Η χρονική στιγμή στην οποία πραγματοποιήθηκε η «αλλαγή φρουράς» στην πολιτική ηγεσία της Γεωργίας δε θα μπορούσε να είναι πιο «διδακτική», αφού σχεδόν συνέπεσε με ανάλογα γεγονότα στο γειτονικό Αζερμπαϊτζάν.

Συγκεκριμένα, οι προεδρικές εκλογές του Αζερμπαϊτζάν, που πραγματοποιήθηκαν στις 15 Οκτώβρη (σχεδόν 20 ημέρες πριν τις βουλευτικές της Γεωργίας), χαρακτηρίστηκαν από τρομερές παρατυπίες και εκτεταμένη νοθεία. Τελικά, ο εκλεκτός της Δύσης (και κυρίως των ΗΠΑ) Ιλχάμ Αλίεφ κατάφερε να εκλεγεί, αλλά και να ορκιστεί Πρόεδρος, αφού πρώτα κατέστειλε βίαια τις διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης (με δύο θύματα) και οδήγησε εκατοντάδες στις φυλακές. Οι ΗΠΑ, που «κόπτονται» για τους «δημοκρατικούς θεσμούς», έκαναν τα «στραβά μάτια».

Το γεγονός είναι ότι το Αζερμπαϊτζάν διαθέτει πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που εκμεταλλεύονται αμερικανικές, βρετανικές και άλλες ευρωπαϊκές εταιρίες. Παράλληλα, υπό κατασκευή βρίσκεται και ο πετρελαϊκός αγωγός Μπακού - Τιφλίδα - Τσεϊχάν (ΒΤC), που όταν περατωθεί το 2005, θα μεταφέρει περίπου 1 εκατομμύριο βαρέλια αργού πετρελαίου από την Κασπία Θάλασσα στη Μεσόγειο, παρακάμπτοντας το δίκτυο της Ρωσίας. Η εταιρία κατασκευής του αγωγού (στην οποία πρωτοστατεί η BP) χτες διαβεβαίωσε ότι τα σχέδιά της θα προχωρήσουν κανονικά.

Στη Γεωργία τις πρώτες ημέρες των διαδηλώσεων «διεθνείς παρατηρητές» καταδίκαζαν ήπια τη νοθεία, ενώ την ίδια στάση τηρούσαν και οι ΗΠΑ που επίσης καλούσαν τις δύο πλευρές να μην προβούν σε βίαιες πράξεις. Ωστόσο, όσο περνούσαν οι εβδομάδες γινόταν σαφές ότι το κλίμα στην Ουάσιγκτον είχε αρχίσει να στρέφεται εναντίον του «καλού της φίλου» στην περιοχή Εντβαρντ Σεβαρντνάτζε. Ο 35χρονος αμερικανοθραφείς δικηγόρος Μιχαήλ Σαακασβίλι δε δυσαρεστούσε καθόλου την ηγεσία των Αμερικανών. Δύο ημέρες πριν από την παραίτηση Σεβαρντνάντζε, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών σε επίσημη ανακοίνωσή του χαρακτήρισε τις εκλογές «εκτεταμένα νοθευμένες... που δεν αντικατοπτρίζουν την πολιτική βούληση του λαού». Επίσης πρόσφατα ο Αμερικανός πρέσβης στην Τιφλίδα, Ρίτσαρντ Μάιλς, δήλωνε στην «Ουάσινγκτον Ποστ» ότι «θα θέλαμε μια ισχυρότερη ηγεσία στη χώρα».

Τις εβδομάδες της κρίσης ο Σεβαρντνάντζε επιχείρησε να προσεγγίσει εκ νέου τη Μόσχα, βάζοντας στο παιχνίδι τον ηγέτη της αυτόνομης επαρχίας της Ατζαρίας, Ασλάν Αμπασίτζε, που είχε καλές σχέσεις με τη ρωσική ηγεσία. Ωστόσο, η Μόσχα δεν ήταν διατεθειμένη να του συμπαρασταθεί στο βαθμό που αυτός ζητούσε. Ο Ρώσος ΥΠΕΞ Ιγκόρ Ιβανόφ μεσολάβησε το Σαββατοκύριακο που πέρασε, αλλά ο Σεβαρντνάντζε παραιτήθηκε. Επιπλέον, ο ίδιος ο Πούτιν θεωρούσε ότι ο Σεβαρντνάντζε (υπό τις οδηγίες των ΗΠΑ) δεν τον βοήθησε στον πόλεμο που διεξάγει στην Τσετσενία, κατά μήκος των βορείων συνόρων της Γεωργίας.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι σημαντικό ρόλο στα γεγονότα έπαιξε το - χρηματοδοτούμενο από τον Τζορτζ Σόρος - φοιτητικό κίνημα «Κμάρα» (αρκετά), το οποίο εμπνεύστηκε από το αντίστοιχο σερβικό «Οτπόρ» που συμμετείχε στην ανατροπή Μιλόσεβιτς. Την περασμένη άνοιξη μάλιστα, δύο ηγετικά στελέχη του «Οτπόρ» πήγαν στην Τιφλίδα για να κάνουν στους Γεωργιανούς σεμινάρια με θέμα τη «Μάχη για τη δημοκρατία»...

Η αλήθεια είναι ότι αυτό που ήθελαν οι μεγάλες δυνάμεις στη Γεωργία ήταν η σταθερότητα. Σε αυτή την προοπτική, οι ΗΠΑ αποφάσισαν ότι ήταν προτιμότερο να στηρίξουν τον Σαακασβίλι, που άλλωστε είναι πιστός στο «ευρω-ατλαντικό όραμα». Η Μόσχα, που εξακολουθεί να διαθέτει επιρροή, θα χάσει από μια ενδεχόμενη ανάδειξη του Σαακασβίλι στην Προεδρία, αλλά και από την κατασκευή του αγωγού, ωστόσο η κόντρα μεταξύ των δυνάμεων θα συνεχιστεί, με θύματα πάντα το λαό που μαστίζεται από τη φτώχεια και τη διαφθορά.