Η 16η Οκτώβρη 2003 είναι μια μέρα που θα γραφτεί με χρυσά γράμματα στη μακραίωνη ιστορία της Κίνας. Οταν τις πρωινές ώρες της μέρας αυτής προσεδαφιζόταν στις βορειοδυτικές στέπες το διαστημόπλοιο «Σεντζού 5» («Ουράνιο σκάφος»), με πιλότο τον 38χρονο αντισμήναρχο του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού Γιανγκ Λιουέι, η Κίνα γινόταν η τρίτη χώρα που μπόρεσε ποτέ να στείλει επιτυχώς και αποκλειστικά με τις δικές της δυνάμεις άνθρωπο στο Διάστημα. Σαράντα δύο χρόνια μετά τον Σοβιετικό Γιούρι Γκαγκάριν και σαράντα ένα μετά τον Αμερικανό Τζον Γκλεν, ένας Κινέζος κοσμοναύτης τέθηκε σε τροχιά, έκανε 14 περιστροφές γύρω από τη Γη μέσα σε 21 ώρες και επέστρεψε το ίδιο εντυπωσιασμένος με το ταξίδι του, όπως κι ο πρώτος άνθρωπος που αντίκρισε τη γαλάζια σφαίρα μέσα στο πηχτό σκοτάδι της διαστημικής αβύσσου. Κατά τη διάρκεια της πτήσης του ξεδίπλωσε τη σημαία της πατρίδας του, την κόκκινη σημαία με τα αστέρια και τη σημαία του ΟΗΕ «σε ένδειξη της σταθερής στάσης της Κίνας για ειρηνική εξερεύνηση και αξιοποίηση του Διαστήματος».

Αναμφίβολα, η μεγάλη σημασία του κινεζικού επιτεύγματος βρίσκεται στο συμβολισμό του. Η Κίνα είναι σήμερα ένα από τα μόλις τρία κράτη που έχουν ικανότητα επανδρωμένων διαστημικών αποστολών. Στον τομέα αυτό, βρέθηκε μπροστά από την Ευρωπαϊκή Ενωση, την Ιαπωνία και την Ινδία, που έχουν εδώ και δεκαετίες διαστημικά προγράμματα και αφιερώνουν αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως γι' αυτά. Μ' αυτή την κίνηση, όπως και με την ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2008, μεταξύ άλλων, η Κίνα λέει στον κόσμο: «Είμαστε εδώ και είμαστε έτοιμοι να βγούμε στο προσκήνιο».

Από την άλλη μεριά, είναι γεγονός ότι η ίδια η πραγματοποίηση επανδρωμένων αποστολών, δεν ανεβάζει απότομα τη διαστημική ικανότητα μιας χώρας. Τα περισσότερα πειράματα και επιστημονικές εργασίες που γίνονται στο Διάστημα μπορούν να γίνουν καλύτερα και αποτελεσματικότερα από αυτοματοποιημένα συστήματα. Η ικανότητα του ανθρώπου απαιτείται κυρίως στην αντιμετώπιση καινούριων και απρόβλεπτων καταστάσεων π.χ. στην εξερεύνηση. Απ' αυτή την άποψη, η πτήση του Λιουέι δεν προσφέρει πολλά πράγματα στο ανανεωμένο κινεζικό διαστημικό πρόγραμμα ηλικίας 11 ετών, που ήδη είναι σε πλήρη ανάπτυξη.

Το «Σεντζού» είναι βασισμένο στο τριθέσιο σοβιετικό διαστημόπλοιο «Σογιούζ», με εκτεταμένες τροποποιήσεις. Ο πύραυλος φορέας προωθείται αποκλειστικά από κινητήρες υγρών καυσίμων, σε αντίθεση με το Διαστημικό Λεωφορείο των ΗΠΑ, που διαθέτει στο πρώτο στάδιο και δύο κινητήρες στερεών καυσίμων. Κατά την επιστροφή στη Γη πραγματοποιεί προσεδάφιση όπως τα ρωσικά διαστημόπλοια, αντί της προσθαλάσσωσης των αμερικανικών.

Ο Γιανγκ Λιουέι ήταν ένας από τους τρεις κοσμοναύτες που είχαν επιλεγεί από την αρχική ομάδα των 14. Ολοι τους είχαν εκπαιδευτεί επί αρκετούς μήνες στο Ρωσικό Κέντρο Εκπαίδευσης Κοσμοναυτών στην Αστρούπολη, κοντά στη Μόσχα. Εκεί ένιωσαν τις υψηλές θερμοκρασίες και τις ισχυρές βαρυτικές δυνάμεις της απογείωσης και της προσγείωσης, καθώς και τη δυσφορία που προκαλεί η έλλειψη βαρύτητας από τη συγκέντρωση του αίματος στο πάνω μέρος του σώματος.

