει να κάνει. Και οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» υπογράμμιζαν: «Ενώ οι ισπανόφωνοι μετανάστες έχουν γίνει ένα ουσιώδες μέρος της οικονομίας σε αυτά τα πλούσια προάστια, ακόμα δεν έχουν αγκαλιαστεί από τους γείτονές τους».

Αυτά και άλλα παρόμοια δε γίνονται μόνο στις ΗΠΑ. Συμβαίνουν και στην Ευρώπη. Οπως μετέδωσε στις 31/12/99 από το Βερολίνο το ειδησεογραφικό πρακτορείο Ασοσιέιτεντ Πρες: «Η Γερμανία φιλελευθεροποιεί το νόμο της για την υπηκοότητα, για να βοηθήσει εκατομμύρια ατόμων, κύρια Τούρκους, που εργάζονται και ζουν εδώ επί δεκαετίες χωρίς πλήρη δικαιώματα. Αλλά λίγοι από αυτούς που θα ωφελούνταν περισσότερο, φαίνεται να σπεύδουν να ανυψώσουν τη θέση τους από νόμιμο Γερμανό κάτοικο, σε πολίτη. Για πολλούς Τούρκους, η παράδοση των παλιών διαβατηρίων τους για τα ερυθρά γερμανικά ντοκουμέντα ισοδυναμεί με το να παραδίδουν το δικό τους παλιό πολιτισμό και να διακόπτουν τους δεσμούς με τη γενέτειρά τους». Και πολλά άλλα.

Δεν έγινε γνωστό ακόμα, αν ο ΟΗΕ θα πάρει υπόψη τι γίνεται σε διεθνή κλίμακα σε βάρος των εργαζομένων μεταναστών και θα υποδείχνει, στην έκθεση που ετοιμάζει, πρακτικά μέτρα για τη ριζική βελτίωση της κατάστασής τους.