Στην ακύρωση των αμυντικών συμφωνιών με τη Γαλλία και χώρες της ΕΕ προχώρησε προχτές η στρατιωτική κυβέρνηση του Μάλι, θεωρώντας τις συνυπεύθυνες για την έξαρση της δράσης τζιχαντιστών στη χώρα εδώ και περίπου μια δεκαετία.

Η κυβέρνηση του συνταγματάρχη Αμπντουλαγί Μαϊγκά πραγματοποίησε την απειλή που είχε εκτοξεύσει πριν μήνες μετά την άνοδό του στην εξουσία τον Αύγουστο του 2020, ανακοινώνοντας ότι «αποκηρύσσει» τις συμφωνίες για το καθεστώς των δυνάμεων (Status of Forces Agreements, SOFA), που όριζαν το νομικό πλαίσιο της παρουσίας της γαλλικής δύναμης «Μπαρχάν» και της ευρωπαϊκής «Τακούμπα» στο Μάλι, καθώς και τη συμφωνία αμυντικής συνεργασίας που Μάλι και Γαλλία συνυπέγραψαν το 2014.

Στην ανακοίνωσή του, που αναγνώστηκε στην κρατική τηλεόραση, ο Μαϊγκά αναφέρθηκε στη «μονομερή» απόφαση της Γαλλίας να αναστείλει τον Ιούνη του 2021 τις κοινές επιχειρήσεις των στρατών των δύο χωρών «χωρίς καμία πρότερη διαβούλευση» με τις μαλινέζικες αρχές, και στις «πολλαπλές παραβιάσεις» του εναέριου χώρου του Μάλι από γαλλικά αεροσκάφη.

Η απόφαση αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή μέσα στους επόμενους έξι μήνες.

Ο Μαϊγκά διευκρίνισε ότι η «αποκήρυξη» της SOFA έχει «άμεση ισχύ». Πρόκειται για τη συμφωνία του 2013 που όριζε το καθεστώς της γαλλικής δύναμης «Σερβάλ», μετέπειτα «Μπαρχάν», και για το συμπληρωματικό πρωτόκολλο του Μάρτη του 2020, το οποίο αφορούσε την αποστολή ειδικών δυνάμεων ευρωπαϊκών κρατών που σχηματίστηκε με γαλλική πρωτοβουλία, την «Τακούμπα».

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, μιλώντας στο ιταλικό κανάλι «Mediaset», διαχώρισε τον ρόλο της ρωσικής ιδιωτικής μισθοφορικής εταιρείας «Βάγκνερ» από το ρωσικό κράτος, με το οποίο όπως υποστήριξε «δεν έχει σχέση», ενώ παράλληλα επιβεβαίωσε ότι η εταιρεία δρα εκτενώς σε Μάλι και Λιβύη, σε «εμπορική βάση». Χαρακτηριστική είναι και η δήλωσή του πως «ο αγαπητός μου συνάδελφος Ζαν - Ιβ Λε Ντριάν (σ.σ. Γάλλος ΥΠΕΞ) και ο Ζοζέπ Μπορέλ (σ.σ. επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας) τον Σεπτέμβριο του 2021 μου είπαν ευθέως ότι η Ρωσία δεν είχε καμία δουλειά στην Αφρική, ούτε με κρατικά ούτε με ιδιωτικά μέσα, γιατί η Αφρική είναι περιοχή ενδιαφέροντος της ΕΕ και της Γαλλίας». Πρόσθεσε δε ότι στη Λιβύη «αυτή η ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία προσκλήθηκε από τις αρχές στο Τομπρούκ, όπου βρίσκεται το κοινοβούλιο».

Το ίδιο διάστημα η αμερικανική ΜΚΟ «Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» κατηγόρησε τη «Βάγκνερ» για εγκλήματα στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία από το 2019, επικαλούμενη «πειστικές αποδείξεις».

Νέα έκκληση σε πλούσιες χώρες να αυξήσουν τις επενδύσεις σε αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής, ώστε να περιοριστούν οι συνέπειες μίας τριπλής - όπως είπε - κρίσης που προκαλεί ο πόλεμος στην Ουκρανία σε επισιτιστική ασφάλεια, Ενέργεια και χρηματοπιστωτικό τομέα, απηύθυνε χτες ο γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, αναχωρώντας από τη Σενεγάλη για τη Νιγηρία, επόμενο σταθμό της περιοδείας του στην Αφρική.

Επιπλέον, ο Γκουτέρες ζήτησε από τις στρατιωτικές κυβερνήσεις σε Μάλι, Γουινέα και Μπουρκίνα Φάσο να επιταχύνουν τις προσπάθειες για την αποκατάσταση της εξουσίας σε πολιτικές κυβερνήσεις και διαβεβαίωσε πως θα κάνει ό,τι μπορεί για να αποτρέψει μία επισιτιστική κρίση στην Αφρική. Στη Νιγηρία ξεκίνησε διήμερη επίσκεψη, συναντώντας τον Πρόεδρο της χώρας Μουχαμάντου Μπουχάρι.

Πρώτος σταθμός της περιοδείας του Γκουτέρες ήταν ο Νίγηρας.