Το κατακερματισμένο «κράτος» της Παλαιστίνης κατά τις ΗΠΑ

Θύελλα αντιδράσεων στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη της Δυτικής Οχθης προκαλεί το αμερικανικό σχέδιο δήθεν «επίλυσης» του παλαιστινιακού ζητήματος. Χιλιάδες Παλαιστίνιοι έκαναν χτες γενική απεργία, διαδηλώσεις και άλλες πολύμορφες κινητοποιήσεις, καταγγέλλοντας την επιχείρηση καταπάτησης των δικαιωμάτων τους, έπειτα από την προσπάθεια των ΗΠΑ να ικανοποιήσουν κάθε απαίτηση του Ισραήλ για νομιμοποίηση της πολυετούς κατοχής μέσω του περιβόητου «σχεδίου για τη Συμφωνία του Αιώνα». Και χτες, όπως και το βράδυ της Τρίτης, δεν έλειψαν οι τραυματισμοί δεκάδων Παλαιστινίων στη διάρκεια συγκρούσεων με τις ισραηλινές κατοχικές δυνάμεις σε Βηθλεέμ και Αμπου Ντις της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, αλλά και σε Ραμάλα, Χεβρώνα και προσφυγικούς καταυλισμούς της Δυτικής Οχθης. Παρόμοια αγανάκτηση και λαϊκή κινητοποίηση επικράτησε και σε μεγάλες πόλεις στη Λωρίδα της Γάζας.

Μετά το αναμενόμενο «όχι» του Παλαιστίνιου Προέδρου Μαχμούτ Αμπάς στο αμερικανικό σχέδιο, ο Παλαιστίνιος κυβερνητικός εκπρόσωπος Ναμπίλ Αμπού Ρουντάινα τόνισε πως ο λαός και οι οργανώσεις της Παλαιστίνης είναι ενωμένοι. «Η συμφωνία αυτή δεν θα περάσει. Θα αποτύχει και αυτή, όπως και οι προηγούμενες συνωμοσίες κατά των παλαιστινιακών δικαιωμάτων», πρόσθεσε. Ανήγγειλε νέα διευρυμένη συνάντηση των εκπροσώπων παλαιστινιακών οργανώσεων στην πόλη της Γάζας την επόμενη βδομάδα και λαϊκές κινητοποιήσεις, αλλά και σειρά πρωτοβουλιών σε διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς, όπως το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Σύνοδος του Κινήματος Αδέσμευτων Χωρών, ο Αραβικός Σύνδεσμος και η Ισλαμική Συνδιάσκεψη, «σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα ώστε όλοι να τεθούν προ των ευθυνών τους».

Επιχειρείται να παρακαμφθεί το ζήτημα επιστροφής των Παλαιστίνιων προσφύγων που ξεριζώθηκαν έως τον πόλεμο του 1976, από μία «εκτός περιοχής» διαπραγμάτευση. Προτείνεται μετάθεση του ζητήματος για «μελλοντική» επίλυση «εκτός περιοχής», με επιχείρημα μεταξύ άλλων ότι υπήρχαν και Εβραίοι πρόσφυγες προ 70 ετών. Ενθαρρύνεται η «απορρόφηση» ορισμένων εκ των Παλαιστίνιων προσφύγων στις χώρες φιλοξενίας και προωθείται η μετεγκατάσταση περίπου 50.000 άλλων σε μία δεκαετία σε χώρες του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας, εφόσον αυτές το δεχτούν. Το Ισραήλ δεν υποχρεούται, κατά την κυβέρνηση Τραμπ, ούτε να δεχτεί τους χιλιάδες Παλαιστίνιους πρόσφυγες που θα ήθελαν να επιστρέψουν στις εστίες τους, ούτε - πολύ περισσότερο - να τους αποζημιώσει καταβάλλοντας δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια, με το σκεπτικό πως ό,τι κατακτήθηκε με πόλεμο δεν δίνεται πίσω...

Ως προς την ίδρυση Παλαιστινιακού κράτους, επιχειρείται η νομιμοποίηση και θωράκιση της κατοχής, παρά την αναφορά σε δήθεν «διπλασιασμό» των εδαφών που προβλέπεται να «αποδοθούν» στους Παλαιστινίους. Η Κοιλάδα του Ιορδάνη (30% Δυτικής Οχθης) σχεδιάζεται να τελεί και de jure υπό την κυριαρχία του Ισραήλ, όπως επίσης οι εκατοντάδες εβραϊκοί εποικισμοί στη Δυτική Οχθη. Οι εκεί Εβραίοι άποικοι σχεδιάζεται να παραμείνουν ως έχουν, «εκτός κι αν επιλέξουν διαφορετικά». Θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να επιλέξουν αν θα είναι πολίτες του Ισραήλ, της Παλαιστίνης ή και των δύο κρατών.

Οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι δεν σχεδιάζεται να εγκαταλείψουν τις εστίες τους βιαίως, μολονότι στο δαιδαλώδες και αρκετά ακριβές (σε ορισμένες περιπτώσεις) σχέδιο Τραμπ γίνεται αναφορά σε «ανταλλαγές εδαφών». Ολα τα παλαιστινιακά εδάφη (σε Λωρίδα Γάζας και Δυτική Οχθη) προτείνεται να είναι «πλήρως αποστρατιωτικοποιημένα». Θα υπάρχει εντούτοις πρόβλεψη για τη δημιουργία παλαιστινιακών δυνάμεων «εσωτερικής ασφάλειας», επιβολής τάξης και νόμου, αντιτρομοκρατίας κ.λπ., αλλά όχι στρατού, γιατί και αυτό σχεδιάζεται να το αναλάβει το Ισραήλ, ώστε να θωρακίσει την ασφάλειά του.

