Η λεγόμενη «δίκαιη μετάβαση» και η απολιγνιτοποίηση της περιοχής, που τις στήριξαν και δεσμεύονται να τις στηρίξουν όλες οι κυβερνήσεις, στο πλαίσιο της πολιτικής της ΕΕ για την «απελευθέρωση» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, έφεραν έναν οδοστρωτήρα για τις θέσεις εργασίας και τα εργασιακά δικαιώματα. Ομως οι επιπτώσεις δεν σταματούν εκεί. Οι «πράσινες» επενδύσεις των ΑΠΕ, με την άναρχη εγκατάσταση αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων και με όχημα τις παχυλές επιδοτήσεις κρατικού και ευρωενωσιακού χρήματος, είναι πράσινες μόνο στα λόγια, όπως αποδεικνύεται και στη Δυτική Μακεδονία, το ενεργειακό κέντρο της χώρας.

Τα παραπάνω αποτυπώνονται στο οδοιπορικό που πραγματοποίησε ο «Ριζοσπάστης» στην περιοχή την περασμένη Τρίτη. Βρεθήκαμε σε δύο χωριά της Κοζάνης, την Καλαμιά και τη Γαλατινή, οι κάτοικοι των οποίων δίνουν μεγάλο αγώνα απέναντι σε έναν πρωτόγνωρο κίνδυνο: Να κυκλωθούν κυριολεκτικά από γιγάντια φωτοβολταϊκά πάρκα.

Βρεθήκαμε επίσης στη Σιάτιστα, όπου το τοπικό Συντονιστικό Φορέων δίνει και πάλι τη μάχη ενάντια στα «πράσινα» αρπακτικά για την προστασία του όρους Μπούρινος.

Πρώτος σταθμός του οδοιπορικού ήταν η Καλαμιά, εκεί που μόλις φτάσαμε οι κάτοικοι ήταν ήδη συγκεντρωμένοι σε μια πλαγιά πάνω από το μικρό χωριό. Στον δρόμο πριν την πλαγιά, ένα περιπολικό της αστυνομίας συνόδευε δύο εκσκαφείς. Ηταν η πρώτη απόπειρα έναρξης των χωματουργικών εργασιών για την εγκατάσταση ενός γιγάντιου φωτοβολταϊκού πάρκου, έκτασης περίπου 750 στρεμμάτων.

Οπως αναφέρει στον «Ριζοσπάστη» η Αντωνία Κυρατσού - Δαγιόγλου, κάτοικος του χωριού, το πάρκο που σκοπεύει να κατασκευάσει η εταιρεία «Kiefer» θα φτάνει κυριολεκτικά μέχρι τις αυλές των σπιτιών των κατοίκων και θα καλύπτει μια έκταση τριπλάσια του χωριού.

Αλλος κάτοικος του χωριού, ο Αντώνης Τσαλίδης, μας λέει ότι οι κάτοικοι βιώνουν έναν απίστευτο κυνισμό: «Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση έλαβε αποφάσεις κατά παραγγελία των εταιρειών, για να υπάρξει μια βιομηχανική εγκατάσταση δίπλα στις αυλές μας». «Δεν θα υποκύψουμε στους εκφοβισμούς», λέει με τη σειρά του ο Πολύκαρπος Σεμερτζίδης, αναφερόμενος στην παρουσία της αστυνομίας και ανδρών της Ασφάλειας, ενώ ο Χρήστος Κουσίδης τονίζει ότι σε περίπτωση που το έργο προχωρήσει θα είναι η αρχή του τέλους για πολλές ακόμα κοινότητες, που θα τις «καταπιούν» οι άναρχες εγκαταστάσεις ΑΠΕ.

Σε μια συμβολική κίνηση, οι κάτοικοι έχουν στήσει σκηνές στην πλαγιά μαζί με πανό και παραμένουν εκεί, έτοιμοι να εμποδίσουν τις εργασίες κατασκευής του γιγάντιου φωτοβολταϊκού, ενώ έχουν πραγματοποιήσει ήδη κινητοποιήσεις. Ωστόσο καταγγέλλουν ότι γύρω από το ζήτημα και τις κινητοποιήσεις τους υπάρχει μια «ομερτά», από τα κόμματα που διεκδικούν τη διακυβέρνηση, και προφανώς από τα ΜΜΕ. Αναφέρουν μάλιστα με οργή, ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, την περίπτωση βουλευτή που ανήκει σε αστικό κόμμα και ο οποίος είχε ετοιμάσει Ερώτηση στη Βουλή για το ζήτημα, τη συζήτησε με τους κατοίκους αλλά τελικά δεν την κατέθεσε ποτέ. Προφανώς ήταν Ερώτηση που κόπηκε από τα ...αποδυτήρια, αφού το πρόγραμμα των «πράσινων κερδών» δεν επιτρέπει παραφωνίες, ούτε καν για ψηφοθηρικούς λόγους.

Αντίστοιχο αγώνα δίνουν οι κάτοικοι της Γαλατινής, ενός ορεινού χωριού που επίσης σχεδιάζεται να περικυκλωθεί από ένα γιγαντιαίο φωτοβολταϊκό πάρκο 1.000 MW σε μια έκταση 27.000 στρεμμάτων. Για τη σύγκριση, ο ΑΗΣ «Πτολεμαΐδα 5», η πιο σύγχρονη λιγνιτική μονάδα, έχει δυναμικότητα 660 MW.

