Στη διόγκωση του εξωτερικού χρέους των χωρών της Μεσογείου, οι διεθνείς οργανισμοί αντιδρούν παθητικά, αν όχι αρνητικά, πράγμα που δεν είναι άσχετο με τα συμφέροντα που εξυπηρετούν στο πλαίσιο της παγκόσμιας καπιταλιστικής διεθνοποίησης της οικονομίας. Ετσι, ενώ η Διεθνής Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ήταν όργανα του ΟΗΕ, δηλαδή δημοκρατικά,κατέληξαν όργανα των ΗΠΑ, δηλαδή ταξικά.

Για να γίνει αυτό κατανοητό, θα πρέπει να γίνει μια - σύντομη έστω - ανάπλαση της σημερινής επικρατούσας οικονομικής σκέψης. Η σύγχρονη πραγματικότητα επιδιώκει την κατάρρευση των θεωριών του θεμελιωτή του κράτους πρόνοιας, οικονομολόγου Τζ. Κέινς (J. M. Keynes, 1883 - 1946), με την αιτιολογία ότι οι ιδέες του, που βρήκαν απήχηση σε όλο σχεδόν τον κόσμο μετά το "κραχ" του 1929, οδήγησαν τα κράτη στη διόγκωση του εξωτερικού τους χρέους, καθώς έπρεπε να καλύψουν με αλλεπάλληλα δάνεια τις αυξημένες εσωτερικές ανάγκες του κράτους - πρόνοιας (θα πρέπει να σημειωθεί, χωρίς ίχνος υπερβολής, ότι σε γενικές γραμμές όλοι χρωστούν σε όλους). Ετσι η παγκόσμια οικονομία, προκειμένου να αποτρέψει την περαιτέρω διόγκωση του εξωτερικού χρέους, άλλαξε τακτική και οδηγήθηκε στο νεοφιλελευθερισμό με τις ποικίλες παραλλαγές του: Οι ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών και η λειτουργία της οικονομίας με βάση τους "νόμους της αγοράς", έγινε πιστευτό ότι θα λειτουργήσουν σαν αντίδοτο και θα περιορίσουν τα ελλείμματα - που οδηγούν στην αύξηση του εξωτερικού δανεισμού.

Ποιες όμως είναι οι συνέπειες της στροφής αυτής; Οπως επισημαίνει ο Π. Ντούσκος "παρατηρείται συνεχόμενη μείωση του κατά μονάδα κόστους εργασίας, με κατά πολύ μικρότερους ρυθμούς ανάπτυξης και κατά πολύ μεγαλύτερους ρυθμούς αύξησης των επιχειρηματικών κερδών", πράγμα που ασφαλώς σημαίνει ότι οι "νόμοι της αγοράς" δε λειτουργούν ή στην καλύτερη περίπτωση υπολειτουργούν, με αποτέλεσμα τη διαιώνιση του προβλήματος. Ετσι η αναβίωση του άκρατου φιλελευθερισμού, όπως δείχνουν και τα ψυχρά νούμερα, συνεπάγεται, όχι εξάλειψη, αλλά ούτε καν περιορισμό του εξωτερικού χρέους.Το άσχημο εδώ είναι ότι αυτό δε γίνεται ή δεν πρέπει να γίνεται αντιληπτό από την παγκόσμια αστική τάξη. Εθελοτυφλώντας και έχοντας αποβάλει το "βραχνά" του σοσιαλιστικού μπλοκ, διατηρεί μέσω των μηχανισμών εξουσίας την κατάσταση ως έχει για ευνόητους λόγους, δημιουργώντας και χρησιμοποιώντας κατά βούληση για το σκοπό αυτό κατάλληλα όργανα προπαγάνδας(βλ. συστάσεις ΟΟΣΑ κτλ. ). Ομως η υπερχρέωση των αναπτυσσόμενων κυρίως χωρών, που η συνέχιση της ίδιας πολιτικής συνεπάγεται, εγείρει ερωτηματικά σχετικά με το κατά πόσο οι ισχυροί παράγοντες της διεθνούς οικονομίας φέρονται διατεθειμένοι να αμβλύνουν την "ψαλίδα" μεταξύ πλούσιων και φτωχών κρατών.

Σύμφωνα με τον ίδιο καθηγητή "η ΕΕ συμπεριφέρεται σαν τραστ με στόχο τη διάλυση - και ούτε καν τη συρρίκνωση - του κράτους. Υπό το πρίσμα αυτό η Διεθνής Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επιδιώκουν διεθνοποίηση της αστικής τάξης και όχι τη διατήρηση εθνικών αστικών τάξεων, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην εκβιομηχάνιση των χωρών τους, που πλήττονται από τα υψηλά δημόσια χρέη". Οι συνταγές επομένως της "παγκοσμιοποίησης" ή "σύγκλισης" των οικονομιών που "πλασάρονται" στους λαούς από τις αστικές κυβερνήσεις, δε συνιστούν αναδιανομή των πόρων από τις πλούσιες χώρες στις φτωχές, αλλά διεθνοποίηση του καπιταλιστικού κεφαλαίου, με την έννοια ότι στόχος είναι αυτό να χάσει και την - όποια - εθνική του υπόσταση.Το σκοπό αυτό εξυπηρετούν οι διεθνείς - και έγκυροι κατά τα άλλα - οικονομικοί οργανισμοί, που αποτελούν στην ουσία τη "βιτρίνα" του αστικού κεφαλαίου.

Βασίλης ΡΑΓΙΑΣ