Οπως και για πολλά άλλα ζητήματα, για τη Σιένα γνώριζα σχεδόν ελάχιστα. Μόνο ότι στην ποδοσφαιρική ομάδα της πόλης προπονητής διατέλεσε πριν ένα-δυο χρόνια κάποιος καταγόμενος από τα ορεινά χωριά της νότιας Ιταλίας, ονόματι Papadopoulo. Οτι στην ομάδα μπάσκετ έπαιξε με επιτυχία ο μετέπειτα αρχηγός της Εθνικής Μιχάλης Κακιούζης. Και ότι στο Μεσαίωνα, τους λόφους της περιοχής συνήθιζε να επισκέπτεται για το πλούσιο κυνήγι τους ο Καίσαρας Βοργίας. Νόθος γιος του διαβόητου Ροδρίγου Βοργία, ο οποίος διατέλεσε - τι άλλο για ένα κάθαρμα της ιταλικής αναγέννησης; - πάπας, ως Αλέξανδρος ο VI.

Κυνήγι λένε ότι έχει ακόμα σε αυτό το κατάφυτο, καταπράσινο τοπίο που περιτριγυρίζει τούτη την εκπληκτική πολιτεία, τη σφηνωμένη στα υψώματα της κεντρικής Ιταλίας. Μια πόλη που άκμασε στο Μεσαίωνα, αναπτύσσοντας εμπόριο, υψώνοντας τρομερά τείχη, αρματώνοντας εκστρατευτικά σώματα και επιδεικνύοντας τη δύναμη της ολιγαρχίας της με ψηλά μέγαρα, επιβλητικά δημόσια κτίρια και όμορφα έργα τέχνης. Μέχρι που ήρθε η Φλωρεντία των Μεδίκων και την κατέκτησε, δείχνοντας, με τον πιο σκληρό τρόπο, ποιος κάνει κουμάντο στην Τοσκάνη.

Η κυρίως Σιένα βρίσκεται ακόμα μέσα στα μεσαιωνικά τείχη, πάνω σε ένα μικρό οροπέδιο, με όμορφη θέα στους στενούς κάμπους τριγύρω. Η οικοδομική δραστηριότητα δείχνει να σταμάτησε κάπου 200-300 πριν, οπότε η πλειοψηφία των κατοίκων συνεχίζει να ζει σε παλαιά διώροφα ή τριώροφα κτίρια, βαμμένα συνήθως σε αποχρώσεις σκούρας ώχρας, με σύρματα και σχοινιά από το ένα στενό παράθυρο μέχρι το απέναντι στενό μπαλκόνι και κρεμασμένη την μπουγάδα, σε ένα σκηνικό φαινομενικά φολκλόρ αλλά τελικά τόσο καθημερινό και ανθρώπινο.

Βέβαια, περπατώντας κανείς στην πόλη έχει να δει και πολλά άλλα. Επί παραδείγματι, μουσεία, με μόνιμες και περιοδικές εκθέσεις, σχεδόν σε κάθε τετράγωνο. Ξεχωρίζουν αυτό της φυσικής ιστορίας και λόγω της ασυνήθιστης θεματολογίας το «Ιστορικό Μουσείο βασανιστηρίων» («Museo Storico della Tortura» ιταλιστί), χωμένο σε κάποιο από τα στενά δρομάκια, τα γεμάτα σκαλοπάτια, που οδηγούν στην κεντρική πλατεία και στο δημαρχείο («Palazzo Publico»). Σε αυτή την ιδιόμορφη συλλογή εκτίθενται «όργανα βασανισμού και κρατικών ποινών», όπως αναγράφεται χαρακτηριστικά στο εισιτήριο. Οργανα θανάτου και τιμωρίας, από την κλασική γκιλοτίνα, μέχρι κάποια ανατριχιαστικά μηχανήματα με τα οποία οι αρχόντοι συνέθλιβαν κρανία ή γόνατα στους Αγιάννηδες και στους λοιπούς «εχθρούς του κράτους».

