Associated Press

Μια άστεγη γυναίκα που κοιμήθηκε στο πάτωμα του σταθμού του Πενν στην Νέα Υόρκη και πιέζεται απο κάποιον αστυνομικό να απομακρυνθεί στην διάρκεια της ημέρας είναι μάλλον μια πολύ συνηθισμένη εικόνα

Η νέα έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα την Τρίτη στην Ουάσιγκτον, έρχεται να επιβεβαιώσει το γεγονός αυτό αλλά να προσθέσει και μία νέα διάσταση. Εκτός από τους περισσότερους φτωχούς που εξοβελίζονται από το αμερικανικό όνειρο, ένα ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό Αμερικανών αρχίζει να βλέπει τον εφιάλτη να οδηγηθεί και ο ίδιος στο περιθώριο καθώς βλέπει τα εισοδήματά του να μειώνονται δραστικά και να πέφτουν κάτω από τα επίσημα όρια της φτώχειας, ή όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά κάτω από τα όρια της απόλυτης φτώχειας.

Η έκθεση που βασίστηκε στα τελευταία στατιστικά στοιχεία του Γραφείου Απογραφής του Πληθυσμού - Census Bureau - και έγινε από το «Κέντρο Προτεραιοτήτων για τον Προϋπολογισμό και την Πολιτική» και το «Ινστιτούτο Οικονομικής Πολιτικής» είναι αποκαλυπτική και το κυριότερο συμπέρασμά της είναι πως οι ΗΠΑ διασπώνται από ταξικές διαφορές που συνεχώς γίνονται οξύτερες.

Η έκθεση εξετάζει τόσο τις μακρο-οικονομικές τάσεις όσο και την ανισότητα του εισοδήματος, όπως αυτές καταγράφονται από τα τέλη της δεκαετίας του '70 έως τα τέλη της δεκαετίας του '90 καθώς και τις πιο πρόσφατες τάσεις που εμφανίζονται την τελευταία δεκαετία. Τα ευρήματα της έκθεσης για το διάστημα από τα τέλη της δεκαετίας του '80 έως σήμερα είναι «ότι η ανισότητα του εισοδήματος έχει αυξηθεί σημαντικά... μία εξ ολοκλήρου αντιστροφή της τάσης για εξισορρόπηση του εισοδήματος που εμφανίστηκε μετά τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου».

Το χάσμα μεταξύ των χαμηλών εισοδηματικών τάξεων και των ανώτερων συνεχώς διευρύνεται. Ανάλογη ανισότητα στην αύξηση των εισοδημάτων εμφανίζεται και μεταξύ των μεσαίων εισοδημάτων και των ανωτέρων. Αποτέλεσμα αυτών είναι ότι «η υπερηφάνεια» του αμερικανικού προτύπου, η «ευημερούσα μεσαία τάξη» δεν υπάρχει πια, ή μάλλον θα πάψει να υπάρχει σε λίγο καιρό αφού ακόμη βρίσκονται τα χνάρια της στις διάφορες έρευνες.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκθεση, το εισόδημα του 20% των φτωχότερων νοικοκυριών (δηλαδή περίπου 40-50.000.000 άνθρωποι) αυξήθηκε λιγότερο από 1% για μία ολόκληρη δεκαετία αλλά ακριβώς για το ίδιο χρονικό διάστημα αυξήθηκε περισσότερο από 15% για το 5% των πλουσίων.

Παράλληλα, το χάσμα ανάμεσα στο μέσο εισόδημα των μεσαίων στρωμάτων και το μέσο εισόδημα των ανωτέρων στρωμάτων, «διευρύνθηκε σημαντικά» σε 45 Πολιτείες.

Σύμφωνα με την έκθεση αυτή η αυξητική τάση εισοδηματικής ανισότητας αποδίδεται σε πολλαπλούς παράγοντες: Στον φρενήρη ρυθμό της Γουόλ Στριτ που ωφελεί μόνο τους πλούσιους επενδυτές. Στις πολύ χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας στον τομέα υπηρεσιών που αντικατέστησαν τις θέσεις εργασίας που χάθηκαν στο βιομηχανικό τομέα και τέλος στο λιμνάζον και στάσιμο, για πολλά χρόνια, κατώτερο ημερομίσθιο.

Απλά η τελευταία αυτή έκθεση εξέθεσε εντελώς ως δόλιο τον χρόνιο, εάν όχι αέναο, ισχυρισμό, ότι η «οικονομική ανάκαμψη» ή το «οικονομικό θαύμα» που συντελέστηκε στη δεκαετία του '90 ωφέλησε το σύνολο του αμερικανικού λαού, ακόμη και αν αυτή η ωφέλεια ήταν άνιση. Το τμήμα του πληθυσμού που πραγματικά αποκόμισε οφέλη από την έκρηξη της χρηματιστηριακής αγοράς, ήταν ένα και μοναδικό: το 20% που ανήκει στις ανώτερες οικονομικά τάξεις ή μάλλον ακόμη ακριβέστερα - σύμφωνα με τη μόδα της συγχώνευσης - στο ανώτερο 5% των ανωτέρων. Για το υπόλοιπο 80% που έχει την ατυχία να εμπίπτει στην «απρόσωπη μάζα», το εισόδημα είτε παρέμεινε πεισματικά κολλημένο σε νούμερα παλιότερων δεκαετιών είτε μειώθηκε. Ετσι απλά...

To ειρωνικό είναι, ότι η δημοσιοποίηση αυτής της συγκεκριμένης έκθεσης όπου αποκαλύπτεται μία ακόμη πτυχή της κοινωνικής και οικονομικής ανισότητας, που ζει, βασιλεύει και θεριεύει, ήρθε στο φως ελάχιστες μέρες μετά τα αποκαλυπτικά σχόλια του Προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, του Αλαν Γκρίνσπαν, που πρόσφατα επαναδιορίστηκε από τον Αμερικανό Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον, στη θέση αυτή για τέταρτη συνεχόμενη θητεία. Εν τη ρύμη του λόγου, στην Οικονομική Λέσχη της Νέας Υόρκης, στις 13 Ιανουαρίου, προειδοποιώντας για τις πιθανές συνέπειες της ιλιγγιώδους πορείας της χρηματηστηριακής αγοράς, ο Γκρίνσπαν παρατήρησε ότι περισσότερο από το ένα τέταρτο της οικονομικής ανάπτυξης που παρατηρείται από το 1996 - περίπου το 1% του συνολικού 4% - προήλθε από τη φερόμενη «επίδραση του πλούτου», δηλαδή των καταναλωτών που ανήκουν στις ανώτερες τάξεις και οι οποίοι ξοδεύουν στην αγορά περισσότερο, εξαιτίας των κερδών που αποκόμισαν από τα επενδυτικά πορτοφόλια τους!