Με ένταση των μαχών και των πυραυλικών χτυπημάτων σε ουκρανικές πόλεις - κυρίως σε Κίεβο, Μαριούπολη, Χάρκοβο - συνεχίζεται η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ενώ επίσης υπήρξαν αναφορές για ρωσικά χτυπήματα χτες βράδυ σε δύο περιοχές περιφερειακά της Οδησσού και 14 ρωσικά πλοία πλησίαζαν στο στρατηγικό λιμάνι, όπου μέχρι στιγμής δεν είχαν σημειωθεί επιθέσεις.

Σε ένα τέτοιο φόντο πολεμικής κλιμάκωσης, Ρωσία και Ουκρανία αναφέρουν ότι οι συνεχιζόμενες μεταξύ τους διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε «κρίσιμο σημείο».

Την ίδια στιγμή, τα κράτη του ΝΑΤΟ βρίσκονται σε πολεμική ετοιμότητα, οι ΝΑΤΟικές δυνάμεις και εξοπλισμοί στην Ανατολική Ευρώπη ενισχύονται συνεχώς, ενώ και η Λευκορωσία αναφέρει «απόπειρες να παρασυρθεί» σε μια εμπλοκή στη σύγκρουση στην Ουκρανία.

«Το ΝΑΤΟ παρακολουθεί πολύ στενά τον εναέριο χώρο της Ουκρανίας και τις συνοριακές περιοχές», μετά τα ρωσικά πυραυλικά χτυπήματα σε στρατιωτική βάση στη δυτική Ουκρανία μόλις 20 χλμ. από τα σύνορα της Πολωνίας, επισήμανε χτες ο γγ της λυκοσυμμαχίας, Γ. Στόλτενμπεργκ, προειδοποιώντας ότι υπάρχει «πάντα κίνδυνος για επεισόδια και ατυχήματα», όταν διεξάγονται μάχες κοντά στα σύνορα του ΝΑΤΟ.

Ο ίδιος ανέφερε ότι «η ολοκληρωμένη αεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα του ΝΑΤΟ παρακολούθησε τη διαδρομή πτήσης ενός αντικειμένου που εισήλθε στον ρουμανικό εναέριο χώρο την Κυριακή», ενώ «σε απάντηση, ένα ρουμανικό μαχητικό αεροσκάφος αναπτύχθηκε αμέσως για να διερευνήσει, και οι ρουμανικές αρχές και το ΝΑΤΟ εξετάζουν αυτό το περιστατικό».

Επιχειρώντας δε να διαψεύσει τις καταγγελίες της Μόσχας - αλλά και του Πεκίνου - για τα αμερικανικά εργαστήρια βιολογικού πολέμου στην Ουκρανία, ο Στόλτενμπεργκ ανέφερε ότι η Ρωσία προχωράει σε «παράλογους ισχυρισμούς για βιολογικά και χημικά όπλα στην Ουκρανία. Αυτό είναι απλώς άλλο ένα ψέμα. Ανησυχούμε ότι η Μόσχα θα μπορούσε να πραγματοποιήσει μια επιχείρηση παραπλάνησης που ενδεχομένως περιλαμβάνει χημικά όπλα».

Xτες, εξάλλου, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν - που αναμένεται στις Βρυξέλλες για την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ και τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 24 Μάρτη - υπέγραψε το διακομματικό νομοσχέδιο για «στρατιωτική και ανθρωπιστική βοήθεια» στην Ουκρανία, ύψους 13,6 δισ. δολαρίων. Στην πραγματικότητα, το νέο πακέτο καταμερίζεται σε 4 δισ. «ανθρωπιστικής βοήθειας» για τους Ουκρανούς πρόσφυγες και σε περίπου 10 δισ. δολάρια για τη χρηματοδότηση της παραπέρα ενίσχυσης της στρατιωτικής παρουσίας και των εξοπλισμών των ΗΠΑ στην Ανατολική Ευρώπη, όπως και για την αποστολή πρόσθετων όπλων στην Ουκρανία.

Ο υπουργός Aμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Οστιν, ξεκινάει περιοδεία στην Ευρώπη. Θα παραστεί σήμερα στην έκτακτη υπουργική σύνοδο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες και στη συνέχεια θα επισκεφθεί τη Σλοβακία και τη Βουλγαρία.

