Με τη συγκέντρωση που γίνεται αύριο Δευτέρα στις 6.30 το απόγευμα στο θέατρο "Γκλόρια" και την πορεία προς της Βουλή, επισφραγίζονται οι μέχρι σήμερα δραστηριότητες της Επιτροπής Δημοψηφίσματος για το Μάαστριχτ. Η εκδήλωση αυτή αποκτά ιδιαίτερη σημασία, αφού σε λίγες μέρες, στις 13 του Δεκέμβρη, θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος Κορυφής στο Δουβλίνο, όπου οι "δεκαπέντε" θα συζητήσουν και θα συμφωνήσουν για τις κατευθυντήριες γραμμές της αναθεώρησης της Συνθήκης. Ηδη στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν δρομολογηθεί ρυθμίσεις που ενισχύουν το ρόλο του Διευθυντηρίου, συνιστούν ακόμα μεγαλύτερη εκχώρηση εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και θα αξιώνουν περισσότερες θυσίες από τους λαούς για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων μέσα από νέα προγράμματα "σύγκλισης", αόριστης διάρκειας. Απέναντι σ' αυτές τις εξελίξεις, η κυβέρνηση εμφανίζεται διατεθειμένη να αποδεχτεί όλες τις προτάσεις του γερμανογαλλικού άξονα, που με μαθηματική ακρίβεια φέρνουν την Ελλάδα στο περιθώριο και τους Ελληνες εργαζόμενους στην οικονομική εξαθλίωση και τον "εργασιακό μεσαίωνα".

Σ' αυτήν ειδικά την περίοδο το αίτημα για Δημοψήφισμα για τη Συνθήκη του Μάαστριχτ και τις όποιες αλλαγές γίνουν στη Διακυβερνητική Διάσκεψη παίρνει διαστάσεις εθνικής αναγκαιότητας. Εξάλλου κάθε μέρα που περνάει οι εργαζόμενοι, οι αγρότες, οι μικρομεσαίοι, οι νέοι αντιλαμβάνονται όλο και περισσότερο την πραγματική φύση αυτής της πολιτικής. Της πολιτικής που ασκεί η κυβέρνηση στο όνομα του Μάαστριχτ και της δήθεν ισότιμης συμμετοχής στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Αυτό επιβεβαιώνεται στους αγώνες που αναπτύσσονται.

Για τις θέσεις και τις δραστηριότητες της Επιτροπής Δημοψηφίσματος για το Μάαστριχτ μιλήσαμε με δύο εκπροσώπους της, τον Στρατή Κουνιά, πρόεδρο του Μαθηματικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών και τον Σωκράτη Μαντζουράνη, μέλος της διοίκησης της ΓΣΕΕ.

***

- Ζητάτε τη διενέργεια δημοψηφίσματος για τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Πρόσφατα, στις εκλογές του περασμένου Σεπτέμβρη, ο ελληνικός λαός με την ψήφο του έδωσε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό στα κόμματα που υποστήριξαν και υποστηρίζουν τη Συνθήκη. Μήπως με το εκλογικό αποτέλεσμα δόθηκε και η απάντηση στο αίτημα που προβάλλετε;

Σωκράτης Μαντζουράνης (Σ. Μ.): Επειδή αυτή η συζήτηση γίνεται λίγες ώρες μετά τη μεγάλη πανεργατική, πανελλαδική απεργία της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ, αλλά και τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις των αγροτών, θα ήθελα να επισημάνω ότι σε όλες τις συγκεντρώσεις, τις πορείες και τα συλλαλητήρια κυριάρχησαν τα συνθήματα κατά του Μάαστριχτ, της Ευρωπαϊκής Ενωσης, του προγράμματος "σύγκλισης". Θέλω δηλαδή να επισημάνω ότι στη συνείδηση μεγάλων λαϊκών στρωμάτων και πρώτα απ' όλα των εργαζομένων κερδίζει έδαφος η αντίληψη ότι δεν μπορεί να υπάρξει διέξοδος απ' τη σημερινή κατάσταση, αν δε συγκρουστούν με τις κυρίαρχες επιλογές των Βρυξελλών που εξυπηρετούνται από την κυβέρνηση. Και το ξέρουμε όλοι ότι στις κινητοποιήσεις αυτέςσυμμετείχαν χιλιάδες εργαζόμενοι και αγρότες που στις εκλογές ψήφισαν κόμματα που έχουν ταχθεί υπέρ του Μάαστριχτ.

