Κυριακή 19 Μάη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 7
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ
ΡΩΣΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟ ΛΕΩΦΟΡΕΙΟ «ΜΠΟΥΡΑΝ»
«Στο σφυρί» και κάτω από τα μπάζα...

Το «Μπουράν», λίγες μέρες πριν καταπλακωθεί από την οροφή του κτιρίου 112 του κοσμοδρομίου του Μπαϊκονούρ
Το «Μπουράν», λίγες μέρες πριν καταπλακωθεί από την οροφή του κτιρίου 112 του κοσμοδρομίου του Μπαϊκονούρ
Ηταν Νοέμβρης του 1988, όταν το σοβιετικό Διαστημικό Λεωφορείο «Μπουράν» («Χιονοθύελλα»), προσαρμοσμένο στον πιο ισχυρό πύραυλο του κόσμου, τον επίσης σοβιετικό πύραυλο «Ενέργεια», ξεκινούσε για το πρώτο του μη επανδρωμένο ταξίδι στο κοντινό Διάστημα. Ταξίδι που ολοκλήρωσε με επιτυχία εντελώς αυτόματα, επιστρέφοντας σώο και αβλαβές στην έδρα του: το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ.

Η ΕΣΣΔ, έχοντας κατασκευάσει μια πλειάδα αξιόπιστων πυραύλων, που ακόμα και σήμερα θέτουν δορυφόρους σε τροχιά, έχοντας δοκιμασμένα διαστημόπλοια όπως το «Σογιούζ» και το «Προγκρές» και το σταθμό «Μιρ» σαν μόνιμο διαστημικό επιστημονικό εργαστήριο, είχε αποφασίσει ότι χρειαζόταν και τη δυνατότητα μεταφοράς ανθρώπων σε τροχιά με ένα διαστημόπλοιο, που θα μπορούσε να ξαναχρησιμοποιηθεί, κάτι ανάλογο δηλαδή του αμερικανικού Διαστημικού Λεωφορείου. Η προσπάθεια σχεδόν μιας δεκαετίας στέφθηκε με την πρώτη με απόλυτη επιτυχία.

Ηταν λίγο καιρό μετά, όταν η κυβέρνηση Γκορμπατσόφ προφασιζόταν έλλειψη πόρων για τη διακοπή του προγράμματος «Μπουράν», αλλά και του «Ενέργεια», ενώ την ίδια περίοδο σοβιετικά διαστημόπλοια, όπως εκείνα που είχαν σταλεί στο Φόβο, δορυφόρο του Αρη, χάνονταν στο Διάστημα με πολύ παράξενο τρόπο (για διπλό λάθος χειριστή του κέντρου ελέγχου μιλούσε η επίσημη ανακοίνωση).

Το Διαστημικό Λεωφορείο «Μπουράν», με τα εμβλήματα της ΕΣΣΔ στα φτερά του, περιμένοντας την εκτόξευσή του το Νοέμβρη του 1988
Το Διαστημικό Λεωφορείο «Μπουράν», με τα εμβλήματα της ΕΣΣΔ στα φτερά του, περιμένοντας την εκτόξευσή του το Νοέμβρη του 1988
Ηταν στις αρχές της δεκαετίας του 1990, όταν το διαστημικό πρόγραμμα της γελτσινικής πια Ρωσίας κινδύνεψε να διακοπεί εντελώς, λόγω της στάσης πληρωμών από το κράτος.

Ηταν 12 Μάη του 2002, όταν η στέγη του κτιρίου 112 του κοσμοδρομίου του Μπαϊκονούρ κατέρρεε, παίρνοντας τη ζωή 8 εργατών, που επιτέλους είχαν σταλεί για να τη συντηρήσουν. Τα συντρίμμια και τα σώματα των νεκρών έπεσαν πάνω σε ένα από τα διαστημόπλοια «Μπουράν» και τους πυραύλους «Ενέργεια», που φυλάσσονταν στο υπόστεγο αυτό. Το κτίριο 112 είχε κατασκευαστεί τη δεκαετία του 1960 για το σοβιετικό πρόγραμμα εξερεύνησης της Σελήνης και είχε ανακαινιστεί τη δεκαετία του 1980. Εκπρόσωπος της Επιτροπής Εκτάκτων Καταστάσεων του Καζαχστάν, όπου βρίσκεται το Μπαϊκονούρ, έριξε την ευθύνη για την κατάρρευση σ' αυτές τις ανακαινίσεις. Αντίθετα, ο εκπρόσωπος της ρωσικής Διαστημικής Υπηρεσίας μίλησε για έκρηξη μέσα στο κτίριο και απέρριψε το ενδεχόμενο η στέγη να είχε σαπίσει.

Τρεις μέρες πριν την καταστροφή, στις 9 Μάη 2002, ο ραδιοφωνικός σταθμός «News 980 KFWB-AM» του Λος Αντζελες των ΗΠΑ ανακοίνωνε ότι πρόκειται να βγάλει σε πλειστηριασμό ένα από τα ρωσικά Διαστημικά Λεωφορεία «Μπουράν». Ατομα που σχετίζονται με τον πλειστηριασμό διέρρευσαν, μάλιστα, την ανεπιβεβαίωτη πληροφορία ότι για το «Μπουράν» ενδιαφέρεται ο Αμερικανός ηθοποιός Τομ Κρουζ. Σαν τιμή εκκίνησης προσδιορίστηκαν τα 6 εκατομμύρια δολάρια, ποσό πενιχρό μπροστά στο κόστος σχεδίασης και κατασκευής ενός τέτοιου τεχνολογικού επιτεύγματος. Εκεί έχουν φτάσει κάποιοι που εμπορεύονται σήμερα τα έργα και τον ιδρώτα του σοβιετικού λαού. Ανεξάρτητα, αν τελικά η ρωσική κυβέρνηση θα ενέκρινε τα σχέδια πώλησης του «Μπουράν» ή όχι, η πρόσφατη καταστροφή στο Μπαϊκονούρ ίσως να βάλει τέλος σ' αυτά τα σενάρια. Εκείνο που θα μείνει είναι η πίκρα. Αλλά και η ελπίδα για τους νέους «Σπούτνικ» και τους νέους Γκαγκάριν που θα φέρει το μέλλον, αργά ή γρήγορα.


Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγές: Space.com, NASA


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