Στη Σλοβακία θα τεθεί και το ενδεχόμενο αποστολής του συστήματος αεράμυνας «S-300» της χώρας στην Ουκρανία. «Πρέπει να συνειδητοποιηθεί ξεκάθαρα ότι η ασφάλεια του εδαφικού χώρου είναι υψίστης σημασίας. Δεν μπορείς να παραδώσεις οποιονδήποτε εξοπλισμό εάν δεν έχεις εξασφαλίσει τη δική σου άμυνα», είπε ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Εντ. Χέγκερ.

Στη Σλοβακία άρχισαν να αναπτύσσονται 2.100 στρατιώτες του ΝΑΤΟ, αλλά και το πυραυλικό σύστημα αεράμυνας «Patriot» και ραντάρ «Sentinel». Σε πρώτη φάση θα αναπτυχθεί μια μονάδα της «Ενισχυμένης Προωθημένης Παρουσίας», αποτελούμενη από περίπου 1.200 άνδρες από Τσεχία, Γερμανία, Ολλανδία, ΗΠΑ, Πολωνία και Σλοβενία. Χτες το σλοβακικό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη ΝΑΤΟική ανάπτυξη.

Πύραυλοι «Patriot» αναπτύχθηκαν πρόσφατα και στην Πολωνία, την ώρα που η Ρωσία είχε θέση ως όρο να μην αναπτυχθεί «αντιπυραυλική ασπίδα» των ΗΠΑ στην Ανατολική Ευρώπη.

Στο μεταξύ, η Σλοβακία κατηγόρησε πρώην αξιωματικό στρατιωτικής ακαδημίας και έναν ακόμα άνδρα για κατασκοπεία για λογαριασμό της Ρωσίας. Προχτές είχε προηγηθεί η απέλαση τριών Ρώσων διπλωματών.

Στην Ιταλία εγκύκλιος του Γενικού Επιτελείου Στρατού, με ημερομηνία 9 Μάρτη, τονίζει την ανάγκη «πλήρους επιχειρησιακής ετοιμότητας των διαφόρων δυνάμεων» και επιβεβαίωσης της αποτελεσματικής λειτουργίας όλων των οπλικών συστημάτων, ελικοπτέρων και μέσων του πυροβολικού, με αναφορά «στις εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο» και σε «γνωστά πρόσφατα συμβάντα», σύμφωνα με την εφημερίδα «La Repubblica».

Μέσα στο ευρύτερο πολεμικό κλίμα του οξυμένου ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, ο επικεφαλής της Roscosmos προειδοποίησε πως ο προγραμματισμένος ρωσικός διαστημικός σταθμός «θα αποκτήσει στρατιωτική εστίαση εάν συνεχιστεί η εχθρότητα προς τη Ρωσία».

Σε αυτό το φόντο, διαβιβάζοντας μήνυμα υποστήριξης της ΕΕ «στην κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας» και παρουσιάζοντας ένα ευρύ πακέτο βοήθειας στο ουκρανικό κράτος, οι πρωθυπουργοί της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Σλοβενίας, Μ. Μοραβιέτσκι, Π. Φιάλα, Γ. Γιάνσα, αντίστοιχα, μετέβησαν χτες στο Κίεβο, όπου συνάντησαν τον Ουκρανό Πρόεδρο, Β. Ζελένσκι, και τον πρωθυπουργό, Ντ. Σμιγκάλ.

Το ταξίδι των πρωθυπουργών στο Κίεβο, που έγινε με τρένο, συμφωνήθηκε στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βερσαλλίες, την περασμένη βδομάδα.

Στο Λονδίνο ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπ. Τζόνσον, υποδέχτηκε τους ηγέτες της Κοινής Εκστρατευτικής Δύναμης (JEF), ενός βορειοευρωπαϊκού «αμυντικού σχήματος», όπου συμμετέχουν Δανία, Φινλανδία, Εσθονία, Ισλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Ολλανδία, Σουηδία και Νορβηγία. Πολλά από τα κράτη αυτά συνορεύουν με τη Ρωσία και επιπλέον συμμετέχουν μαζί με τη Ρωσία στο Αρκτικό Συμβούλιο.

Εκτός από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι ηγέτες της JEF συζήτησαν για τη «μακροπρόθεσμη ενεργειακή ασφάλεια» και πώς μπορούν να συμμετάσχουν στη μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Στην ατζέντα βρισκόταν εξάλλου ένα ενισχυμένο πρόγραμμα στρατιωτικών ασκήσεων και δραστηριοτήτων της JEF σε Απω Βορρά, Βόρειο Ατλαντικό και Βαλτική Θάλασσα.

