Πέμπτη 21 Ιούλη 2005
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 32
ΤΗΛΕ ...ΠΑΘΗ
ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Ο νεαρός τυπογράφος

Χρόνια και χρόνια η πένα θα γράφει και θα γράφει για της Αντίστασης τα μεγάλα χρόνια. Δεν έχουν τελειωμό αυτά που έζησε τότε η ΕΑΜική γενιά στην κόλαση της χιτλεροφασιστικής κατοχής. Είναι χαράγματα που δε χάνονται από τη μνήμη. Και συχνά φέρνουν πλούτο μοναδικό, αποκαλύπτουν του Αγώνα μας το βάθος που είναι άγνωστο.

Ο αξέχαστος σ. Χρ. Χριστοδουλάκης (Χρ. Χ.), λογοτέχνης, μου 'λεγε, μια Κυριακή (το 1950) τον κάλεσε ο γνωστός βιβλιοπώλης Αντώνης Κόντες, ο μπαρμπα-Αντώνης, όπως τον ήξερε η πιάτσα, για να ξεδιαλέξουν την αποθήκη με παλιά φιλολογικά βιβλία προκειμένου να τα έβαζε στο καροτσάκι για πούλημα.

Πάνω στο ψάξιμο των βιβλίων έπεσα σ' ένα μικρό σωρό με τυπογραφικά στοιχεία. Σταμάτησα για λίγο και του είπα: Βλέπω είχες μπαρμπα-Αντώνη και τυπογραφείο... Σταμάτησε για λίγο το διάλεγμα. Και σαν μαρμαρωμένος με κοίταξε στα μάτια και τα δικά του πλημμύρισαν δάκρυα.

Εκείνο το βιβλιοπωλείο με τη χαρακτηριστική ονομασία «Βιβλιοπωλείο του λαού», Ιπποκράτους - Σόλωνος, μ' ένα τεράστιο υπόγειο μας το παραχώρησε για να δουλέψει πολύγραφος, που μας ήταν αναγκαίος προκειμένου να μπορούμε ν' απαντούμε άμεσα, ιδιαίτερα στο τέλος της κατοχής. Μαζί μας οργανωμένος στην ΕΠΟΝ κι ο Αλκιβιάδης, ο 17χρονος Αλκης, μαθητής του Νυχτερινού Γυμνασίου.

Την άνοιξη του 1944 οι ανάγκες της ανάπτυξης τυπογραφείου στην Αθήνα πίεζαν και την ΕΠΟΝ Αθήνας να λειτουργήσει τυπογραφείο. Δύσκολες τέτοιες αποστολές κι αυτό την έκανε πιο δύσκολη μέχρι να φτάσεις να πεις αυτό που γυρεύεις, να μιλήσεις για το σκάψιμο του κήπου, για τον υπόγειο χώρο και όλα τ' άλλα τα σχετικά. Και ποια εποχή...

Ακουσε, με προσοχή ο μπαρμπα-Αντώνης όσα η Οργάνωση της ΕΠΟΝ ζητούσε για το τυπογραφείο, στο σπίτι, στην οδό Λιακαταίων 54 στου Γκύζη. Δε χρειάστηκε να δοθούν άλλες εξηγήσεις.

Με κοίταξε κατάματα και με το γνώριμο καλοσυνάτο ύφος του μου είπε: «Ακου... Εγώ σας έδωσα το γιο μου τον Αλκη... Και τώρα θα κάνουμε κουβέντα για το σπίτι... Μπορείτε να αρχίσετε όποτε θέλετε». Μ' αυτά τα λόγια βάλαμε μπρος... Και τυπογράφος μας ο Αλκης, που αναδείχτηκε γρήγορα σε τυπογράφο ικανό, που μαζί φροντίσαμε να προφυλάξουμε το τυπογραφείο.

Εσκυψε ο μπαρμπα-Αντώνης στο ξεδιάλεγμα των βιβλίων κι ο Χρ. Χ. μάζευε τα τυπογραφικά στοιχεία κι εκεί πάνω τα χέρια του ακούμπησαν μια τυπογραφική πλάκα συναρμολογημένη ολόκληρη. Εγραφε: «... Ο χιτλεροφασισμός καταρρέει. Η νίκη είναι κοντά μας...».

Κοιτούσε την πλάκα αμίλητος. Την πήρε στα χέρια. Σαν να 'θελε να τη χαϊδέψει. Και ξέσπασε στο παράπονο: «Γιε μου, γιε μου, Αλκη μου». Υστερα ξέσφιξε τις βίδες που συγκρατούσαν την πλάκα. Οι χούφτες του γέμισαν στοιχεία, μνήμες κι αγώνες.

Καθίσαμε, μου συνέχισε ο σ. Χρ. Χριστοδουλάκης, στα σκαλιά της αποθήκης κι ο μπαρμπα-Αντώνης έδωσε, ανάβοντας το τσιγάρο του, του Αλκη την ιστορία για τα χρόνια της κατοχής, τότε, που μαζί με τ' άλλα παιδιά τύπωναν προκηρύξεις και έγραφαν συνθήματα στους τοίχους.

Ηρθε έπειτα ο Δεκέμβρης κι ο Αλκης βρέθηκε στα οδοφράγματα, πολεμώντας τους Σκόμπιδες. Εκεί και τον βρήκε το βόλι έξω από τις φυλακές Συγγρού. Το μαντάτο του χαμού το 'φερε στο σπίτι ένας ΕΛΑΣίτης που παρέδωσε και την ταυτότητά του. Δεν πίστεψε όμως ο πατέρας πως ο Αλκης χάθηκε. Χρόνια πολλά αναμονή κι ελπίδα. Με τις χούφτες γιομάτες τα τυπογραφικά στοιχεία, που είχε δουλέψει ο Αλκης. Το ψηλόλιγνο ευγενικό εκείνο παλικάρι της ΕΠΟΝ. Που το καμάρωναν στου Γκύζη αλλά κι όσοι το συναντούσαν στο ΕΠΟΝίτικο βιβλιοπωλείο στην καρδιά της Αθήνας. Στο βιβλιοπωλείο του Λαού.


Νίκος ΚΑΡΑΝΤΗΝΟΣ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Πέντε αιώνες ελληνικής τυπογραφίας (2010-04-11 00:00:00.0)
ΑΤΙΤΛΟ (1998-09-20 00:00:00.0)
ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ (1997-12-11 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