Μέρος πρώτο

Δεν ανταποκρίνεται στην ουσία της πολιτικής πραγματικότητας, η επιδερμική αντίληψη που ισχυρίζεται ότι από τη μια μεριά είναι το κεντρικό κράτος και από την άλλη είναι η ΤΑ, που απλώς συνυπάρχουν αυτοτελώς και αναγκαστικά. Το θεμελιώδες και το ουσιαστικό στα διάφορα τμήματα του κρατικού μηχανισμού δεν είναι οι συνεχείς ενδεχόμενες τριβές (αλλά και μεταβολές) μεταξύ τους για τις αρμοδιότητες. Αντίθετα, το ουσιώδες συνίσταται ότι συγκροτούν έναν ενιαίο και αντιλαϊκό πολιτικό και διοικητικό μηχανισμό.

Οι ενέργειες στην ΤΑ - για να περιοριστούμε μόνο στα πρόσφατα 10-15 χρόνια - είναι ενδεικτικές μεν, αλλά ταυτόχρονα αποκαλυπτικές:

α) Συνεχίστηκε αμείωτα η δράση για τον περιορισμό κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων και κατακτήσεων. Φούντωσε και ανθίζει η απασχολησιμότητα και η «ευελιξία».

β) Κλιμακώθηκε η υλοποίηση αρμοδιοτήτων που βοηθούν τη συντήρηση, τη λειτουργία και τον εκσυγχρονισμό του καπιταλιστικού συστήματος (διεύρυνση του κατασταλτικού μηχανισμού, της φορολόγησης, της εμπορευματοποίησης στην Παιδεία, στην Υγεία, στην Πρόνοια κλπ.).

γ) Εντάθηκε η άμεση υπαγωγή των λειτουργιών των Δήμων στην καπιταλιστική αγορά, η εναρμόνισή της και η ενίσχυσή της με μηχανισμούς ελέγχου της δράσης των δημοτικών συμβουλίων από την Περιφέρεια και τα υπουργεία.

δ) Οι διοικητικές, λειτουργικές κατευθύνσεις και το περιεχόμενο δράσης των Νομαρχιών - Δήμων, που προώθησαν ομόψυχα ΠΑΣΟΚ - ΝΔ, υπηρετούν την προσαρμογή των δομών του κράτους στις σημερινές ανάγκες της κεφαλαιοκρατίας, την απελευθέρωση αγορών και την ευρωενωσιακή αγορά.

ε) Το σύνολο των μέχρι σήμερα ρυθμίσεων που ψήφισαν και προώθησαν, καθορίζει μορφές διαχείρισης με κριτήρια:

• Την εμπορευματοποίηση των κοινωνικών αγαθών.
• Την επιχειρηματική κερδοσκοπία.
• Την ιδιωτικοποίηση και τη συνύφανση με το μεγάλο κεφάλαιο.

Κάθε πολιτική, ιδεολογική αντίληψη και πρακτική που δε συνυπολογίζει και δεν απεικονίζει τον παραπάνω χαρακτήρα και τις εξελίξεις στην ΤΑ, είναι άμεσα και ριζικά επιζήμια για τα εργατικά και λαϊκά συμφέροντα. Γιατί παρεμποδίζει κάθε γνήσια προσπάθεια διαμόρφωσης αγωνιστικού μετώπου του ταξικού κινήματος των εκμεταλλευομένων - καταπιεσμένων λαϊκών στρωμάτων ενάντια στην κυρίαρχη πολιτική, ακόμη και στο πεδίο της πάλης στην κάθε Νομαρχία και στον κάθε Δήμο.

Η ΤΑ έχει σημαντικές αρμοδιότητες στην άσκηση της κυρίαρχης πολιτικής. Πραγματοποιεί πολιτική παρέμβαση, αναπτύσσει οικονομική, ιδεολογική πολιτική δραστηριότητα σε πλατύ φάσμα της κοινωνικής ζωής. Εχει νομοθετημένο χαρακτήρα με ενιαίο μηχανισμό, θεσμικό πλαίσιο, διαμορφωμένους κανόνες λειτουργίας, ακόμα και σε διοικητικές - λειτουργικές λεπτομέρειες. Το συνταγματικό και νομοθετικό πλαίσιο της ΤΑ έχει πολιτικό - ταξικό χαρακτήρα. Είναι ο «σκληρός δίσκος» που προσδιορίζει τη φυσιογνωμία της, τον προσανατολισμό της, το χαρακτήρα της σαν αντιλαϊκό μηχανισμό. Γι' αυτό φρόντισαν συντονισμένα και ζευγαρωτά τα δυο κόμματα αστικής διακυβέρνησης, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ.

Η παρουσία της ΤΑ σε γειτνίαση με τις λαϊκές - εργατικές μάζες είναι μια λειτουργική ιδιομορφία της, που δεν αλλάζει το χαρακτήρα της. Μια ιδιομορφία της, άμεσα σχετιζόμενη με το ρόλο που διαδραματίζει σαν νευραλγικός κρίκος του πολιτικού συστήματος της άρχουσας τάξης.

Στην ΤΑ έχουν αποκεντρωθεί τόσα και τέτοια «πακέτα - κομμάτια» της «κεντρικής» κρατικής - κυβερνητικής πολιτικής, όσα εκτιμώνται - κάθε πολιτική περίοδο - ότι είναι αναγκαία για τη λειτουργία του συστήματος.

