Σε εξέλιξη βρίσκονται τα μακρόχρονα παζάρια με τη μεσολάβηση της ΕΕ και επίκεντρο το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, παρά την πρόσφατη δήλωση του Αμερικανού Προέδρου, Τζο Μπάιντεν, ότι σχετική διεθνής συμφωνία του 2015 είναι «νεκρή».

Λίγες ώρες μετά τη δημοσιοποίηση της επίμαχης δήλωσης Μπάιντεν, ακολούθησαν, προχτές, δηλώσεις του επικεφαλής Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, μετά από συνάντηση που είχε σε περιφερειακή σύνοδο στην Ιορδανία με τον Ιρανό ΥΠΕΞ, Αμίρ Αμπντολαχιάν. Ο Μπορέλ τόνισε ιδιαίτερα «τη σημασία διατήρησης ανοικτής επικοινωνίας για την αποκατάσταση της διεθνούς συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα» (γνωστή ως JCPOA), από την οποία αποχώρησαν μονομερώς οι ΗΠΑ το 2018. Επανέλαβε δε «νουθεσίες» στην Τεχεράνη, ζητώντας να σταματήσει «αμέσως» τη στρατιωτική υποστήριξη προς τη Ρωσία και την καταστολή αντικυβερνητικών διαδηλωτών.

Είχε προηγηθεί γραπτή δήλωση του εκπροσώπου της ΕΕ στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, Σίλβιο Γκονζάτο, τη Δευτέρα, με την οποία τόνιζε πως «η διπλωματία και η αποκατάσταση της διεθνούς συμφωνίας JCPOA παραμένουν η καλύτερη λύση» για τη μη διάδοση των πυρηνικών, καταλυτική για την «ασφάλεια όλης της περιοχής».

Σε ένα τέτοιο φόντο, ο πρώην ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Μ. Πομπέο (που φημολογείται πως θέλει να διεκδικήσει το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων στις προεδρικές εκλογές του 2024) συμμετείχε σε συνδιάσκεψη της ιρανικής αντικυβερνητικής οργάνωσης «Μujahideen-e-Khalq», πολλά στελέχη της οποίας έχουν καταφύγει στην Αλβανία με μεθόδευση της κυβέρνησης του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα. Το περασμένο Σάββατο, ο Πομπέο κατηγόρησε την κυβέρνηση Μπάιντεν για τις όποιες συνομιλίες διατηρεί με την ιρανική κυβέρνηση, χαρακτηρίζοντάς την «βάρβαρο και διεφθαρμένο καθεστώς».

Από την άλλη, την Τρίτη, ο εκπρόσωπος Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Ν. Πράις, επιβεβαίωσε ότι εδώ και μήνες δεν είναι στην ατζέντα του υπουργείου η συμφωνία JCPOA, τονίζοντας ότι από τον Σεπτέμβρη οι ΗΠΑ έχουν επικεντρώσει το ενδιαφέρον τους «στην εμβάθυνση της στρατιωτικής εταιρικής σχέσης του Ιράν με τη Ρωσία».

Νωρίτερα, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Αμυνας των ΗΠΑ, Τζον Κίρμπι, αναφερόμενος στη δήλωση Μπάιντεν περί «νεκρής» συμφωνίας, είπε ότι «τα σχόλια του Προέδρου είναι απολύτως σύμφωνα με όσα λέμε για την JCPOA, η οποία δεν αποτελεί προτεραιότητά μας αυτήν τη στιγμή». «Δεν αναμένουμε να επιτευχθεί μια συμφωνία στο εγγύς μέλλον», συνέχισε, χωρίς ωστόσο να επαναλάβει ότι η JCPOA είναι «νεκρή».