Στρατής Κουνιάς (Σ. Κ.): Θα μπορούσα να απαντήσω ότι αν όσοι αρνούνται σήμερα την αναγκαιότητα του Δημοψηφίσματος, θέλουν να διαπιστώσουν τις πραγματικές διαθέσεις του ελληνικού λαού για τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, δεν έχουν παρά να ζητήσουν τη γνώμη του γι' αυτήν συγκεκριμένα. "Ιδού η Ρόδος...", λοιπόν. Οσο για τα εκλογικά ποσοστά και το τι εκφράζουν αυτά, θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι και στη Δανία, και στη Νορβηγία, και στην Ελβετία, και στη Φινλανδία οι πολιτικές δυνάμεις που υποστηρίζουν τη Συνθήκη έχουν τη μεγάλη πλειοψηφία. Ομως αυτό δεν εμπόδισε τους λαούς, είτε στα εθνικά δημοψηφίσματα είτε στις ευρωεκλογές, να πουν "όχι στο Μάαστριχτ" με πλειοψηφία. Το ίδιο βεβαίως ισχύει και για τη Γαλλία, όπου το 49% που συγκέντρωσε το "όχι" είναι συντριπτικά μεγαλύτερο από το ποσοστό του Κομμουνιστικού Κόμματος, που είχε επωμιστεί το μεγαλύτερο βάρος της καμπάνιας κατά του Μάαστριχτ. Αλλά, αν δε φτάνει αυτό, όσοι απορρίπτουν το δημοψήφισμα, ας κοιτάξουν τα αποτελέσματα των τακτικών δημοσκοπήσεων που διεξάγει η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ας συγκρίνουν τα ποσοστά αυτών πουδηλώνουν δυσαρεστημένοι από την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με τα ποσοστά των κομμάτων που υποστήριξαν και υποστηρίζουν το Μάαστριχτ.

Σ. Μ.: Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι το αίτημα για Δημοψήφισμα για τη Συνθήκη του Μάαστριχτ δεν είναι τωρινό. Είχε προβληθεί από το ΚΚΕ όταν η Συνθήκη ήρθε για συζήτηση και έγκριση στη Βουλή, τον Ιούλη του '92. Τότε τα κόμματα που υποστήριξαν τη Συνθήκη, δηλαδή η Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΝ, απέρριψαν την πρόταση του ΚΚΕ. Και τότε το επιχείρημά τους ήταν ότι μέσω των εκλογικών τους ποσοστών είχαν την εξουσιοδότηση του ελληνικού λαού για την ψήφιση της Συνθήκης. Ομως ο ελληνικός λαός δεν είχε δώσει σε κανέναν την εξουσιοδότηση για να υπογράψει μια Συνθήκη που οδηγούσε τη χώρα στην περιθωριοποίηση, που εξασφάλιζε την ευημερία στους λίγους και τη δυστυχία στους πολλούς. Απλούστατα γιατί κανείς απ' αυτούς που ψήφισαν τη Συνθήκη δεν είχε ενημερώσει τον ελληνικό λαό για τις συνέπειες από την εφαρμογή των αποφάσεων του Μάαστριχτ. Το μόνο που υπόσχονταν ήταν ότι το Μάαστριχτ θα μας έφερνε στον "παράδεισο" του κοινού νομίσματος, των κοινών μισθών, των κοινών δυνατοτήτων, των κοινών δικαιωμάτων... Ας κάνουν λοιπόν τώρα, που τελειώνει η ισχύς της Συνθήκης, το λογαριασμό για όλα αυτά τα "κοινά".