Οπως προείπα, η πόλη είναι γεμάτη από δαιδαλώδη δρομάκια, τα περισσότερα πολύ στενά για να περάσει οποιοδήποτε τετράτροχο, πλακοστρωμένα μονοπάτια, σκιώδη από τα ψηλά παλαιά κτίρια, που μόλις και αφήνουν μια φέτα ουρανού να φανεί από ψηλά. Αυτό δεν είναι καθόλου αποπνικτικό, καθώς συνάδει με το χαρακτήρα τούτης της κλασικής καστροπολιτείας.

Επιπλέον, ακόμα και χωρίς χάρτη δύσκολα χάνεται κάποιος, καθώς η δημοτική αρχή έχει φροντίσει να υπάρχουν σε κάθε κρίσιμο σταυροδρόμι πινακίδες που σε κατευθύνουν. Είτε για τον καθεδρικό ναό, είτε για την όμορφη «Piazza del Campo» με το μεσαιωνικό δημαρχείο, το οποίο χρησιμοποιείται ως έδρα του δήμου μέχρι σήμερα, είτε για την κύρια έξοδο της πόλης.

Ο καθεδρικός ναός είναι οπωσδήποτε επιβλητικός, «ντυμένος» με το κλασικό λευκό - πράσινο μάρμαρο της Τοσκάνης, αλλά όχι τόσο θεαματικός όσο αυτός της Φλωρεντίας ή ακόμα και της Πίζας. Δείγμα του χαμηλότερου οικονομικού επιπέδου το οποίο κατέκτησε η τότε άρχουσα τάξη της Σιένας στον οξύ ανταγωνισμό ανάμεσα στις τρεις γειτονικές μεσαιωνικές πόλεις - κράτη.

Το δημαρχείο και η πλατεία που ανοίγεται μπροστά του μάλλον είναι το καλύτερο σημείο της πόλης. Η πλατεία έχει το σχήμα βεντάλιας, με ανωφερή κλίση στο πίσω μέρος της. Ετσι, τα παλαιότερα χρόνια, ακόμα και το πλήθος που στεκόταν στις παρυφές της, μπορούσε άνετα να δει και να ακούσει το δήμαρχο, όταν έβγαινε για διάγγελμα στη λαμπρή κεντρική είσοδο του δημαρχιακού μεγάρου.

Σωρεύονται εκεί οι τουρίστες, στα καφέ και στα εστιατόρια που λειτουργούν πέριξ της άπλας, ή καθισμένοι κάτω στην πλατεία, να πάρουν μιαν ανάσα από τις συνεχείς εναλλασσόμενες ανηφόρες - κατηφόρες, και να απολαύσουν το χώρο.

Στα πρακτικά ζητήματα, οργανωμένα πάρκινγκ υπάρχουν τρία έξω από τα τείχη της μεσαιωνικής πόλης. Αλλά στον ανήφορο, στο μονόδρομο που οδηγεί στην κεντρική πύλη, όπως και στον κατήφορο της εξόδου, αν είστε τυχεροί μπορεί να βρείτε ένα κενό, να σταθμεύσετε δωρεάν και με σχετική σιγουριά για το όχημά σας. Για φαγητό, όσο πιο μακριά από το κέντρο, τόσο πιο φτηνό θα το βρείτε. Υπάρχουν τουριστικά μενού με πέντε, δέκα και δεκαπέντε ευρώ ανά άτομο (συμπεριλαμβάνεται ένα ποτήρι ντόπιο κρασί), που μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες με χαμηλό κόστος.

Στην επίσκεψή μου στην Τοσκάνη αφιέρωσα μόλις μια μέρα στη Σιένα. Γύρισα στην Ελλάδα με τη βεβαιότητα ότι έκανα ένα μεγάλο λάθος.