Οπως λέει στον «Ριζοσπάστη» ο Δημήτρης Λαζόγκας, πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Γαλατινής και μέλος της Επιτροπής Αγώνα, πριν τρία χρόνια οι κάτοικοι έλαβαν την απόφαση να μην μπουν σε διαβουλεύσεις για τα δήθεν «ανταποδοτικά» και να αγωνιστούν: «Ηδη έχουμε 70 ανεμογεννήτριες γύρω από το χωριό. Αν γίνουν τα φωτοβολταϊκά το χωριό θα σβήσει, γιατί θα χαθεί ο βοσκότοπος των κτηνοτρόφων. Η κτηνοτροφία είναι το μόνο που απέμεινε στο χωριό μετά τη γούνα, που έχει σβήσει».

Προσθέτει ότι πρόκειται για έναν πολύ δύσκολο αγώνα. Από τη μία το κράτος με όλες τις κυβερνήσεις τις τελευταίες δεκαετίες έχει στρώσει το έδαφος, αποσπώντας την κυριότητα της γης από τις τοπικές κοινότητες και παράλληλα επιταχύνοντας - με βάση και τις Οδηγίες της ΕΕ - τις διαδικασίες άναρχης εγκατάστασης ΑΠΕ, προσπερνώντας τις αντιδράσεις τοπικών κοινοτήτων, συμβουλίων αλλά και φορέων.

Από την άλλη, παράγοντες της Τοπικής Διοίκησης προσπαθούν να καλλιεργήσουν τον εφησυχασμό. «"Μην ανησυχείτε, ούτε τα μισά δεν θα γίνουν από αυτά που αδειοδοτούνται", μας λένε», αποκαλύπτει ο Δ. Λαζόγκας, συμπληρώνοντας ότι οι κάτοικοι πέρα από τις απόπειρες εφησυχασμού έχουν απέναντί τους αδίστακτους επιχειρηματικούς ομίλους, που πασχίζουν να τους εξαγοράσουν μέσα από διάφορα τερτίπια, ακόμα και με «χορηγίες» σε πανεπιστήμια, όπως έκαναν με το Πανεπιστήμιο Πατρών, παραγγέλνοντας την τοπογραφική αποτύπωση της περιοχής.

Πολύχρονο αγώνα ενάντια σε ένα περιβαλλοντικό έγκλημα που σχεδιάζεται δίνουν επίσης οι κάτοικοι και οι φορείς της Σιάτιστας. Στο όρος Μπούρινος στην περιοχή σχεδιάζεται ένα αιολικό πάρκο 7 ανεμογεννητριών, ύψους 150 μέτρων στην υψηλότερη κορυφή του, στα 1.866 μέτρα.

Πρόκειται για μια περιοχή μοναδικής οικολογικής αξίας, που αναδεικνύεται εδώ και δεκαετίες από τον Ορειβατικό Σύλλογο Σιάτιστας, στη Βοτανική του Συλλογή αλλά και στην έκθεση παλαιοντολογικών ευρημάτων, που διαθέτει μεταξύ άλλων το μοναδικό εύρημα στεγόδοντα της Ευρώπης.

Στην κοιλάδα του Μεσιού Νερού, όπου ενώνονται η αφρικανική και η ευρασιατική τεκτονική πλάκα, βρίσκεται μια περιοχή μοναδικής αξίας για επιστήμονες πολλών τομέων - της βοτανολογίας, της βιολογίας, αλλά και της γεωλογίας - που φιλοξενεί εκατοντάδες είδη φυτών, ορισμένα απ' αυτά ενδημικά.

Οπως λέει στον «Ριζοσπάστη» ο πρόεδρος του Ορειβατικού Συλλόγου, Αθανάσιος Μπούρτσος, η «πράσινη επένδυση» των αιολικών θα αποτελέσει ένα έγκλημα για την περιοχή, που είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 και είναι χαρακτηρισμένη ζώνη ειδικής προστασίας.

Από την πλευρά του ο Μιχάλης Καραμπατζιάς, δημοτικός σύμβουλος Βοΐου με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» και μέλος της Επιτροπής Αγώνα ενάντια στα Αιολικά στον Μπούρινο, τονίζει ότι ο αγώνας των κατοίκων και των φορέων έχει αρχίσει από το 2011, όταν κατάφεραν με τον αγώνα τους να αποτρέψουν ένα έργο 60 ανεμογεννητριών στον Μπούρινο. Η σημαντική παρακαταθήκη αυτού του νικηφόρου αγώνα αποτελεί «φάρο» για τους κατοίκους τόσο της Σιάτιστας όσο και της Γαλατινής και της Καλαμιάς, που συντονίζονται και συνεχίζουν τον αγώνα ενάντια στη δήθεν «πράσινη ανάπτυξη», η οποία για τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων δεν διστάζει να καταστρέψει το περιβάλλον, αλλά και τις ζωές ολόκληρων χωριών και κωμοπόλεων.