«Είμαστε όλοι στόχοι της Ρωσίας και όλα θα είναι εναντίον της Ευρώπης εάν η Ουκρανία δεν αντέξει, άρα σας ζητώ να βοηθήσετε τον εαυτό σας, βοηθώντας εμάς», δήλωσε ο Ουκρανός Πρόεδρος, μιλώντας στους ηγέτες της JEF μέσω τηλεδιάσκεψης, ενώ ζήτησε περισσότερο εξοπλισμό: «Γνωρίζετε το είδος του οπλισμού που χρειαζόμαστε (...) Χωρίς τη στήριξή σας θα είναι πολύ δύσκολο, είμαι πολύ ευγνώμων, αλλά χρειαζόμαστε περισσότερα...».

«Πρέπει να παραδεχτούμε» ότι η Ουκρανία δεν θα μπορέσει να προσχωρήσει στο ΝΑΤΟ, δήλωσε ο Β. Ζελένσκι, την ώρα που βρίσκονταν σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις Ρωσίας - Ουκρανίας.

«Ακούγαμε επί χρόνια ότι οι πόρτες ήταν ανοιχτές, όμως ακούσαμε επίσης ότι δεν θα μπορούσαμε να ενταχθούμε. Αυτή είναι η αλήθεια και πρέπει να την παραδεχτούμε», είπε ο Ουκρανός Πρόεδρος, μιλώντας στους ηγέτες της JEF. «Είμαι ικανοποιημένος που ο λαός μας αρχίζει να το κατανοεί και να μην υπολογίζει παρά μόνο στις δικές του δυνάμεις», πρόσθεσε.

Ο Ζελένσκι επανέλαβε την απογοήτευσή του επειδή το ΝΑΤΟ - που όπως ισχυρίστηκε «μοιάζει υπνωτισμένο από τη ρωσική επίθεση» - αρνείται να δημιουργήσει ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία. «Ακούμε επιχειρήματα όπως ότι μπορεί να ξεσπάσει Γ' Παγκόσμιος Πόλεμος εάν το ΝΑΤΟ κλείσει τον ουρανό για τα ρωσικά αεροσκάφη. Γι' αυτό δεν δημιουργήθηκε η ανθρωπιστική ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία και γι' αυτό οι Ρώσοι μπορούν να βομβαρδίζουν πόλεις και να σκοτώνουν ανθρώπους, να ανατινάζουν νοσοκομεία και σχολεία», είπε.

«Αν δεν μπορούμε να μπούμε μέσω των ανοιχτών θυρών, τότε πρέπει να συνεργαστούμε με τις ενώσεις με τις οποίες μπορούμε, οι οποίες θα μας βοηθήσουν, θα μας προστατεύσουν έχοντας ξεχωριστές εγγυήσεις ασφαλείας», είπε σε άλλο μήνυμά του ο Ζελένσκι.

Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να μην υποστηρίζουν μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία ή τον εφοδιασμό της ουκρανικής Πολεμικής Αεροπορίας με νέα μαχητικά αεροσκάφη, δήλωσε χτες η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκι.

Πάντως, ο ηγέτης των Ρεπουμπλικάνων στη Γερουσία, Μιτς Μακ Κόνελ, ισχυρίστηκε ότι η ιδέα της ενίσχυσης της Ουκρανίας με μεταφορά μαχητικών αεροσκαφών από την Πολωνία παραμένει υπό συζήτηση.

Επίσης, ηγετικά στελέχη των Ρεπουμπλικάνων στο Κογκρέσο, με κοινή επιστολή τους προς την κυβέρνηση Μπάιντεν, ζητούν από τον Λευκό Οίκο να διασφαλίσει την παροχή στην Ουκρανία πολεμικών αεροπλάνων και συστημάτων αεράμυνας σοβιετικής και ρωσικής κατασκευής που βρίσκονται σε χώρες του ΝΑΤΟ. Χωρίς να κατονομάζονται συγκεκριμένα, με τα παραπάνω «φωτογραφίζονται» τα αεροπλάνα «MIG-29» και το πυραυλικό σύστημα «S-300».

