Στο ιδιωτικό κεφάλαιο παραδίδει η κυβέρνηση της ΝΔ τις δημόσιες υποδομές και υπηρεσίες, με το νομοσχέδιο για τις «Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα» που κατατέθηκε χτες στη Βουλή. Κάθε έργο δημόσιας υποδομής, αλλά και δημόσια υπηρεσία, με εξαίρεση την άμυνα, την αστυνόμευση, την απονομή δικαιοσύνης και την ευθύνη εκτέλεσης των ποινών που επιβάλλονται από ποινικά δικαστήρια (δηλαδή τον κατασταλτικό μηχανισμό του κράτους) θα ανατίθενται πλέον στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Σχολεία, νοσοκομεία, λιμάνια, μαρίνες, φυλακές, νεκροταφεία, μικροί και μεγάλοι δρόμοι, δημόσια κτίρια εν γένει, φυλάξεις δασών, εθνικών δρυμών και κάθε άλλη υπηρεσία, παραδίδονται βορά στη ληστρική εκμετάλλευση του ιδιωτικού κεφαλαίου.

Χρυσώνοντας το περιεχόμενο του εν λόγω νομοσχεδίου, ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Αλογοσκούφης, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ανέφερε ότι και η συγκεκριμένη πρωτοβουλία εντάσσεται στη γενικότερη κυβερνητική στρατηγική ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας. Δεν έκρυψε, δηλαδή, ότι μέσω των «συμπράξεων», η κυβέρνηση επιδιώκει την αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου, με την είσοδο των ιδιωτών σε πεδία επιχειρηματικής δραστηριότητας, που ασκούσε αποκλειστικά το Δημόσιο. Το νομοσχέδιο αναφέρεται σε μικρά και μεσαίου μεγέθους έργα, αφού προβλέπεται ότι ο σχετικός προϋπολογισμός δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 200 εκατ. ευρώ. Η κρατική στήριξη στα ιδιωτικά κεφάλαια που θα συμμετάσχουν στα ΣΔΙΤ, είναι προκλητική, δεδομένου ότι, πέραν της παράδοσης στους ιδιώτες των τομέων επιχειρηματικής ευθύνης του Δημόσιου, υποχρεώνονται οι δημόσιοι φορείς να προσφέρουν ακίνητα, αλλά και κάθε άλλη διευκόλυνση στους νέους επενδυτές...

Με το νομοσχέδιο, η κατασκευή των δημόσιων υποδομών και η παροχή υπηρεσιών ανατίθενται σε Ανώνυμες Εταιρίες, οι οποίες αποκαλούνται Εταιρίες Ειδικού Σκοπού, στις οποίες συμμετέχουν αποκλειστικά ιδιωτικά κεφάλαια, ενώ προβλέπεται και η εισαγωγή τους στο Χρηματιστήριο. Με άλλα λόγια, ιδιωτικοποιούνται πλήρως οι δημόσιες υποδομές και υπηρεσίες - στα θατσερικά αγγλοσαξονικά πρότυπα - ενώ το δημόσιο χρήμα θα ρέει προς όφελος των ιδιωτών επενδυτών. Τα λαϊκά στρώματα, είτε με τη μορφή των χρηστών των ιδιωτικοποιημένων υποδομών και υπηρεσιών, είτε μέσω της φορολογικής τους επιβάρυνσης, καλούνται να καταβάλουν το επαχθές τίμημα (για την απόσβεση των κεφαλαίων και τα υπερκέρδη των εταιριών). Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Γ. Αλογοσκούφης απέφυγε χτες να απαντήσει, αν η κυβέρνηση, στα πλαίσια των ΣΔΙΤ, προτίθεται να παραδώσει τα διόδια των εθνικών αξόνων προς εκμετάλλευση στους ιδιώτες - κατασκευαστές, καθώς και αν υπάρχουν σκέψεις αύξησής τους.

Επίσης, με το νομοσχέδιο καθιερώνονται διαδικασίες - εξπρές στην έκδοση αδειών, στις απαλλοτριώσεις, αλλά και στις περιπτώσεις ανεύρεσης αρχαιολογικών ευρημάτων και περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Το κείμενο διακρίνεται από γενικές αναφορές σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις των ιδιωτικών εταιριών, τους κινδύνους που αναλαμβάνουν, αλλά και τους τρόπους αποπληρωμής τους, καθώς για όλα αυτά τα θέματα παραπέμπει στις Συμβάσεις Συμπράξεων, που θα υπογραφούν, όταν το σχετικό νομοσχέδιο γίνει νόμος του κράτους. Υπάρχουν όμως και παράγραφοι που δημιουργούν πληθώρα ερωτημάτων για το νομικό καθεστώς που θα διέπει τις Συμβάσεις Συμπράξεων. Ετσι, το άρθρο 17 αναφέρει: «Στις Συμπράξεις που έχουν υπαχθεί στο καθεστώς του παρόντος νόμου, εφαρμόζονται οι διατάξεις της Σύμβασης Σύμπραξης και συμπληρωματικά ο Αστικός Κώδικας»!

