Πάνω από 850.000 στέμματα ελληνικής γης βρίσκονται, επισήμως, στην κατοχή της Εκκλησίας. Αλλά η έκταση αυτή, που απαρτίζεται από δάση, δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις, είναι πολύ μεγαλύτερη, δεδομένου ότι οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες δεν έχουν καταγράψει τις εκτάσεις που κατέχουν οι διάφορες μονές και οι οποίες δεν ξεπερνούν τα 50 στρέμματα η κάθε μια. Υπάρχει εκτίμηση ότι η καλούμενη ως εκκλησιαστική περιουσία ανέρχεται, συνολικά, στα 1.300.000 στρέμματα («Ελευθεροτυπία», 8/5/99)

Σε ό,τι αφορά την καταγραμμένη εκκλησιαστική περιουσία, αυτή χωρίζεται στις «αναγνωρισμένες εκτάσεις» και στις «διακατεχόμενες» (είναι περίπου οι μισές του συνόλου). Για τις τελευταίες, η Εκκλησία δεν έχει να επιδείξει τίτλους ιδιοκτησίας. Οι εκτάσεις αυτές, «αναγνωρισμένες» και «διακατεχόμενες» - όπως προκύπτει από τους ελέγχους της Διεύθυνσης Ιδιωτικής Δασοπονίας του υπουργείου Γεωργίας και όπως καταγράφεται στην τελευταία γνωστή «Απογραφή Μοναστηριακών και Εκκλησιαστικών Δασών» της 6ης Σεπτέμβρη 1984 - είναι διάσπαρτες σε όλους, σχεδόν, τους νομούς της χώρας. (Στον πίνακα, φαίνεται η συγκεντρωτική εικόνα στο σύνολο της επικράτειας).

Η προέλευση της εκκλησιαστικής περιουσίας, σύμφωνα με τον Ιωάννη Πέτρου, καθηγητή στον τομέα Ηθικής και Κοινωνιολογίας της Θεολογικής Σχολής του Παν/μίου Θεσσαλονίκης («Ελευθεροτυπία», 8/5/99), προέρχεται:

α) από την αριστοκρατική τάξη, ακόμα και της εποχής του Βυζαντίου, που δώριζε εκτάσεις στην Εκκλησία,β) από την τουρκοκρατία, όταν το οθωμανικό δίκαιο αναγνώριζε τα βακούφια, δηλαδή την κατοχή από την Εκκλησία «ιερών κτημάτων» και γ) από δωρεές πιστών.

Και μετοχές...

Το ζήτημα της εκκλησιαστικής περιουσίας δεν περιορίζεται, όμως, στα κτήματα και τις δασικές ή άλλες εκτάσεις. Επεκτείνεται σε μετρητά, μετοχές, ακίνητα, τίτλους του Δημοσίου κλπ.

Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε πριν μερικούς μήνες στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» (Φεβρουάριος 2000) αναφέρεται ότι η Εκκλησία έχει στην κατοχή της, μεταξύ άλλων, τα εξής περιουσιακά στοιχεία:

• Μετοχές Εθνικής Τράπεζας - 2.200.000
• Ποσοστό μετοχικού κεφαλαίου - 1,8%
• Αποτίμηση χαρτοφυλακίου - 50 δισ.δρχ.
• Διαθέσιμα, καταθέσεις - 5 δισ.δρχ
• Ενοίκια από οικήματα - 1,9 δισ.δρχ.
• Τίτλοι Δημοσίου - 2,5 δισ.δρχ

Στην ίδια έρευνα σημειώνεται ότι μόνο στην Αθήνα τα κτίρια που ανήκουν στην Εκκλησία και ενοικιάζονται ανέρχονται στα 345, ενώ στη θεσσαλονίκη ο αριθμός τους ξεπερνά τα 100.

Επίσης σε άλλα δημοσιεύματα, γίνεται αναφορά σε πληροφορίες για μεγάλο αριθμό κτισμάτων που κατέχει η Εκκλησία και τα οποία βρίσκονται στην Αττική και τον Πειραιά (συγκρότημα 24 κατοικιών στη Βουλιαγμένη, κτίριο 24 γραφείων στον Πειραιά, μεζονέτες, καταστήματα, διαμερίσματα κλπ). Πολλά από αυτά, που πέρασαν στην κατοχή της ως αντάλλαγμα, στα πλαίσια της προηγούμενης «ρύθμισης» της εκκλησιαστικής περιουσίας το 1952, έχουν πλέον εκποιηθεί...