Τα γερασμένα σκαριά που επιμένουν να στέλνουν στις θάλασσες αντί για τα διαλυτήρια και οι σημαίες ευκαιρίας που επιλέγουν οι εφοπλιστές για να κερδοσκοπούν ανενόχλητοι, είναι οι δύο ανίατες ασθένειες της παγκόσμιας ναυτιλίας, που καταδικάζουν κάθε χρόνο σε θάνατο δεκάδες, συχνά και εκατοντάδες ναυτικούς και επιβάτες.

Τα στοιχεία που υπάρχουν για τα ναυτικά δυστυχήματα ανά τον κόσμο το πρώτο εξάμηνο του 1996, φωτογραφίζουν μια "μαύρη" χρονιά, για τους ναυτικούς σε παγκόσμια κλίμακα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Ασφαλιστών Πλοίων του Λονδίνου (ILU), το πρώτο εξάμηνο του 1996 χάθηκαν 730 ανθρώπινες ζωές σε συνολικά 53 ναυάγια πλοίων. Ο αριθμός αυτός - αν οι ανθρώπινες ζωές μπορούν να μετρηθούν με αριθμούς - φαντάζει τρομακτικός αν κανείς σκεφτεί πως ολόκληρο τον περασμένο χρόνο, χάθηκαν σε ναυάγια 316 ναυτικοί. Μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 1996 οι απώλειες έχουν υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με το 1995.

Στη δραματική αύξηση των ανθρώπινων απωλειών, που εμφανίζεται φέτος, πρέπει να σημειώσουμε, ότι συντέλεσε με τραγικό τρόπο το ναυάγιο του επιβατηγού, με σημαία Τανζανίας, πλοίου "Μπούκοβα",που πήρε μαζί του στο βυθό της λίμνης Βικτώρια τους 540 επιβάτες και πλήρωμα που βρίσκονταν σ' αυτό. Ωστόσο κανένα ενθαρρυντικό σε σχέση με τον διεθνή εμπορικό στόλο στοιχείο δεν προκύπτει, αν κάποιος προσπαθήσει να αποδώσει την τρομακτική αύξηση των θυμάτων του πρώτου εξαμήνου του 1996 στο ναυάγιο του επιβατηγού πλοίου. Δυστυχώς συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Ο εμπορικός στόλος τόσο της Ελλάδας, όσο και των χωρών σημαιών ευκαιρίας αλλά και άλλων χωρών παραμένει στην ενεργό δράση αν και στην πλειοψηφία του επικίνδυνα υπερήλικος. Μόνο που το ίδιο φαινόμενο εμφανίζεται έντονα πια - γιατί είναι ήδη χρόνια γνωστό - και στην παγκόσμια ακτοπλοϊα. Το φέρι που βυθίστηκε στη λίμνη Βικτώρια, έφερε το πρόβλημα στην επιφάνεια. Και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Βρετανικού Ινστιτούτου αυτό το ναυάγιο δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό, αλλά προάγγελο όσων επέρχονται...

Οι εκτιμήσεις αυτές στηρίζονται στα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν για την ηλικία και την κατάσταση των πλοίων που ναυάγησαν, τα οποία ήταν στην πλειοψηφία τους γερασμένα. Από τα 53 συνολικά ναυάγια, τα 36 (πλοία διαφόρων κατηγοριών), δηλαδή ποσοστό κοντά στο 70 % ξεπερνούσαν τα 18 χρόνια ζωής. Οσο για την Ελλάδα, μετά από αυτά, η απειλή μοιάζει ακόμη μεγαλύτερη. Να υπενθυμίσουμε μόνο ότι σύμφωνα με παλιότερα στοιχεία, του 1995, τα οποία δημοσιεύτηκαν στις αρχές του χρόνου φέτος, ο μέσος όρος ηλικίας του ελληνικού εμπορικού στόλου φτάνει τα 23 χρόνια και είναι ο μεγαλύτερος από όλες τις χώρες. Τα χρόνια περνούν και τα θύματα πληθαίνουν. Οι εφοπλιστές συνεχίζουν να κάνουν τη δουλιά τους!

Τα ίδια αποθαρρυντικά στοιχεία προκύπτουν και από τις συγκρίσεις ανάμεσα στις απώλειες πλοίων τα δύο τελευταία χρόνια. Το 1995 βυθίστηκαν αύτανδρα 95 πλοία σε όλο τον κόσμο, ενώ τα 53 πλοία που χάθηκαν ήδη από το πρώτο εξάμηνο του '96 είναι πάνω απ' τα μισά του 12μηνου του περασμένου χρόνου.

Οσον αφορά την εθνικότητα των ναυαγίων - αλλά όχι και των πλοιοκτητών - πρώτες στον κατάλογο βρίσκονται οι σημαίες ευκαιρίας. Τις περισσότερες απώλειες, για πέμπτη συνεχή χρονιά, μετράει ο Παναμάς που μόνο το πρώτο εξάμηνο του '96 έχει ήδη 11 ναυάγια. Ολόκληρο το '95 είχαν βυθιστεί 13 παναμέζικα πλοία. Στη μαύρη λίστα δεύτερη είναι η Μάλτα με 4 απώλειες και ακολουθούν Ελλάδα, Κύπρος και Κίνα που μετρούν από 3 ναυάγια η καθεμιά. Με 2 ναυάγια ακολουθούν Μπελίζε, Ρωσία, Ιαπωνία και τέλος ο Αγιος Βικέντιος και οι Γρενανδίνες.

Γεράσιμος ΤΡΥΦΩΝΑΣ