Με άλλα λόγια, οι Συμβάσεις καταργούν τον Αστικό Κώδικα, γεγονός που παραπέμπει στο καθεστώς αποικιοκρατικών συμβάσεων του παρελθόντος, ενώ σκόπιμα παραμένουν αδιευκρίνιστα κρίσιμα θέματα, σχετικά με τη συμμετοχή του Δημοσίου στη χρηματοδότηση των έργων, τη δυνατότητα δανειοδότησης των ιδιωτικών εταιριών από τις τράπεζες με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, κλπ.

Συμβάσεις Σύμπραξης με ιδιωτικά κεφάλαια μπορούν να συνάπτουν: Το Δημόσιο, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, τα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, εφόσον σε αυτά συμμετέχουν φορείς του Δημοσίου με ποσοστό άνω του 50%, ή επιχορηγούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό με ποσό που υπερβαίνει το 50% των ετήσιων εσόδων τους.

Για τη συμμετοχή των ιδιωτικών εταιριών σε Συμπράξεις τίθενται οι εξής προϋποθέσεις:

α) Να αναλαμβάνουν ουσιαστικό μέρος των κινδύνων που θα συνδέονται με τη διαθεσιμότητα ή και τη ζήτηση του αντικειμένου της Σύμπραξης και των συναφών κινδύνων, όπως, ενδεικτικά, το διαχειριστικό και τον τεχνικό κίνδυνο. Οι κίνδυνοι αυτοί, βέβαια, αναλαμβάνονται έναντι του ανταλλάγματος που θα καταβάλλεται εφάπαξ ή τμηματικά από το Δημόσιο ή τους τελικούς χρήστες...

β) Η χρηματοδότηση εν όλω ή εν μέρει της παροχής των υπηρεσιών ή και της δημιουργίας των υποδομών θα γίνει με κεφάλαια και πόρους που εξασφαλίζουν οι ιδιωτικοί φορείς.

γ) Το συνολικό προϋπολογιζόμενο κόστος της υλοποίησης του αντικειμένου της Σύμπραξης δεν μπορεί να υπερβεί τα 200.000.000 ευρώ.

Οι τρεις αυτές προϋποθέσεις ανατρέπονται στην αμέσως επόμενη παράγραφο - «Κατ' εξαίρεση υπαγωγή» - η οποία αναφέρει: «Σε εξαιρετικές περιπτώσεις (;) η υπαγωγή Συμπράξεων στις διατάξεις του παρόντος νόμου είναι δυνατή ακόμα και εάν δε συντρέχουν μία ή και περισσότερες από τις προϋποθέσεις των εδαφίων (α) έως και (γ)»! Με άλλα λόγια, σε ...εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να υπάρξει Σύμπραξη, χωρίς την ανάληψη κινδύνων από τον ιδιωτικό φορέα...

Σαρωτικές, εξάλλου, είναι οι διαδικασίες κατασκευής των έργων. Ετσι, όπως αναφέρεται, η έκδοση των απαιτούμενων αδειών για τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση και συντήρηση των έργων, θα πρέπει να γίνεται εντός αποκλειστικής προθεσμίας 60 ημερών από την υποβολή του σχετικού αιτήματος, αν οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν έχουν προβεί στο διάστημα αυτό σε αιτιολογημένη άρνηση έκδοσης της άδειας. Σε περίπτωση που εμπλεκόμενος δημόσιος φορέας θεωρηθεί υπεύθυνος για καθυστερήσεις στην έκδοση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, υποχρεώνεται να καταβάλει στους ιδιώτες επενδυτές το πρόσθετο κόστος που τυχόν θα προκύψει από τον μη συνυπολογισμό πρόσθετων δαπανών... Οι απαιτούμενες απαλλοτριώσεις εκτάσεων και η σύσταση εμπράγματων δικαιωμάτων επ' αυτών θεωρούνται κατεπείγουσες και μείζονος σημασίας.