-- Με αφορμή την κρίση, βρίσκεται σταθερά στο προσκήνιο η πρόταση για «Πράσινο New Deal». Μπορεί η «επανεκκίνηση» της παγκόσμιας οικονομίας προς μια τέτοια κατεύθυνση να διασφαλίσει καλύτερους όρους δουλειάς και ζωής για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα;

-- Ο σχεδιασμός για το «Πράσινο New Deal» (κατά τα πρότυπα του «New Deal» που έγινε στις ΗΠΑ για την αντιμετώπιση της λεγόμενης «Μεγάλης Υφεσης» το 1929) προβλέπει τη μεγάλη κρατική παρέμβαση σε δύο βασικές κατευθύνσεις:

Αφενός για τη διαμόρφωση κινήτρων, με τη χρηματοδότηση νέων επενδύσεων στους τομείς της Ενέργειας, των Μεταφορών και των Συγκοινωνιών, της Μεταποίησης και του αγροτικού τομέα, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της διάχυσης της ψηφιακής οικονομίας, και αφετέρου για την ελεγχόμενη απαξίωση κεφαλαίου (π.χ. κλείσιμο λιγνιτικών σταθμών, απόσυρση συμβατικών αυτοκινήτων, αλλαγή ενεργειακών δικτύων).

Πρόκειται για μια γιγαντιαία κρατική παρέμβαση στήριξης της κερδοφορίας του κεφαλαίου, στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.

Θυμίζουμε ότι η πρόταση για ένα «Πράσινο New Deal» κατατέθηκε αρχικά το 2019 ως ψήφισμα στο Κογκρέσο των ΗΠΑ από την «αριστερή πτέρυγα» των Δημοκρατικών και ενσωματώθηκε στην προεκλογική καμπάνια του Μπέρνι Σάντερς. Παράλληλα προωθήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η «Νέα Πράσινη Συμφωνία», πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, ώστε να διαμορφωθεί μια προσωρινή κερδοφόρα διέξοδος επενδύσεων για το υπερσυσσωρευμένο κεφάλαιο που διογκώνεται.

Βέβαια, δεν είναι η πρώτη φορά που στην ΕΕ και στην Ελλάδα ένας τέτοιος σχεδιασμός προβάλλεται ως «φλέβα χρυσού» και ως το «απόλυτο φαβορί», που αν στηριχτεί από όλους - κράτη, επιχειρηματικούς ομίλους και κυρίως από το λαό - θα μοιράσει μόνο κέρδη από την προσδοκώμενη ανάπτυξη.

Πόσες φορές δεν πέταξαν την ίδια μπανανόφλουδα στο λαό, ζητώντας του να βάλει στην άκρη τα δικαιώματα και τις διεκδικήσεις του, να κλείσει τα μάτια στην προκλητική στήριξη του κεφαλαίου, άλλοτε για να γίνει η Ελλάδα «μεταφορικός κόμβος», άλλοτε για να αναπτυχθεί η «ατμομηχανή» του Τουρισμού, άλλοτε για να «εκσυγχρονιστεί» η οικονομία και πάει λέγοντας;

Ο νέος παράδεισος της «πράσινης ανάπτυξης» που υπόσχονται, όμως, περιλαμβάνει το πανάκριβο ηλεκτρικό ρεύμα, τις ελαστικές εργασιακές σχέσεις, τη φθηνή εργατική δύναμη, τα νέα βάρη στα λαϊκά νοικοκυριά για την αγορά «πράσινων» αυτοκινήτων και συσκευών, την εκτίναξη των απολύσεων σε μια σειρά κλάδων και την αύξηση της ανεργίας. Περιλαμβάνει τους «πράσινους» έμμεσους φόρους και τη γενικότερη αφαίμαξη του λαού, για να στηρίξει το κράτος τις νέες «πράσινες» επενδύσεις των ομίλων.

Το υποκριτικό ενδιαφέρον των αστικών κυβερνήσεων για το περιβάλλον αποκαλύπτει και το γεγονός ότι με γνώμονα την καπιταλιστική κερδοφορία, επιτρέπεται ο υπερκορεσμός ορισμένων περιοχών από γιγαντιαία αιολικά πάρκα που δημιουργούν κινδύνους για τα δάση, τα υπόγεια και τα επιφανειακά ύδατα, ενώ από την άλλη δεν διασφαλίζονται η επαρκής χρηματοδότηση της αντιπλημμυρικής και αντισεισμικής προστασίας και ο περιορισμός της βιομηχανικής ρύπανσης.

Στην πραγματικότητα πρόκειται για διαφορετικό τρόπο «σφαγής» της εργατικής τάξης, του λαού, για να διαμορφωθούν κίνητρα και δυνατότητες για νέες μεγάλες κερδοφόρες καπιταλιστικές επενδύσεις, στο όνομα της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Παράλληλα, οι μεγάλες διαφορές κρατικής παρέμβασης μεταξύ των αστικών κυβερνήσεων οξύνουν την ανισομετρία και τον ανταγωνισμό μέσα σε κάθε ιμπεριαλιστική συμμαχία και ανάμεσα στις συμμαχίες.

Η υλοποίηση των σχεδίων μετάβασης στην ψηφιακή και στην «πράσινη» οικονομία συνοδεύεται από την εκτίναξη της κερδοφορίας και της ισχύος τεχνολογικών κολοσσών (π.χ. «Microsoft», «Amazon», «Google»), σε αντίθεση με τη μεγάλη υποχώρηση ενεργειακών ομίλων, ομίλων αεροπορικών μεταφορών και άλλων κλάδων.

Η υλοποίηση του «Πράσινου New Deal» σε συνδυασμό με την επίδραση της κρίσης θα ενισχύσει την τάση συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου, την αύξηση του μεριδίου των μονοπωλιακών ομίλων στο σύνολο της οικονομίας, με μεγάλους ωφελημένους τους ομίλους της ψηφιακής και της «πράσινης» οικονομίας, που παίρνουν τη μερίδα του λέοντος από τα ευρωπαϊκά κονδύλια στήριξης των επενδύσεων.