Το 1991 είναι η χρονιά κατά την οποία έπεσε η αυλαία των αντεπαναστατικών ανατροπών στις σοσιαλιστικές χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, στην ίδια τη χώρα του Λένιν, την ΕΣΣΔ. Ειδικότερα ο Αύγουστος του 1991 υπήρξε το κύκνειο άσμα (ο «κύκνειος μήνας») του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε τον 20ό αιώνα. Αυθόρμητα, συνειρμικά αν θέλετε, στη σκέψη κάθε κομμουνιστή και κομμουνίστριας, κάθε προοδευτικού ανθρώπου, αλλά και κάθε ανθρώπου απλά «καλής θέλησης», ανεξάρτητα από ιδεολογικές, πολιτικές αντιλήψεις και «πιστεύω», ανεξάρτητα σε ποια χώρα του πλανήτη ζει, έρχεται ένα όνομα: ΓΚΟΡΜΠΑΤΣΟΦ.

Σήμερα, 19 Αυγούστου του 2001, κλείνουν ακριβώς 10 χρόνια από τις 19 Αυγούστου του 1991, από τότε δηλαδή που ο Γκορμπατσόφ έχασε και πρακτικά πλέον τη θέση του Προέδρου της Σοβιετικής Ενωσης, αφού και ο ίδιος ως τελευταίος ηγέτης της ΕΣΣΔ συνέβαλε αποφασιστικά σε αυτή τη θλιβερή κατάληξη. Η ιλιγγιώδης διαδικασία αποσύνθεσης της μεγάλης σοσιαλιστικής χώρας τα τελευταία χρόνια έφτανε στο τέρμα της και το άγριο καπιταλιστικό πισωγύρισμα άρχισε να γίνεται πλέον περισσότερο από ορατό στους λαούς τόσο της Σοβιετικής Ενωσης, όσο και στους λαούς όλου του κόσμου.

Ο «Ριζοσπάστης» αρχίζει σήμερα, λοιπόν, τη δημοσίευση ορισμένων άρθρων που αναφέρονται στο πώς φτάσαμε στις ανατροπές του σοσιαλιστικού συστήματος, σε μια προσπάθεια όχι μόνο να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι, αλλά και να εξοπλιζόμαστε με τα απαραίτητα διδάγματα και συμπεράσματα, να αναπτύσσεται ο προβληματισμός γύρω από τις αιτίες της ανατροπής του σοσιαλιστικού συστήματος. Φυσικά, τα άρθρα αυτά δεν καλύπτουν όλες τις πλευρές, ούτε απηχούν αναγκαστικά σε όλα τους τα σημεία τις απόψεις του Κόμματος, όμως θεωρούμε ότι συμβάλλουν σε αυτό τον αναγκαίο προβληματισμό με τη σκέψη κυρίως τώρα πια στραμμένη στο μέλλον.

Αρχίζουμε με ένα άρθρο του Γερμανού ιστορικού Κουρτ Γκοσβάιλερ, με τίτλο «Τα πολλά στρώματα του κρεμμυδιού που λέγεται Γκορμπατσόφ», με το οποίο αναλύει με ποιον τρόπο η ηγεσία τότε του ΚΚΣΕ κατόρθωσε ουσιαστικά να «αποκοιμίσει», να «εφησυχάσει», να «εξαπατήσει» ένα ολόκληρο κόμμα, έναν ολόκληρο λαό με ηρωικές παραδόσεις και να τους καταστήσει εντέλει ανίκανους ακόμα και να αντιδράσουν στην επερχόμενη καταστροφή, «συνένοχους» τελικά στο μεγαλύτερο πισωγύρισμα που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα.

Το άρθρο, λόγω της μεγάλης έκτασής του, θα δημοσιευτεί σε συνέχειες καθημερινά στο «Ριζοσπάστη», ενώ φιλοδοξούμε να συνεχίσουμε και με άλλα άρθρα, μελέτες και ρεπορτάζ αργότερα, με αφορμή αυτή τη μαύρη «επέτειο» των δέκα χρόνων, για τους λαούς όλου του κόσμου.