Συγκρατημένα αισιόδοξη εμφανίστηκε χτες η ουκρανική πλευρά μετά τις διαπραγματεύσεις με τους εκπροσώπους της Ρωσίας. Ο σύμβουλος της ουκρανικής προεδρίας και διαπραγματευτής Μ. Ποντολιάκ, αφού ανακοίνωσε ότι οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν αύριο, έκανε λόγο για «μια πολύ δύσκολη και ρευστή διαδικασία». Σημείωσε δε ότι «υπάρχουν θεμελιώδεις αντιφάσεις. Αλλά σίγουρα υπάρχει περιθώριο συμβιβασμού».

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μ. Τσαβούσογλου, μεταβαίνει σήμερα στη Μόσχα και αύριο στο Κίεβο, στο πλαίσιο της μεσολαβητικής προσπάθειας της Τουρκίας για την επίτευξη εκεχειρίας, όπως ανακοίνωσε χτες ο Τούρκος Πρόεδρος. Την προηγούμενη βδομάδα οι ΥΠΕΞ της Ρωσίας, Σ. Λαβρόφ, και της Ουκρανίας, Ντμ. Κουλέμπα, είχαν συνομιλίες στην Αττάλεια, παρουσία του Τούρκου ομολόγου τους.

Υπέρ του διαλόγου με τη Ρωσία τάχθηκε ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμ. Μακρόν, που έχει μιλήσει πάνω από 10 φορές με τον Βλ. Πούτιν από την έναρξη του πολέμου. Ο διάλογος έχει σκοπό να «προετοιμάσει την ειρήνη» όταν τελειώσει ο πόλεμος και «να το συζητήσουμε από εδώ και πέρα», είπε ο Γάλλος Πρόεδρος. «Η Ευρώπη δεν μπορεί να είναι ασφαλής και ειρηνική εάν δεν συνομιλήσει με τη Ρωσία», πρόσθεσε, επιμένοντας ότι δεν είχε «καμία αφέλεια» σχετικά με το θέμα.

Νωρίτερα χτες, σύμβουλος του Ουκρανού Προέδρου εκτίμησε πως «βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι». «Είτε θα συναφθεί ειρηνευτική συμφωνία πολύ γρήγορα, μέσα σε μία ως δύο βδομάδες, με απόσυρση των στρατευμάτων και των πάντων, ή θα γίνει μια προσπάθεια να μαζευτούν μερικοί, π.χ. Σύροι, για τον δεύτερο γύρο» της ρωσικής επίθεσης.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι πιθανό να έχει τελειώσει στις αρχές Μάη, όταν θα εξαντληθούν οι πόροι που διαθέτει η Ρωσία, σύμφωνα με τον ίδιο, αλλά και αφού υπογραφτεί ειρηνευτική συμφωνία, είναι πιθανό να συνεχιστούν εχθροπραξίες σε μικρότερη κλίμακα για άλλον έναν χρόνο, είπε.

Η Ρωσία διέκοψε χτες τυπικά τη συμμετοχή της στο Συμβούλιο της Ευρώπης για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προβλέποντας την πιθανή αποπομπή της. Σύμφωνα με την επιστολή του Σ. Λαβρόφ, η ευθύνη για τα συντρίμμια του διαλόγου μεταξύ της Ρωσίας και του Συμβουλίου της Ευρώπης «βαρύνει τις χώρες του ΝΑΤΟ, οι οποίες χρησιμοποιούν το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα».

Την ίδια στιγμή που το ΝΑΤΟ προχωράει τη συγκέντρωση μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων και εξοπλισμού στην Ανατολική Ευρώπη, η Λευκορωσία καταγγέλλει «απόπειρες να παρασυρθεί» και να συμμετάσχει στον πόλεμο στην Ουκρανία.

Η Λευκορωσία αναχαίτισε πύραυλο εναντίον της επικράτειάς της πριν από δύο μέρες από την Ουκρανία, δήλωσε χτες ο Πρόεδρος Αλ. Λουκασένκο, αλλά θα αντισταθεί στις απόπειρες να παρασυρθεί σε έναν πόλεμο πέρα από τα σύνορα της χώρας, μετέδωσε το λευκορωσικό πρακτορείο ειδήσεων «Belta».

«Σας προειδοποίησα ότι θα μας ωθήσουν σε αυτήν την επιχείρηση, σε αυτόν τον πόλεμο», είπε ο Λουκασένκο σε Λευκορώσους στρατιώτες - χωρίς να διευκρινίσει πώς η Ουκρανία θα ωφεληθεί από μια συμμετοχή της Λευκορωσίας στον πόλεμο - ενώ νωρίτερα η ουκρανική πλευρά είχε ισχυριστεί πως οι ρωσικές δυνάμεις εξαπέλυσαν την Παρασκευή αεροπορικές επιθέσεις στη Λευκορωσία από την Ουκρανία για να προκαλέσουν την εμπλοκή της.

