Associated Press

Ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ μιλάει στους δημοσιογράφους

Με ευχολόγια και παραινέσεις εμφανώς, αλλά και σκληρά παζάρια υπογείως, άρχισαν χτες και επισήμως οι εργασίες της Διάσκεψης για το πολιτικό μέλλον του Αφγανιστάν, που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και λαμβάνει χώρα στο κάστρο του Πέτερσμπεργκ, λίγα χιλιόμετρα έξω από την πάλαι ποτέ πρωτεύουσα της Δυτικής Γερμανίας, τη Βόννη.

Οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν χτες την έναρξη των εργασιών της διαφγανικής διάσκεψης στη Βόννη, ως ένα σημάδι ελπίδας και ευχήθηκαν να σημαδευτεί από ταχεία πρόοδο για το πολιτικό μέλλον του Αφγανιστάν, σύμφωνα με τις δηλώσεις του εκπροσώπου του Λευκού Οίκου, Αρι Φλέισερ, ο οποίος όμως τόνισε ότι οι συνομιλίες της διάσκεψης δε θα πρέπει να παρεμποδιστούν από «τεχνητές προθεσμίες». Πιθανώς ως απάντηση, στην ανακοίνωση της ίδιας μέρας, εκ μέρους του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ για το Αφγανιστάν, Λαχντάρ Μπραχίμ, ότι «εντός τριών έως πέντε ημερών» οι τέσσερις πλευρές επιθυμούν να καταλήξουν σε συμφωνία για μια μεταβατική κυβέρνηση στο Αφγανιστάν.

Σε ανάλογο μήκος κύματος, ο υπουργός Εξωτερικών της φιλοξενούσας χώρας, ο Γιόσκα Φίσερ, ανοίγοντας τις εργασίες της Συνόδου, κάλεσε τους εκπροσώπους των τεσσάρων ομάδων που συμμετέχουν στη Διάσκεψη να προχωρήσουν σε «έναν αληθινά ιστορικό συμβιβασμό για το καλύτερο μέλλον της χώρας και του λαού του Αφγανιστάν», ανακοινώνοντας παράλληλα ότι το Γενάρη θα διεξαχθεί στο Τόκιο σύνοδος δωρητών για την ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν. Σε μήνυμά του, που αναγνώστηκε κατά την έναρξη της διάσκεψης, ο ΓΓ του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν, τόνισε ότι δε θα πρέπει να επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος στο Αφγανιστάν και πως θα πρέπει να δημιουργηθούν αξιόπιστοι και βιώσιμοι πολιτικοί θεσμοί.

Πάντως, γενικότερα, συγκρατημένη αισιοδοξία επικρατεί για την επιτυχία της διάσκεψης, ενώ έντονος είναι ο σκεπτικισμός για το επίπεδο της συμμετοχής της μεγαλύτερης εθνοτικής ομάδας του Αφγανιστάν, της φυλής Παστούν. Ετσι τα ευχολόγια εκ μέρους όλων ή η έκκληση - παραίνεση του Φίσερ αμφισβητείται εάν θα γίνει αποδεκτή ή θα πραγματοποιηθεί. Ηδη ο Αμερικανός ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το Αφγανιστάν, Τζέιμς Ντόμπινς, ανέφερε χτες στη Βόννη ότι οι παρατάξεις που συμμετέχουν στη διαφγανική διάσκεψη συμφωνούν να διαδραματίσει βασικό ρόλο στη μεταβατική κυβέρνηση ο πρώην μονάρχης Ζάχερ Σαχ. Μάλλον θέλοντας να προκαταβάλει και να δημιουργήσει κλίμα, αφού είναι γνωστό ότι η Βόρεια Συμμαχία δεν αποδέχεται επ' ουδενί μία τέτοια προοπτική.

Οι χτεσινές δηλώσεις του Μπουρχανουντίν Ραμπανί, από το Ντουμπάι όπου πραγματοποιεί επίσκεψη, είναι ενδεικτικές των διαθέσεων της Βόρειας Συμμαχίας που πια ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος του εδάφους του Αφγανιστάν. Ο Τατζίκος Πρόεδρος Ραμπανί, που ανατράπηκε στη διάρκεια του 1996 από τους Ταλιμπάν, τόνισε ότι οι διαφγανικές διασκέψεις θα πρέπει εφεξής να διεξάγονται στο ίδιο το Αφγανιστάν και εξέφρασε την επιθυμία να καταλήξουν σε συμφωνία, οι αντιπροσωπείες, για μια προσωρινή κυβέρνηση και να ανοίξουν το δρόμο για τη διεξαγωγή εκλογών. Και τέλος χωρίς να διευκρινίζει περαιτέρω σχετικά με αυτά που επιθυμεί να επιτύχει στη Βόννη η Βόρεια Συμμαχία, φάνηκε να αποκλείει έναν εξέχοντα ρόλο για τον πρώην μονάρχη στη διαμόρφωση του μέλλοντος του Αφγανιστάν, λέγοντας ότι «οι εισαγόμενοι ηγέτες δεν είναι ευπρόσδεκτοι».

Ενδιαφέρον πάντως αποκτά και η κόντρα που ενέσκηψε μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας. Χτες, σύμφωνα με ανώνυμη αμερικανική κυβερνητική πηγή, αναφέρεται ότι η αμερικανική κυβέρνηση κατέστησε σαφές στη ρωσική, αλλά και σε άλλες κυβερνήσεις ότι αντιτίθεται στην ντε φάκτο αναγνώριση της εξουσίας του πρώην Προέδρου της χώρας, Ραμπανί... με κριτήριο ότι αυτή δεν είναι βιώσιμη. «Δεν είναι βιώσιμη διάδοχη λύση στους Ταλιμπάν η κυβέρνηση Ραμπανί» στην Καμπούλ, δήλωσε επίσης η ίδια πηγή, αναφερόμενη προφανώς στην ανακοίνωσή της ότι προτίθεται να λειτουργήσει μόνιμη διπλωματική αποστολή της στην Καμπούλ, αλλά και σε αυτή της Τεχεράνης ότι σχεδιάζει να επαναλειτουργήσει η πρεσβεία της στην Καμπούλ που έκλεισε όταν πήραν τον έλεγχο της Καμπούλ οι Ταλιμπάν.