Την υψηλή προτεραιότητα που έχουν για ΗΠΑ και ΝΑΤΟ η Ανατολική Ευρώπη και η περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, στον γεωπολιτικό ανταγωνισμό κυρίως με τη Ρωσία, σηματοδοτεί η περιοδεία του Αμερικανού υπουργού Αμυνας, Λ. Οστιν, σε Γεωργία, Ουκρανία, Ρουμανία, η οποία συνοδεύτηκε με αμυντικές συμφωνίες και διαβεβαιώσεις πως η πόρτα του ΝΑΤΟ παραμένει ανοιχτή.

Η επίσκεψη Οστιν γίνεται σε μια περίοδο που επιδεινώνονται οι σχέσεις της Ρωσίας με το ΝΑΤΟ (βλέπε απελάσεις Ρώσων διπλωματών και απάντηση με κλείσιμο της ΝΑΤΟικής αποστολής σε Μόσχα και Βρυξέλλες), έχουν προηγηθεί διάφορα επεισόδια μεταξύ ρωσικών και ΝΑΤΟικών στρατιωτικών δυνάμεων στη Μαύρη Θάλασσα, εντείνεται η ΝΑΤΟική και αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην Ανατολική Ευρώπη.

Στη Γεωργία ο Λ. Οστιν υπέγραψε τη Δευτέρα μια νέα «συμφωνία ασφαλείας» με τον Γεωργιανό ομόλογό του, ενισχύοντας την προσπάθεια των ΗΠΑ να εκπαιδεύσουν «συμμαχικά στρατεύματα» απέναντι στις «απειλές από τη Ρωσία».

«Οι ΗΠΑ καταδικάζουν τη συνεχιζόμενη ρωσική κατοχή στη Γεωργία (σ.σ. Νότια Οσετία και Αμπχαζία) και τις προσπάθειές της να επεκτείνει την επιρροή της στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας μέσω στρατιωτικού εξαναγκασμού και κακοηθών δραστηριοτήτων», δήλωσε ο Οστιν, προσθέτοντας πως «αυτή είναι μια σημαντική περιοχή και η ασφάλεια και η σταθερότητά της είναι ζωτικής σημασίας για την πλήρη υλοποίηση του οράματος που μοιραζόμαστε για μια Ευρώπη ως σύνολο, ελεύθερη και ειρηνική».

Από την πλευρά του, ο Γεωργιανός υπουργός Αμυνας, J. Burchuladze, επισήμανε ότι η σχέση με τις ΗΠΑ «δεν ήταν ποτέ τόσο ισχυρή και πολύπλευρη».

Η συμφωνία - «Πρωτοβουλία Γεωργία για την Αμυνα και την Αποτροπή» - προβλέπεται να βασιστεί σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που ξεκίνησε το 2018 και επικεντρώνεται στη «βελτίωση των αμυντικών θεσμών» της Γεωργίας και στην «προώθηση της διαλειτουργικότητας με το ΝΑΤΟ». Ωστόσο, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Washington Post», προς το παρόν, δεν φαίνεται ότι οι ΗΠΑ θα διαθέσουν σημαντικά περισσότερο προσωπικό ή όπλα για να υποστηρίξουν τη συμφωνία, ενώ αναμένουν η συνεργασία να διαρκέσει περίπου 6 χρόνια. Ενώ το πρόγραμμα επικεντρώνεται τυπικά κυρίως στην εδαφική άμυνα της Γεωργίας, θα μπορούσε να εξελιχθεί για να αντιμετωπίσει μια λεγόμενη «υβριδική απειλή» από τη Ρωσία, π.χ. στον τομέα της κυβερνοασφάλειας.

Από την Ουκρανία ο Λ. Οστιν κάλεσε τη Ρωσία «να τερματίσει την κατοχή της Κριμαίας, να σταματήσει τη διαιώνιση του πολέμου στην Ανατολική Ουκρανία, τις αποσταθεροποιητικές της δραστηριότητες στη Μαύρη Θάλασσα και κατά μήκος των συνόρων της Ουκρανίας». Επίσης, ο Αμερικανός υπουργός δεσμεύτηκε οι ΗΠΑ να συνεχίσουν να κάνουν ό,τι μπορούν «για να υποστηρίξουμε την Ουκρανία να αναπτύξει την ικανότητα να αμυνθεί».

Ερωτηθείς για την αντίθεση της Ρωσίας στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, ο Οστιν υποστήριξε ότι η Ουκρανία «έχει δικαίωμα να αποφασίσει τη δική της μελλοντική εξωτερική πολιτική χωρίς καμία εξωτερική παρέμβαση (...) Καμία τρίτη χώρα δεν έχει βέτο στις αποφάσεις ένταξης στο ΝΑΤΟ».

Νωρίτερα, τη Δευτέρα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, είχε προειδοποιήσει ότι «η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα ήταν το χειρότερο σενάριο». «Αυτό το σενάριο παραβιάζει τις κόκκινες γραμμές των εθνικών συμφερόντων της Ρωσίας» και «θα μπορούσε να αναγκάσει τη Μόσχα να λάβει ενεργά μέτρα για την ασφάλειά της», πρόσθεσε.

Σχολιάζοντας δε τις επιδιώξεις της ΕΕ για «κυριαρχία» και «αυτονομία» στην Αμυνα, ο Πεσκόφ δήλωσε ότι «οι Ευρωπαίοι χρειάζονται τον δικό τους στρατό». Επισήμανε δε ότι προς το παρόν «δεν είναι σαφές εάν οι Αμερικανοί θα παραμείνουν στην Ευρώπη και θα συνεχίσουν να υπερασπίζονται τους Ευρωπαίους ενάντια σε αυτούς τους "φρικτούς Ρώσους"».

«Θέλουμε να ακουστούμε: Δεν απειλούμε κανέναν, δεν είμαστε πηγή κινδύνου, είμαστε μια πολύ μεγάλη και πολύ ισχυρή χώρα που αναζητά εταίρους», συνέχισε ο Πεσκόφ, καθώς η ΕΕ αναζητά «ειδικό διάλογο» με τη Ρωσία σε μια σειρά από μέτωπα.