- Τώρα όμως βρίσκεται σε εξέλιξη η Διακυβερνητική Διάσκεψη, όπου θα αναθεωρηθεί η Συνθήκη του Μάαστριχτ. Τι νόημα έχει να συζητάμε σήμερα για Δημοψήφισμα για μια Συνθήκη που σε λίγους μήνες θα έχει αλλάξει;

Σ. Κ.: Μια απ' τις πτυχές της παραπλανητικής επιχειρηματολογίας είναι και αυτή που σημειώνει ότι δήθεν από τη Διακυβερνητική θα "γεννηθεί" μια νέα Συνθήκη, την οποία πρέπει να περιμένουμε και μετά να δούμε πώς θα την αντιμετωπίσουμε. Ας αφήσουμε για λίγο στην άκρη το γεγονός ότι σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η αναθεωρημένη Συνθήκη, που θα προκύψει από τη Διακυβερνητική, θα είναι ακόμη χειρότερη για την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό. Δεν πρέπει να ξεχνούμε, λοιπόν, ότι το βασικό στοιχείο της Συνθήκης του Μάαστριχτ, που είναι η Οικονομική και Νομισματική Ενωση, όπως αποφάσισαν οι "δεκαπέντε" δεν πρόκειται να αναθεωρηθεί. Εξάλλου πάνω στην πορεία της ΟΝΕ και τα αποτελέσματά της θα στηριχτεί και το πολιτικό οικοδόμημα που θα διαμορφωθεί στη Διακυβερνητική. Οι χώρες που θα συμμετέχουν στο "σκληρό πυρήνα" της ΟΝΕ, θα είναι αυτές που θα αποκτήσουν και το αποκλειστικό δικαίωμα να αποφασίζουν για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι υπόλοιπες (όπως η Ελλάδα) θα διατηρήσουν την υποχρέωσή τους να εκτελούν και μόνο. Αρα και μετά τη Διακυβερνητική δε θα αλλάξει τίποτα όσον αφορά στο θεμέλιο του κοινοτικού οικοδομήματος, δηλαδή της ΟΝΕ και επομένως της Συνθήκης του Μάαστριχτ. Γι' αυτό επιμένουμε ότι το Δημοψήφισμα πρέπει να γίνει συνολικά για τη Συνθήκη και για τις όποιες τροποποιήσεις προκύψουν στη Διακυβερνητική.

- Υποστηρίζετε ότι το Δημοψήφισμα για το Μάαστριχτ πρέπει να γίνει σε εθνικό επίπεδο. Εχει διατυπωθεί, όμως, και η πρόταση για τη διενέργεια ενός πανευρωπαϊκού δημοψηφίσματος, όπου οι πολίτες των χωρών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα αποφανθούν για τη Συνθήκη που θα προκύψει από τη Διακυβερνητική. Πώς αντιμετωπίζετε αυτή την πρόταση;

Σ. Μ.: Πριν απαντήσω επί της ουσίας, θα ήθελα να επισημάνω ότι η πρόταση για πανευρωπαϊκό δημοψήφισμα, στο οποίο τα "ναι" και τα "όχι" θα αθροιστούν στις δεκαπέντε χώρες - μέλη, προϋποθέτει την αποδοχή της ύπαρξης του υπερεθνικού οικοδομήματος της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Μα εδώ ακριβώς βρίσκεται το πρόβλημα, δηλαδή πώς τοποθετείται ο κάθε λαός, η κάθε χώρα απέναντι σ' αυτό το οικοδόμημα. Δέχεται ή όχι τη συμμετοχή σ' αυτό τον υπερεθνικό οργανισμό, με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά;

Σ. Κ.: Δείτε το όμως και πρακτικά. Σ' ένα τέτοιο πανευρωπαϊκό δημοψήφισμα, μια ισχνή πλειοψηφία του "ναι" στη Γερμανία και τη Γαλλία, ας πούμε, μπορεί να πνίξει μια ισχυρή πλειοψηφία του "όχι", στην Ελλάδα παραδείγματος χάριν, αλλά και σε μια σειρά άλλες χώρες, λόγω της διαφοράς των πληθυσμιακών μεγεθών. Ομως το σημαντικότερο είναι το ποιον θα δεσμεύει το αποτέλεσμα ενός τέτοιου δημοψηφίσματος. Υποστηρίζουμε ότι το εθνικό δημοψήφισμα δίνει το δικαίωμα στον ελληνικό λαό, με βάση τα δικά του προβλήματα και τις δικές του ανάγκες, να κρίνει και να αποφασίσει για την πορεία που του επιφυλάσσει η Ευρωπαϊκή Ενωση. Και βεβαίως γιατί το εθνικό δημοψήφισμα δημιουργεί δεσμεύσεις για την κυβέρνηση, που θα πρέπει να πάρει υπόψη της τη λαϊκή ετυμηγορία.

