ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ - ΤΕΧΕΡΑΝΗ - ΜΟΣΧΑ - ΠΕΚΙΝΟ.--

Στην άσκηση διαπραγματευτικής πίεσης έναντι του Ιράν προσανατολιζόταν χτες ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Σε διάγγελμα που είχε προγραμματίσει να εκφωνήσει γύρω στις 20.00 (ώρα Ελλάδας), ο Πρόεδρος των ΗΠΑ αναμενόταν να μην επιβεβαιώσει την τήρηση της διεθνούς συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα από τη μεριά της Τεχεράνης, ώστε να αναγκάσει το Κογκρέσο, μέσα στις επόμενες 60 μέρες, να κρίνει εάν θα επαναφέρει κυρώσεις σε βάρος του Ιράν ή θα κωδικοποιήσει κάποιες νέες απαιτήσεις προς την Τεχεράνη, ώστε να συνεχίσει να επωφελείται από την τήρηση της συμφωνίας.

Το βασικό «επιχείρημα» του Προέδρου κατά της διεθνούς συμφωνίας για περιορισμούς στην ανάπτυξη του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος (που υπογράφηκε τον Ιούνη του 2015 από τις πέντε χώρες - μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, την ΕΕ και τη Γερμανία) αναμενόταν σύμφωνα με πληροφορίες να είναι ο ισχυρισμός πως αυτή δεν εξυπηρετεί πλέον τα εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ.

Η κίνηση αυτή δεν σημαίνει αυτόματα την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία. Ωστόσο, είναι βέβαιο πως θα δυναμιτίσει το ήδη τεταμένο κλίμα στις σχέσεις Ουάσιγκτον - Τεχεράνης, που έχουν σημαντικές διαφορές, μιας που είναι ισχυροί γεωπολιτικοί αντίπαλοι στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Ο Τραμπ έτσι θα επιχειρήσει να προβάλει τους ισχυρισμούς του κατά της συμφωνίας αναφερόμενος στο ιρανικό πυραυλικό πρόγραμμα, στο ρόλο υποστήριξης που παρέχει η Τεχεράνη στην κυβέρνηση του Σύρου Προέδρου, Μπασάρ Ασαντ, των Σιιτών Χούτι στην Υεμένη και στη λιβανέζικη σιιτική οργάνωση της «Χεζμπολάχ». Σύμφωνα με αξιωματούχους στο Λευκό Οίκο, ο Τραμπ αναμενόταν να υποστηρίξει πως η διεθνής συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα «παραβιάζει το πνεύμα της περιφερειακής σταθερότητας». Αναμενόταν επίσης να ανακοινώσει την επιβολή νέων κυρώσεων σε βάρος των Ιρανών «Φρουρών της Επανάστασης».

Ο πρόεδρος του ιρανικού κοινοβουλίου Αλί Λαριτζάνι δήλωσε πως τυχόν αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία θα σημάνει «διεθνές χάος» και πως θα συνιστούσε «προσβολή στον ΟΗΕ».

Παράλληλα, οι υπουργοί Εξωτερικών Κίνας, Ρωσίας, Βρετανίας, Γαλλίας, Γερμανίας τηλεφώνησαν στον Αμερικανό ομόλογό τους Ρεξ Τίλερσον, ζητώντας του να συνεχιστεί η επιβεβαίωση της συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Ειδικότερα, στη Μόσχα ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, τόνισε χτες στον Τίλερσον ότι το Ιράν εκτελεί στο ακέραιο όλες τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει στο πλαίσιο της διεθνούς συμφωνίας. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ επισήμανε πως η μη επιβεβαίωση της συμφωνίας «θα πλήξει αναμφίβολα την ατμόσφαιρα προβλεψιμότητας, ασφάλειας, σταθερότητας και της μη διάδοσης πυρηνικών όπλων σε όλο τον κόσμο».

Στο Βερολίνο ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης υποστήριξε τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, χαρακτηρίζοντάς την «ισχυρό όργανο» για την αποτροπή της κατοχής πυρηνικών όπλων από το Ιράν, τονίζοντας ότι η Γερμανία θα συνεχίσει «την πλήρη υποστήριξή» της.

Στο Πεκίνο, η εκπρόσωπος του σινικού υπουργείου Εξωτερικών επίσης κάλεσε τις ΗΠΑ να διαφυλάξουν την τήρηση της συμφωνίας, εκτιμώντας πως είναι «σημαντική για τη διασφάλιση του διεθνούς καθεστώτος μη διάδοσης πυρηνικών όπλων».

Στο Παρίσι ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης επιβεβαίωσε τη «δέσμευση» της Γαλλίας στη διεθνή συμφωνία για το Ιράν, τονίζοντας τη «σημασία των πολυμερών προσπαθειών για την επίλυση διεθνών ζητημάτων».