Τα σύνορα ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους περιγράφονται αδρά και προβλέπεται μία υπέργεια και υπόγεια σύνδεση μεταξύ της Λωρίδας της Γάζας και της Δυτικής Οχθης, εν μέσω ισραηλινών εδαφών, και οδικοί άξονες που θα συνδέουν τα διάσπαρτα παλαιστινιακά εδάφη στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη ενός - υποτίθεται - παλαιστινιακού κράτους.

Από το σχέδιο Τραμπ δεν λείπουν οι αντιφάσεις, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το καθεστώς της Ιερουσαλήμ. Από τη μια αναγορεύεται ως «αδιαίρετη πρωτεύουσα του Ισραήλ», από την άλλη δεν αποκλείεται το να δημιουργηθεί η πρωτεύουσα της Παλαιστίνης σε κάποιες απομακρυσμένες συνοικίες του βορειοανατολικού τομέα της πόλης (Καφρ Ακάμπ, ανατολικό Σουαφάτ και Αμπου Ντις), που θα ονομαστεί «Αλ Κουντς» (όπως λέγεται στα αραβικά η Ιερουσαλήμ). Επιπλέον, ενώ η Ιερουσαλήμ θεωρείται «αδιαίρετη», διαιωνίζεται η ύπαρξη του τείχους, ως «φυσικού τείχους ασφαλείας» που θα παραμείνει στη θέση του, «εξυπηρετώντας το σκοπό συνόρων μεταξύ της πρωτεύουσας δύο κρατών». Επίσης προβλέπεται να διατηρηθεί ο έλεγχος των ιερών τόπων από την Ιορδανία.

Οσον αφορά το ζήτημα των χιλιάδων Παλαιστίνιων πολιτικών κρατουμένων ή φυλακισμένων στο πλαίσιο της αυθαίρετης «διοικητικής κράτησης», προβλέπονται η απελευθέρωσή τους και η άμεση χορήγηση του δικαιώματος Παλαιστίνιου πολίτη μετά από την υπογραφή ισραηλινο-παλαιστινιακής ειρηνευτικής συμφωνίας, εκτός κι αν έχουν διαπράξει φόνο ή έχουν κάνει απόπειρα ανθρωποκτονίας ή συνωμοσία για φόνο.

Τα οικονομικά κίνητρα για όλα αυτά είναι πολλά. Προβλέπονται, υπό προϋποθέσεις, 50 δισ. δολάρια που θα παράσχουν διεθνείς δωρητές και κυρίως πλούσιες μοναρχίες του Κόλπου στο νεοσύστατο κράτος της Παλαιστίνης. Δίνονται υποσχέσεις για σύγχρονα έργα υποδομών κάθε είδους, με έμφαση σε νέους οδικούς άξονες, τούνελ, γέφυρες, ζώνες ελεύθερου εμπορίου στα σύνορα με την Ιορδανία, δυνατότητα παλαιστινιακού τουριστικού θέρετρου βόρεια της Νεκράς Θάλασσας, δίχως εντούτοις να διακυβεύεται ούτε εκεί η ισραηλινή κυριαρχία.

Επίσης προβλέπεται «πρόσβαση» στα λιμάνια Ασντόντ και Χάιφα από τους Παλαιστίνιους, με δυνατότητα να ορίζουν και να εισπράττουν οι ίδιοι τους δασμούς σε εισαγόμενα είδη. Μία πενταετία μετά την υπογραφή ειρηνευτικής συμφωνίας, προβλέπεται η δημιουργία λιμανιού στη Γάζα και διεθνούς αεροδρομίου Παλαιστίνης, για την ασφάλεια των οποίων το Ισραήλ θα έχει αποκλειστική δικαιοδοσία. Προβλέπονται επίσης χρήση του λιμανιού της Ακαμπα στην Ιορδανία, δίχως και εκεί να αμφισβητούνται τα ιορδανικά κυριαρχικά δικαιώματα, αλλά και η δημιουργία μίας «ζώνης ελεύθερου εμπορίου» για Παλαιστίνιους στο έδαφος της Ιορδανίας.

Τέλος, προβλέπεται μελλοντικά η σύναψη συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Παλαιστίνης και ΗΠΑ.

Ενδιαφέρον πάντως είχε χτες η νεότερη αντίδραση της ισραηλινής υπηρεσιακής κυβέρνησης, εκπρόσωπος της οποίας ανακάλεσε προχτεσινοβραδινή ανακοίνωση για προσάρτηση της Κοιλάδας του Ιορδάνη μετά από υπουργικό συμβούλιο την ερχόμενη Κυριακή, επικαλούμενος «τεχνικές δυσκολίες».

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου, που ήταν παρών στην παρουσίαση του σχεδίου Τραμπ στην Ουάσιγκτον και αναμένεται να καθίσει στο εδώλιο του κατηγορουμένου, καθώς διώκεται για τρεις υποθέσεις διαφθοράς από τον γενικό εισαγγελέα, προτίμησε χτες να μεταβεί στη Μόσχα. Εκεί πέτυχε την απελευθέρωση από τη φυλακή της 26χρονης Αμερικανοϊσραηλινής Ναάμα Ισαχάρ, που είχε καταδικαστεί τον Απρίλη για κατοχή ινδικής κάνναβης και η υπόθεσή της έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις στο Ισραήλ. Την επόμενη βδομάδα ο Νετανιάχου επέλεξε, εν μέσω προεκλογικής εκστρατείας, να επισκεφτεί την Ουγκάντα...