- Βεβαίως, κάτι τέτοιο προϋποθέτει την πλήρη ενημέρωση του ελληνικού λαού για το περιεχόμενο της Συνθήκης και για τις συνέπειές της, όπως επίσης και για τις αλλαγές που θα γίνουν στη Διακυβερνητική.

Σ. Μ.: Η ενημέρωση είναι η πρώτη και πιο σημαντική προϋπόθεση για το Δημοψήφισμα. Θα ήθελα να σημειώσω ότι όσον αφορά τις εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ενωση, την πορεία και το μέλλον μέσα σ' αυτήν, υπάρχει μεγάλο έλλειμμα ενημέρωσης για τον ελληνικό λαό. Η σκόπιμη αποσιώπηση σημαντικών γεγονότων, αποφάσεων καθοριστικής σημασίας, η παραπλανητική προβολή ορισμένων πλευρών της κοινοτικής πραγματικότητας είναι μόνιμα στοιχεία της κυβερνητικής "επικοινωνιακής πολιτικής" και σ' αυτή την προσπάθεια η κυβέρνηση έχει αρωγούς την πλειοψηφία των μέσων ενημέρωσης και τα άλλα κόμματα που υποστηρίζουν το Μάαστριχτ. Στόχος όλης αυτής της επιχείρησης είναι η εμπέδωση στη συνείδηση του ελληνικού λαού του δόγματος ότι δήθεν η Συνθήκη και η συμμετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση είναι μονόδρομος.

Σ. Κ.: Αυτή η προσπάθεια συσκότισης των εξελίξεων στην Ευρωπαϊκή Ενωση συνεχίζεται και τώρα που διεξάγεται η Διακυβερνητική Διάσκεψη. Ενώ στα Συμβούλια των Υπουργών Εξωτερικών, στις Συνόδους Κορυφής, στις συνεδριάσεις των μονίμων αντιπροσώπων συζητιούνται εξαιρετικής σημασίας θέματα, που άπτονται ακόμη και της παραχώρησης κρίσιμων εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, οι Ελληνες πολίτες γνωρίζουν ελάχιστα και για τις συζητήσεις αυτές, αλλά πολύ περισσότερο για τις θέσεις που διατυπώνουν εκεί οι εκπρόσωποι της ελληνικής κυβέρνησης.

- Επομένως, η διαδικασία του Δημοψηφίσματος μπορεί να θεωρηθεί και μια καλή ευκαιρία για την ενημέρωση του ελληνικού λαού, εφόσον βέβαια όλες οι πλευρές δεσμευτούν για έναν χωρίς αποκλεισμούς και εφ' όλης της ύλης διάλογο;

Σ. Κ.: Φυσικά. Και πρώτη απ' όλους η κυβέρνηση οφείλει να κάνει γνωστές τις βασικές, κατευθυντήριες θέσεις της για τη Διακυβερνητική Διάσκεψη. Η σκόπιμη ασάφεια των κυβερνητικών θέσεων δίνει την ευκαιρία στους εκπροσώπους της κυβέρνησης να προχωρούν σε αδιαφανείς διαπραγματεύσεις, να παζαρεύουν χωρίς κανένα ενδοιασμό για θέματα ιδιαίτερα κρίσιμα. Κοιτάξτε τώρα, ο πρωθυπουργός σε λίγες μέρες θα πάει στο Δουβλίνο, όπου θα συζητηθούν και θα συμφωνηθούν οι βασικές γραμμές της αναθεωρημένης Συνθήκης, ενώ έχουν ήδη δρομολογηθεί ρυθμίσεις που ενισχύουν το ρόλο του Διευθυντηρίου, συνιστούν ακόμα μεγαλύτερη εκχώρηση εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων και θα αξιώνουν περισσότερες θυσίες απ' τους λαούς, για να πιαστούν οι οικονομικοί στόχοι μέσα από νέα προγράμματα "σύγκλισης" αόριστης διάρκειας. Γνωρίζει κανείς τι θα υποστηρίξει ο πρωθυπουργός στο Δουβλίνο, μέχρι πού θα σταματήσουν οι υποχωρήσεις του απέναντι στις αξιώσεις του γερμανογαλλικού άξονα;