Για να εξασφαλίζονται αρμοί, ερείσματα, «υποδοχείς» αναγκαίοι στην αναπαραγωγή του καπιταλισμού και τη λειτουργικότητά του σε κάθε περίοδο και φάση ανάπτυξής του. Για να αιχμαλωτίζονται, χειραγωγούνται, αμβλύνονται, καταστέλλονται, λιμάρονται οι λαϊκές - εργατικές προσδοκίες, αντιδράσεις, διαμαρτυρίες, αντιστάσεις, διεκδικήσεις.

Τέτοιες και τόσες λειτουργίες, δραστηριότητες λοιπόν του αστικού κράτους μετατίθενται και εμφυτεύονται «τοπικά», ώστε να συσκοτίζονται οι κοινωνικο-ταξικές σχέσεις, να παρεμποδίζονται οι τάσεις και το βάθεμα της αυθόρμητης λαϊκής ριζοσπαστικοποίησης. Να αναπτύσσονται τόσες και τέτοιες λειτουργίες, ώστε να αποκρύπτεται (να μένει αθέατη) η αντικειμενική σύνδεση της όξυνσης των κοινωνικών προβλημάτων με τις επιδιώξεις του κεφαλαίου και την ασκούμενη κυβερνητική πολιτική.

Η στόχευσή τους είναι να αναχαιτίζεται η πολιτική μας προσπάθεια για τη ριζική αλλαγή του συσχετισμού των πολιτικών δυνάμεων και των τάξεων, θεωρούν κρίσιμο ζήτημα να εμφανίζεται στην αυθόρμητη λαϊκή εργατική συνείδηση, κατακερματισμένος και ακατάληπτος ο ενιαίος χαρακτήρας, της κάθε φορά κυβερνητικής πολιτικής.

Η κυβερνητική πολιτική (σήμερα της ΝΔ, μέχρι πριν δύο χρόνια του ΠΑΣΟΚ) αναπτύσσεται σε όλη τη γραμμή, σε όλο το φάσμα των κοινωνικών προβλημάτων, αγκαλιάζει και τσαλακώνει όλους τους όρους της ζωής και των κοινωνικών δικαιωμάτων της εργατικής τάξης, των μισο-προλεταριακών λαϊκών μαζών, της φτωχής και μεσαίας αγροτιάς. Γιατί η στρατηγική των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων έχει συνολικό χαρακτήρα. Ως εκ τούτου, η πολιτική μεθόδευσης αποκεντρωμένων μοχλών λειτουργίας αντιλαϊκών πακέτων, δεν είναι περιπτωσιακό φαινόμενο, ούτε έχει εξωτερικό - προς τον κάθε Δήμο - χαρακτήρα, ούτε είναι μοναχικό, ασύνδετο ζήτημα.

Μια τέτοια μεθόδευση συγκροτεί τον πυρήνα των «βαθειών τομών» που διακηρύσσει για την Τοπική Αυτοδιοίκηση το Πολιτικό Συμβούλιο του ΠΑΣΟΚ και το περιεχόμενο των αυτοδιοικητικών προτάσεων που προβάλλει ο αριστερόστροφος επικοινωνιακά, λόγος του ΣΥΝ.

Στην πολιτική - διοικητική πυραμίδα της τοπικής διοίκησης (επίπεδο Δήμου), ως οργανικού κρίκου του κρατικού μηχανισμού, περιλαμβάνονται:

• Δήμαρχος - Γραμματέας - Δημαρχιακή Επιτροπή - Αντιδήμαρχοι (3-5).
• Προεδρείο Δημοτικού Συμβουλίου - Δημοτικό Συμβούλιο - Πρόεδροι Δημοτικών Νομικών Προσώπων - Διοικητικά Συμβούλια Δημοτικών Νομικών Προσώπων - Σχολικές Επιτροπές.
• Πρόεδρος και ΔΣ της Δημοτικής Επιχείρησης - Αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρίες - Δημοτικά Ιδρύματα παντός είδους.
• Δημοτική Αστυνομία - Μηχανισμός «Ξενοκράτη» - θεματολογικές επιτροπές του Δημοτικού Συμβουλίου - Γνωμοδοτικές Επιτροπές του Δήμου - Νομικοί, Οικονομικοί, Τεχνικοί Σύμβουλοι του Δημάρχου.

Το αμειβόμενο πολιτικό προσωπικό στους Δήμους του Λεκανοπεδίου της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και στις πρωτεύουσες των Νομών κυμαίνεται από 25 έως 45 άτομα κατά Δήμο. Ενδεικτικά οι αμοιβές μηνιαίως ανέρχονται για το Δήμαρχο από 3.000 - 4.000 ευρώ, για τους Αντιδημάρχους 1.500 - 2.000 ευρώ, τους προέδρους των Δημοτικών Νομικών Προσώπων 800 - 1.000 ευρώ, τους Αντιπροέδρους 350 - 400 ευρώ.

Αναδημοσιεύεται από άρθρο που έχει δημοσιευτεί στην «Κομμουνιστική Επιθεώρηση», τεύχος 5 του 2005

Συνεχίζεται