Στη σύσκεψη των υπουργών Οικονομίας και διοικητών του Ενιαίου Τραπεζικού Συστήματος της Ευρωζώνης, ο προβληματισμός και η ανησυχία έχουν σοβαρό υπόβαθρο. Η διαχείριση της κρίσης (μείωση παραγωγής και μάλιστα της μεταποίησης) και η προσήλωση στους όρους του Συμφώνου Σταθερότητας (με τις ανάλογες δεσμεύσεις, κυρίως ως προς τον έλεγχο των ελλειμμάτων και του πληθωρισμού) φαίνονται πλέον να μοιάζουν με το πρόβλημα του τετραγωνισμού του κύκλου.

Η απελευθέρωση των αγορών σπρώχνει στον περιορισμό των φορολογικών συντελεστών κυρίως στα κέρδη των επιχειρήσεων. Αυτό σημαίνει απώλεια ορισμένων φορολογικών εσόδων σε περιόδους κατά τις οποίες η ύφεση επιβάλλει επέκταση των δημοσίων επενδύσεων, ακόμη και ορισμένη ενίσχυση της κρατικής παραγωγικής ιδιοκτησίας. Στο δ΄ τρίμηνο του 2001 και κατά το 2002, κυρίως στους κλάδους τηλεπικοινωνιών και αερομεταφορών, στους οποίους εκδηλώθηκε εντονότερα η κρίση, δόθηκαν νέες κρατικές επιχορηγήσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως της «France Telecom», έχουν εκδηλωθεί κυβερνητικές διαθέσεις για πλήρη επανακρατικοποίησή τους.

Τα οικονομικά επιτελεία των κρατών - μελών της ΕΕ είναι υποχρεωμένα να ισορροπήσουν ανάμεσα σε δύο συγκρουόμενες ανάγκες: Από τη μια, την ανάγκη να συγκρατήσουν μια νέα απότομη πτώση της αγοραστικής δύναμης των εισοδημάτων των μισθωτών (να συγκρατήσουν την πτώση της κατανάλωσης) και από την άλλη να συγκρατήσουν την τάση πτώσης του μέσου ποσοστού κέρδους του κεφαλαίου. Η χάραξη της εισοδηματικής πολιτικής τους περνά από αυτές τις συμπληγάδες.

Με όλα αυτά, η κατάρτιση των Κρατικών Προϋπολογισμών του 2003 για τα κράτη της Ευρωζώνης γίνεται σπαζοκεφαλιά: Και το Ευρώ, ως κοινό νόμισμα της απελευθερωμένης νομισματικής Ενωσης, να μην τιναχτεί στον αέρα, και να έχουν μια ορισμένη χρήση κεϋνσιανών συνταγών για τη διαχείριση της κρίσης. Γι' αυτό και ο ευρωσκεπτικισμός στο θέμα της διεύρυνσης.

Τα προβλήματα και οι αντιφάσεις οξύνονται και μπροστά στο ενδεχόμενο ανόδου των τιμών πετρελαίου, λόγω επίθεσης των ΗΠΑ εναντίον του Ιράκ. Γιατί, όπως είναι γνωστό, η ΕΕ ως σύνολο έχει πολύ μεγαλύτερο βαθμό εξάρτησης, συγκριτικά με τις ΗΠΑ, από εισαγόμενο πετρέλαιο. Και η Ελλάδα, ακόμη μεγαλύτερο απ' ό,τι η ΕΕ.

Αλλωστε, η διαχείριση της ενεργειακής εξάρτησης είναι πεδίο όξυνσης των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων και μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ. Σε αυτό το πεδίο δοκιμάζεται η συμμαχία ΗΠΑ - ΕΕ (ΕΟΚ) που οικοδομήθηκε κατά το β' ήμισυ του 20ού αιώνα, σε συνθήκες τελείως διαφορετικής διάταξης και συσχετισμού δυνάμεων (Σχέδιο Μάρσαλ, πολιτική και στρατιωτική συμμαχία εναντίον του σοσιαλιστικού συστήματος στην Ευρώπη). Η ΕΕ έχει πολύ μεγαλύτερη ανάγκη να έχει ως προμηθευτή πετρελαίου το Ιράκ (και υπό καθεστώς Χουσεΐν), διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας πετρελαίου και φυσικού αερίου με αυτοτελείς κινήσεις προς τη Ρωσία, ανεξαρτήτως των ιδιαίτερων συμφερόντων των ΗΠΑ.

Γενικότερα, η ΕΕ αναζητά το δρόμο χαλάρωσης της «εξάρτησής» της από την οικονομία των ΗΠΑ. Αλλωστε, οι «ευρω-ανησυχίες» ενισχύονται και από την αβεβαιότητα που επικρατεί στις εκτιμήσεις για την πορεία της οικονομίας των ΗΠΑ και τις επιπτώσεις της στην οικονομία της ΕΕ. Την αβεβαιότητα ενίσχυσαν δηλώσεις του διοικητή της FED (της κεντρικής ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ) Α. Γκρίνσπαν, ο οποίος ουσιαστικά θεώρησε υπερτιμημένες τις υπάρχουσες εκτιμήσεις για την ανάκαμψη στις ΗΠΑ.