Σ. Μ.: Ενας λόγος λοιπόν για τον οποίο ζητούμε από τώρα τη δέσμευση της κυβέρνησης για τη διενέργεια Δημοψηφίσματος είναι και αυτός. Αν η κυβέρνηση γνωρίζει ότι στο τέλος αυτής της διαδικασίας θα πρέπει να λογοδοτήσει απέναντι στον ελληνικό λαό και να θέσει στην κρίση του λαού το αποτέλεσμα της Διακυβερνητικής μαζί με τη Συνθήκη, τότε περιορίζονται και οι αυθαίρετοι χειρισμοί. Εξάλλου αυτό το επιτάσσει και η στοιχειώδης πολιτική ηθική.

- Τι προβλέπει το πρόγραμμα δράσης της Επιτροπής Δημοψηφίσματος για το Μάαστριχτ από δω και πέρα; Τι έχει αποδώσει η μέχρι τώρα δράση της;

Σ. Μ.: Δεκάδες χιλιάδες υπογραφές έχουν συγκεντρωθεί κάτω από την πρόταση - έκκληση της Επιτροπής για Δημοψήφισμα. Επιτροπές έχουν δημιουργηθεί σε όλες σχεδόν τις μεγάλες πόλεις της χώρας, έχουν πραγματοποιηθεί εκατοντάδες συσκέψεις, με το θέμα έχουν ασχοληθεί δεκάδες δημοτικά συμβούλια και διοικήσεις συνδικαλιστικών, κοινωνικών και επιστημονικών οργανώσεων και φορέων και με ψήφισμά τους ζητούν τη διενέργεια Δημοψηφίσματος.

Η μέχρι τώρα δραστηριότητα της Επιτροπής θα επισφραγιστεί, πιστεύουμε, θετικά, με την αυριανή συγκέντρωση στο θέατρο "Γκλόρια" και την πορεία προς τη Βουλή, όπου θα επιδοθεί το ψήφισμα στους εκπροσώπους των κομμάτων και θα ζητηθεί η θέση τους για το Δημοψήφισμα.

Σ. Κ.: Βέβαια, πιστεύουμε ότι οι πρωτοβουλίες για ένα τέτοιο ζήτημα δεν μπορεί και δεν πρέπει να εξαντλούνται στα όρια και στα πλαίσια μόνο μιας πανελλαδικής Επιτροπής ή κάποιων τοπικών αντίστοιχων κινήσεων. Είναι υπόθεση του κάθε πολίτη χωριστά, του κάθε μαζικού φορέα. Πιστεύουμε ότι είναι στο χέρι τους καθενός μας, στο χέρι όλων μας, να ασκηθεί η πίεση προς την κυβέρνηση για να γίνει δεκτό το Δημοψήφισμα.

Σ. Μ.: Στο επόμενο διάστημα οι δραστηριότητες της Επιτροπής θα ενταθούν, στόχος μας είναι οι υπογραφές να γίνουν εκατοντάδες χιλιάδες, ενώ θα αξιοποιηθούν όλες οι μορφές επικοινωνίας με το λαό. Ιδιαίτερη θα είναι η προσπάθειά μας για να συντονίσουμε τις ενέργειές μας με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων, των αγροτών, των μικρομεσαίων, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, όπου δηλαδή αναπτύσσεται κίνημα κατά των συνεπειών από την πολιτική του Μάαστριχτ, συνδυάζοντάς τες με την αναγκαιότητα του Δημοψηφίσματος. Για να αποκτήσει το αίτημα του Δημοψηφίσματος παλλαϊκό χαρακτήρα.

Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