Associated Press

Από τις συζητήσεις στον ΟΗΕ

«Οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να ηγηθούν μιας εκστρατείας κατά του Ιράκ προκειμένου να το αφοπλίσουν, ως ύστατη λύση, σε περίπτωση που δεν μπορεί να επιτευχθεί η ειρήνη με κανέναν άλλο τρόπο» επαναλάμβανε, χτες, ο Αμερικανός Πρόεδρος, υπογράφοντας, στο πλαίσιο τελετής, την εξουσιοδότηση των δύο σωμάτων του Κογκρέσου για στρατιωτική δράση κατά του Ιράκ, έστω και μονομερώς, αν κριθεί αναγκαίο. Την ίδια στιγμή, άρχιζε η ανοιχτή συζήτηση στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών για το θέμα του Ιράκ, αν και στους κόλπους του Συμβουλίου Ασφαλείας και ιδιαίτερα των χωρών που έχουν δικαίωμα βέτο οι διαφωνίες παραμένουν μεγάλες.

Μοναδικός τρόπος αποτροπής μιας σύρραξης με το Ιράκ είναι η απόλυτη και πλήρης συμμόρφωσή του με όσα «απαιτεί ολόκληρος ο κόσμος». Αυτό δήλωνε, χτες, ο Τζορτζ Μπους μη κρύβοντας την ικανοποίησή του για την «ενότητα και την αποφασιστικότητα» των ΗΠΑ που εκφράστηκε με την εξουσιοδότηση που υπέγραψε. «Η πλήρης παράδοση των όπλων μαζικής καταστροφής και η απρόσκοπτη είσοδος των επιθεωρητών παντού, χωρίς όρους και προϋποθέσεις» είναι ο μοναδικός δρόμος αποφυγής της στρατιωτικής δράσης, κατά τον Αμερικανό Πρόεδρο.

Ο Τζορτζ Μπους κάλεσε και πάλι τον ΟΗΕ να «σταθεί στο ύψος των περιστάσεων» και να αντιμετωπίσει τον «παγκόσμιο κίνδυνο» και συνέστησε στο Ιράκ «να συμμορφωθεί και να μη δοκιμάσει την αποτελεσματικότητα των αμερικανικών δυνάμεων και των συμμάχων τους». Εσπευσε, μάλιστα, να δεσμευτεί ότι οι «ΗΠΑ θα βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση» του Ιράκ, σε περίπτωση που «υπάρξει μια δημοκρατική και φιλελεύθερη κυβέρνηση».

«Να δοθεί στο Ιράκ μια τελευταία ευκαιρία να συμμορφωθεί πλήρως με τις αποφάσεις του ΟΗΕ» ζήτησε ο ΓΓ Κόφι Ανάν, ανοίγοντας τις διήμερες συνομιλίες στη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού για το συγκεκριμένο θέμα μετά από αίτημα του Κινήματος των Αδεσμεύτων. Ο Ανάν τάχθηκε υπέρ μιας «σκληρότερης απόφασης που θα διασφαλίζει την πλήρη επιθεώρηση του οπλοστασίου του» και συμπλήρωσε ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του Ιράκ, τότε «το Συμβούλιο Ασφαλείας θα αναλάβει τις ευθύνες του απέναντι στην ανθρωπότητα». Ο Ανάν έκλεισε την εισήγησή του, απευθύνοντας έκκληση για ενότητα εντός του ΟΗΕ, καθώς, όπως τόνισε, σε περίπτωση ανοιχτής ρήξης θα «πληγεί το κύρος και η αξιοπιστία του ΟΗΕ».

Η έκκληση του Ανάν, όμως, δε φαίνεται να βρίσκει μεγάλη ανταπόκριση προς το παρόν. Πολλές χώρες δεν κρύβουν τη δυσαρέσκειά τους για το γεγονός ότι παρά το δικαίωμά τους να εκφράσουν την άποψή τους εντός της Γενικής Συνέλευσης, ουσιαστικά δεν έχουν καμία δυνατότητα άσκησης επιρροής στην τελική απόφαση για ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα.

Αγεφύρωτες παρέμεναν, μέχρι χτες, και οι διαφωνίες ανάμεσα στα κομβικά μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Αν και ο Βρετανός πρωθυπουργός έσπευσε να εκφράσει, και πάλι, την υποστήριξή του στην αμερικανική θέση, δηλώνοντας «αισιόδοξος ότι θα επιτευχθεί συναίνεση και θα αφοπλιστεί το Ιράκ», Μόσχα Παρίσι και Πεκίνο επιμένουν στις αντιρρήσεις τους. Ο Ρώσος Πρόεδρος, χτες, επαναλάμβανε ότι προτεραιότητα είναι η επιστροφή των επιθεωρητών και δήλωνε «έτοιμος» για νέα απόφαση, με προσεκτική διατύπωση. Παράλληλα, ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Γιούρι Φεντότοφ, ξεκαθάρισε ότι η Μόσχα δεν μπορεί να υποστηρίξει την υπάρχουσα αμερικανική πρόταση «γιατί είναι απαράδεκτη και δεν έχει υποστεί καμία μετατροπή».

Στο προσκήνιο επανήλθαν και οι γαλλικές αντιρρήσεις. Ο Γάλλος Πρόεδρος, αναχωρώντας για περιοδεία στις αραβικές χώρες, δήλωνε «εντελώς εχθρικός» σε κάθε απόφαση που θα εμπεριέχει πρόβλεψη για «αυτόματη χρήση βίας» και επαναλάμβανε ότι επιθυμεί να ληφθεί απόφαση αφού υπάρξει γνωμοδότηση από τους επιθεωρητές. Συμφώνησε ότι είναι «επικίνδυνη η κατοχή όπλων μαζικής καταστροφής» και συμπλήρωσε ότι γι' αυτόν ακριβώς το λόγο «στόχος είναι ο αφοπλισμός και όχι η ανατροπή του καθεστώτος». Ο Ζακ Σιράκ δε δίστασε να δηλώσει ότι δε βλέπει καμία σύνδεση ανάμεσα στο Ιράκ και στην αλ Κάιντα, ερχόμενος σε απευθείας αντίθεση με τις αμερικανο-βρετανικές αιτιάσεις, και εξέφρασε την ανησυχία ότι «ένας πόλεμος κατά του Ιράκ θα πυροδοτήσει τρομοκρατικές δράσεις».

Ενώ οι διαβουλεύσεις στους Κόλπους του Συμβουλίου Ασφαλείας συνεχίζονται με πυρετώδεις ρυθμούς, ο επικεφαλής των επιθεωρητών Χανς Μπλιξ επαναλάμβανε ότι δεν πρόκειται να επιστρέψει το σώμα στο Ιράκ αν δεν υπάρξει σαφή απόφαση προσδιορισμού των καθηκόντων του. Την ίδια στιγμή, η Βαγδάτη έστελνε το δικό της μήνυμα, ανακοινώνοντας ότι το 100% των Ιρακινών εκλογέων επιθυμούν την παράταση της θητείας του Σαντάμ Χουσεΐν, ενώ στο Λονδίνο ανώτερος αξιωματούχος του υπουργείου Αμυνας δήλωνε ότι ο βρετανικός στρατός σχεδιάζει να τροποποιήσει, τουλάχιστον, 200 τεθωρακισμένα προκειμένου να προσαρμοστούν «σε συνθήκες ερήμου».