«Δεν έχουμε τίποτα να κάνουμε εκεί και δεν έχουμε προσκληθεί», είπε ο Λουκασένκο, τονίζοντας πως «δεν πρόκειται να εμπλακούμε στην επιχείρηση που διεξάγει η Ρωσία στην Ουκρανία».

Σύμφωνα με τον ίδιο, ο πύραυλος αναχαιτίστηκε με τη ρωσική βοήθεια πάνω από την περιοχή Πρίπιατ, κοντά στα ουκρανικά σύνορα. «Αν απαντήσουμε, θα απαντήσουμε καταλλήλως, ώστε να το αισθανθούν όλοι. Προς το παρόν, το ανεχόμαστε», ανέφερε.

Χτες, ουκρανικές αρχές εξέδωσαν προειδοποίηση για αεροπορικές επιθέσεις σε ολόκληρη τη χώρα, καλώντας όλους τους κατοίκους να μεταβούν στα καταφύγια, καθώς οι μάχες εντάθηκαν σε πολλές περιοχές.

Στο Κίεβο η δημοτική αρχή επέβαλε απαγόρευση κυκλοφορίας από χτες το βράδυ για 36 ώρες, λόγω των «επικίνδυνων και δύσκολων στιγμών», καθώς εντείνονται τα ρωσικά χτυπήματα γύρω από την πρωτεύουσα.

Το αεροδρόμιο της πόλης Ντνίπρο, μιας βιομηχανικής πόλης 1 εκατομμυρίου κατοίκων στην ανατολική Ουκρανία, υπέστη «μαζικές καταστροφές» έπειτα από τον βομβαρδισμό του από τις ρωσικές δυνάμεις.

Στη Μαριούπολη ξεκίνησε ο απεγκλωβισμός ορισμένων κατοίκων με αυτοκίνητα και λεωφορεία. Χτες αναχώρησαν περίπου 2.000 οχήματα. Στο μεταξύ, ο Ουκρανός στρατιωτικός διοικητής, Π. Κιριλένκο, δήλωσε ότι ο ρωσικός στρατός έχει συλλάβει ως ομήρους γιατρούς και ασθενείς του Περιφερειακού Νοσοκομείου Εντατικής Θεραπείας στη Μαριούπολη.

Νωρίτερα οι φιλορώσοι αυτονομιστές στην περιοχή του Ντονέτσκ κατήγγειλαν πως 17 παιδιά έχουν απαχθεί από ουκρανικά εθνικιστικά τάγματα. Οι γονείς τους απαιτούν να γυρίσουν στα σπίτια τους - σε χωριά που πλέον ελέγχονται από τις φιλορωσικές δυνάμεις - ωστόσο ενημερώθηκαν πως θα απομακρυνθούν προς άγνωστη κατεύθυνση.

Οι ρωσικές δυνάμεις έθεσαν πλήρως υπό τον έλεγχό τους όλο το έδαφος της περιφέρειας της Χερσώνας, στη νότια Ουκρανία, δήλωσε το ρωσικό υπουργείο Αμυνας.

Πάντως η Ρωσία φέρεται να πρότεινε ψήφισμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ που ζητά κατάπαυση του πυρός για την απομάκρυνση όλων των αμάχων, μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.

Γαλλία και Γερμανία εκδήλωσαν την πρόθεσή τους να θέσουν υπό την προστασία τους την δημοσιογράφο Μ. Οβσιάνικοβα, η οποία εμφανίστηκε τη Δευτέρα, κατά τη διάρκεια του δελτίου στο Κανάλι 1 στη Ρωσία πίσω από την τηλεπαρουσιάστρια, κρατώντας ένα πλακάτ που έγραφε «Οχι στον πόλεμο. Μην πιστεύετε την προπαγάνδα. Εδώ, σας λένε ψέματα». Η Οβσιάνικοβα κατηγορήθηκε για «παράνομη διαδήλωση», παρουσιάστηκε χτες σε δικαστήριο και της επιβλήθηκε χρηματικό πρόστιμο αντίστοιχο με περίπου 250 ευρώ.