Η προπτυχιακή εκπαίδευση στην Ελλάδα θα πρέπει «να κινείται στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης», δηλώνουν οι πρυτανικές αρχές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), που, συμμετέχοντας στο διάλογο που έχει κηρύξει η κυβέρνηση, έδωσαν στη δημοσιότητα μια αναλυτική πρόταση για τα πανεπιστήμια, «κομμένη και ραμμένη» στο «κοστούμι» της Διακήρυξης της Μπολόνια. Παρά τις αντιφάσεις της, η συγκεκριμένη πρόταση βρίσκεται σε συμφωνία με πολλές από τις κυβερνητικές εξαγγελίες για την Ανώτατη Εκπαίδευση και προσφέρει έτσι την επιθυμητή «νομιμοποίηση» για τις επικείμενες αναδιαρθρώσεις.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνει η πρόταση του ΑΠΘ στο ζήτημα της αυτοτέλειας των ΑΕΙ, προτείνοντας την αλλαγή του σχετικού θεσμικού πλαισίου, με «δόλωμα» τη δυνατότητα του πανεπιστημίου να προσδιορίζει τον αριθμό των φοιτητών που μπορεί να εκπαιδεύσει. Στην πραγματικότητα, η πρόταση του ΑΠΘ είναι απόλυτα σύμφωνη με το κυβερνητικό πρόγραμμα της ΝΔ για την Παιδεία, που προβλέπει σύναψη συμφωνίας κυβέρνησης - ιδρυμάτων στη βάση ενός τετραετούς στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης των ιδρυμάτων, αξιολόγηση για το αν το ίδρυμα τήρησε τα συμφωνηθέντα και χρηματοδότηση ανάλογη με την αξιολόγηση. Σύμφωνα με την πρόταση του ΑΠΘ, το πανεπιστήμιο «πρέπει να αγωνίζεται για τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασής του με κάθε πρόσφορο μέσο, με στόχο την προσφορά καλύτερης εκπαίδευσης. Οι σχετικοί πόροι μπορεί να αντλούνται από ερευνητικά προγράμματα, ιδιωτικούς φορείς και με αξιοποίηση της πανεπιστημιακής περιουσίας». Για το σκοπό αυτό, μάλιστα, προτείνει και την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τα κληροδοτήματα «με ειδική πρόβλεψη για τη διαδικασία αλλαγής σκοπού του διαθέτη».

Στη λογική της εμπορευματοποίησης των λειτουργιών του πανεπιστημίου κινείται επίσης και η πρόταση που καταθέτει για τις εργασιακές σχέσεις των μελών ΔΕΠ. Από τη μια προτείνει τη θεσμοθέτηση της πλήρους απασχόλησης (30 ώρες τη βδομάδα) στο πανεπιστήμιο κι από την άλλη, αρνείται την αποκλειστική απασχόληση των μελών ΔΕΠ. Και προτείνει: «Να εξεταστεί η δυνατότητα, το πανεπιστήμιο, εφόσον επιθυμεί, να αναπτύξει πρώτα τις κατάλληλες υποδομές και στη συνέχεια να διεκδικήσει μερίδιο της ελεύθερης αγοράς με τη δραστηριοποίηση του προσωπικού του. Δηλαδή να αναπτύξει ιατρεία, νομικά γραφεία, μελετητικά γραφεία κλπ. όπου μέλη ΔΕΠ που το επιθυμούν θα μπορούν να εργάζονται με κάποιο ποσοστό, ενώ οι φοιτητές, κύρια μεταπτυχιακοί, θα μπορούν να κάνουν πρακτική στις σπουδές, έχοντας προφανώς και μια οικονομική βοήθεια».

Πλήρη συμφωνία με το κυβερνητικό πρόγραμμα της ΝΔ για την Παιδεία επιδεικνύουν και οι προτάσεις της Πρυτανείας του ΑΠΘ που αφορούν τη δομή των προπτυχιακών σπουδών. Συγκεκριμένα, η πρόταση αναφέρει ότι θα μπορούσε «να εξεταστεί η δυνατότητα διαχωρισμού του συνολικού χρόνου σπουδών σε δύο στάδια, καθώς και η μείωση της ανεξέλεγκτης "μεταφοράς" μαθημάτων, που δημιουργούν σοβαρές ασυνέχειες στη σωστή δόμηση της γνώσης». Δηλαδή, σπάσιμο των σπουδών σε δυο περιόδους και νέους ταξικούς φραγμούς σε προπτυχιακό επίπεδο. Παραπέρα, θεωρεί απαραίτητα τα μεταπτυχιακά με τη σημερινή τους μορφή, ως δεύτερο πτυχίο δηλαδή, στο πλαίσιο του σπασίματος των σπουδών σε δυο κύκλους, όπως ακριβώς επιβάλλει η Μπολόνια.

Παράλληλα, η πρυτανεία του ΑΠΘ εκφράζει τη συμφωνία της στα θέματα που έχουν τεθεί από την κυβέρνηση στο τραπέζι του διαλόγου, σχετικά με τη «διά βίου κατάρτιση» και την «αξιολόγηση». «Το Πανεπιστήμιο πρέπει να οργανώσει ποικίλους τύπους συνεχιζόμενης διά βίου εκπαίδευσης, καλύπτοντας οποιαδήποτε αντικείμενα έχουν τη σχετική ζήτηση», αναφέρει χαρακτηριστικά στην πρόταση και παρακάτω δέχεται την ίδρυση Ινστιτούτων Διά Βίου Εκπαίδευσης (ΙΔΒΕ) μέσα στα ΑΕΙ για τα οποία «η επιλογή των αντικειμένων, του προσωπικού και του τρόπου λειτουργίας πρέπει να ανήκουν αποκλειστικά σε κάθε ίδρυμα, το οποίο παράλληλα θα αναλάβει και τη βιωσιμότητα του κάθε προγράμματος ή του συνόλου των δράσεων». Τα προγράμματα αυτά θα λειτουργούν με δίδακτρα και δε θα οδηγούν σε διπλώματα ισότιμα των πτυχίων ή των μεταπτυχιακών, ούτε θα συνδέονται με κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα. Δηλαδή, η πρυτανεία παραδέχεται ότι τα ΙΔΒΕ θα είναι μαγαζιά που θα πουλούν γνώση χωρίς αντίκρισμα!

Οσο για την αξιολόγηση, η πρυτανεία του ΑΠΘ ντύνει με ακαδημαϊκούς όρους το στόχο υποταγής των ιδρυμάτων στις απαιτήσεις της αγοράς - που είναι ο πραγματικός στόχος της αξιολόγησης - και τα κριτήρια που προτείνει έχουν να κάνουν με την «αποδοτικότητα» των ιδρυμάτων στο παραπάνω πλαίσιο.

Θεωρώντας το συνδικαλισμό μια από τις αιτίες παθογένειας των ιδρυμάτων, η πρόταση περιλαμβάνει επίσης το ζήτημα της φοιτητικής συμμετοχής στις εκλογές και τα όργανα διοίκησης των ιδρυμάτων, ζητώντας με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τη μείωση της συμμετοχής των φοιτητών. Επίσης, ζητά την κατάργηση του θεσμού των μετεγγραφών και μιλώντας για τη φοιτητική μέριμνα αναλώνεται σε ευχολόγια περί βελτίωσής της, χωρίς να απασχολείται για το πώς θα εξασφαλιστεί το δικαίωμα όλων των φοιτητών για δωρεάν σίτιση, στέγαση, συγγράμματα κλπ.