Copyright 2018 The Associated

Από κατεστραμμένα κτίρια στα περίχωρα της Δαμασκού

Σε νέο πεδίο ανταγωνισμού εξελίσσεται το ποιος θα έχει «το πάνω χέρι» στην ανοικοδόμηση και αποκατάσταση των κατεστραμμένων υποδομών της Συρίας, στη διαδικασία επιστροφής των εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων και κατ' επέκταση στην προώθηση της «πολιτικής διαδικασίας για την εξεύρεση βιώσιμης λύσης».

Την Τετάρτη μετέβη στην Ουάσιγκτον ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Συρία, Στάφαν ντε Μιστούρα, και συναντήθηκε με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι δύο αξιωματούχοι συζήτησαν τη διαδικασία επιστροφής Σύρων προσφύγων υπό «επαρκώς ασφαλείς συνθήκες».

Ο Πομπέο κατέστησε σαφές ότι οι ΗΠΑ «υποστηρίζουν την επιστροφή των προσφύγων» αλλά «με ανάμειξη αρμόδιων υπηρεσιών του ΟΗΕ», όπως η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Ο ντε Μιστούρα τόνισε ότι «όλα τα μέρη πρέπει να προχωρήσουν στο μονοπάτι της πολιτικής» και ότι οι οποιεσδήποτε συζητήσεις για την ανοικοδόμηση της Συρίας «είναι πρόωρες» δίχως πολιτική λύση που να οδηγεί «σε συνταγματικές μεταρρυθμίσεις και ελεύθερες, δίκαιες εκλογές», στο πλαίσιο της απόφασης 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη Συρία.

Θυμίζουμε ότι επίκειται η συγκρότηση της συριακής Συνταγματικής Επιτροπής, που θα επιχειρήσει τους επόμενους μήνες στη Γενεύη να συντάξει το νέο Σύνταγμα και να ορίσει στην ουσία τους κανόνες του παιχνιδιού για τη διεξαγωγή νέων εκλογών και τη μελλοντική διακυβέρνηση της χώρας. Πομπέο και ντε Μιστούρα συζήτησαν τη διαδικασία προόδου για τη συγκρότηση αυτής της Επιτροπής, που είχε αποφασιστεί σε Σύνοδο στο Σότσι της Ρωσίας στο τέλος του περασμένου Γενάρη.

Η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αναφερόμενη στο θέμα, «θύμισε» ότι οι ΗΠΑ θεωρούν τη διαδικασία της Γενεύης «τη μόνη βιώσιμη οδό για την εξεύρεση μακροπρόθεσμης πολιτικής λύσης». Απέρριψε άλλο πλαίσιο διαλόγου (π.χ. αυτό που προωθούν στην Αστάνα του Καζακστάν οι τρεις εγγυήτριες χώρες της «εκεχειρίας» στη Συρία, δηλαδή η Ρωσία, η Τουρκία και το Ιράν). Διαβεβαίωσε ακόμη ότι οι ΗΠΑ «θα διπλασιάσουν τις προσπάθειες» για να υποστηρίξουν τη διαδικασία της Γενεύης.

Στη Μόσχα, πάλι, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα εκτίμησε ότι η κατάσταση στο συριακό έδαφος «βελτιώνεται σταθερά». Το απέδωσε αυτό στις «επιτυχείς ενέργειες» του συριακού στρατού, ιδιαίτερα σε νότιες περιοχές της χώρας. Πρόσθεσε ότι η επιστροφή Σύρων προσφύγων και εκτοπισμένων αμάχων κερδίζει έδαφος καθημερινά, και ότι προχωρά και η διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας σε διάφορες περιοχές της χώρας, όπως σε προάστια της Δαμασκού, στο Χαλέπι κ.α.

Το ίδιο 24ωρο, η Τουρκία απαίτησε από τη συριακή κυβέρνηση να σταματήσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη βορειοδυτική επαρχία Ιντλίμπ, με το πρόσχημα ότι στη συγκεκριμένη επαρχία (όπου έχουν καταφύγει οι περισσότεροι τζιχαντιστές με τις οικογένειές τους, και μισθοφόροι που υποστηρίζει η Αγκυρα) υπάρχει «ζώνη αποκλιμάκωση συγκρούσεων». Ωστόσο, η απαίτηση απορρίφθηκε, εμμέσως πλην σαφώς, λίγη ώρα αργότερα από τον Σύρο υφυπουργό Εξωτερικών Φαϊσάλ Μικντάντ, που ξεκαθάρισε ότι η Δαμασκός είναι αποφασισμένη «να ανακτήσει κάθε σπιθαμή εδάφους».

Τέλος, ενδιαφέρον - αλλά όχι έκπληξη - προκαλεί έκθεση εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (που επιτηρεί τις κυρώσεις στη Συρία), η οποία διαπιστώνει ότι οι εναπομείναντες τζιχαντιστές του «Ισλαμικού Κράτους» και του πρώην «Μετώπου Νούσρα» δρουν σε περιοχές που είναι κοντά ή υπό τον έλεγχο των αμερικανικών στρατευμάτων που έχουν αναπτυχθεί παράνομα στη Συρία (π.χ. κοντά στα σύνορα Συρίας - Ιράκ).