Μ' αυτή την προϊστορία, ήταν φυσικό οι αντιδράσεις από τη ρωσική πλευρά να είναι πολύ θερμές. Τα συγχαρητήριά της έδωσε στους Κινέζους η 66χρονη σήμερα Βαλεντίνα Τερεσκόβα, η πρώτη γυναίκα που πέταξε στο Διάστημα, τονίζοντας ότι το κινεζικό επίτευγμα δε θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς τη ρωσική βοήθεια. «Συχνά μας ρωτούν: "Η Ρωσία ανέθρεψε τους Κινέζους κοσμοναύτες;". Πρέπει να πω ότι η Ρωσία (σ.σ. η ΕΣΣΔ) έθρεψε όλα τα διαστημικά προγράμματα», δήλωσε με νόημα απ' τη μεριά του ο υποδιευθυντής της Ρωσικής Διαστημικής Υπηρεσίας, Μ. Μοϊσέγιεφ.

Θετική ήταν κι η επίσημη αντίδραση των ΗΠΑ. Για «σημαντικό επίτευγμα στην ιστορία των εξερευνήσεων», μίλησε εκπρόσωπος της NASA. Στο χώρο των πολιτικοστρατιωτικών αναλυτών της ιμπεριαλιστικής μητρόπολης διατυπώθηκαν διάφορες σκέψεις. Υπάρχει σύγκλιση ότι το κινεζικό επίτευγμα δεν αποτελεί λόγο μιας νέας κούρσας στο Διάστημα, αυτή τη φορά ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη ΛΔ Κίνας. Ωστόσο, τέτοιο λόγο θα μπορούσε να αποτελέσει μια ενδεχόμενη στενή συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Κίνας για την αξιοποίηση και εξερεύνηση του Διαστήματος, που θα έβαζε ζητήματα γοήτρου με τυχόν πρωτιές, όπως η δημιουργία επανδρωμένης διαστημικής βάσης στη Σελήνη, ή μια επανδρωμένη αποστολή στον Αρη. Περισσότερο, βεβαίως, οι Αμερικανοί αναλυτές ανησυχούν για τις στρατιωτικές επιπτώσεις του πρόσφατου κινεζικού επιτεύγματος και του κινεζικού προγράμματος επανδρωμένων διαστημικών αποστολών που θα ακολουθήσει.

Οι ΗΠΑ γνωρίζουν ότι τη μεγάλη πρόοδο στην ανάπτυξη και τελειοποίηση των διηπειρωτικών τους πυραύλων καθώς και σε διάφορους τεχνολογικούς τομείς στρατιωτικού ενδιαφέροντος την έκαναν στα χρόνια της διαστημικής κούρσας με την ΕΣΣΔ. Το ίδιο είναι βέβαιο ότι θα γίνει και με την Κίνα. Μερικοί Αμερικανοί αναλυτές φτάνουν μάλιστα να υποστηρίξουν ότι κάθε γιουάν (το κινεζικό νόμισμα) που ξοδεύεται για το πρόγραμμα «Σεντζού» είναι ένα γιουάν που δε θα ξοδευτεί για τα υπόλοιπα διαστημικά προγράμματα της Κίνας, εννοώντας κυρίως τα στρατιωτικού ενδιαφέροντος. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί στις ΗΠΑ η ενίσχυση των κινεζικών διαστημικών ικανοτήτων, ενόψει της στρατιωτικοποίησης του Διαστήματος, με την οποία οι ιμπεριαλιστές επιδιώκουν να ανεβάσουν μια κλίμακα παραπάνω τη στρατιωτική υπεροπλία τους μεταξύ των κρατών του πλανήτη.

Κανείς δεν μπορεί να ξέρει με βεβαιότητα ποιο θα είναι το μέλλον του κινεζικού διαστημικού προγράμματος πριν καθαρίσει ο κουρνιαχτός από το πραγματικά μεγάλο επίτευγμα. Πριν οι δηλώσεις «εν θερμώ» για δραστηριότητες που ξεκινούν από τη δημιουργία διαστημικών σταθμών και φτάνουν μέχρι την εγκατάσταση ανθρώπων στη Σελήνη και τα ταξίδια στον Αρη συγκεκριμενοποιηθούν από τους επικεφαλής σε ένα πρόγραμμα με προσδιορισμένους από πλευράς περιεχομένου και χρόνου υλοποίησης στόχους. Αν δεν υπάρξει κάποια σημαντική αλλαγή στις παραμέτρους, όπως π.χ. μεγάλη αύξηση των κονδυλίων για το πρόγραμμα, τυχόν ανταγωνισμός με τις ΗΠΑ κτλ., τότε η Κίνα θα επιδιώξει να συνεχίσει την ίδια προσεκτική πορεία που την έκανε να φτάσει στο πρόσφατο ορόσημο. Θα εκτοξεύσει πολλούς περισσότερους δορυφόρους, θα προχωρήσει σε νέες επανδρωμένες διαστημικές αποστολές μεγαλύτερης διάρκειας με δύο και τρεις κοσμοναύτες σε κάθε αποστολή και θα συνεργαστεί με τις άλλες διαστημικές δυνάμεις για τους πιο δύσκολους και δαπανηρούς στόχους στην αξιοποίηση και εξερεύνηση του Διαστήματος.